Karabinek wz. 91/98/23
 kbk wz. 91/98/23 (na górze) kbk wz. 91/98/25 (na dole) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent | Centralna Składnica Broni nr 1 w Warszawie |
| Rodzaj | |
| Historia | |
| Produkcja | |
| Wyprodukowano | 77 000 |
| Dane techniczne | |
| Kaliber | 7,92 mm |
| Nabój | |
| Magazynek | stały, pudełkowy |
| Wymiary | |
| Długość | 1000 mm |
| Długość lufy | 600 mm |
| Masa | |
| broni | 3,68 kg |
| Inne | |
| Prędkość pocz. pocisku | 845 m/s |
| Zasięg maks. | 4000 m |
Karabinek wz. 91/98/23 (kbk wz. 91/98/23) – polski karabinek powtarzalny powstały poprzez modyfikację rosyjskich karabinów Mosin wz. 91. Modyfikacja polegała głównie na ich skróceniu oraz przystosowaniu do zasilania amunicją 7,92 × 57 mm Mauser.
Historia
Wojsko Polskie po zakończeniu I wojny światowej dysponowało wieloma modelami karabinów i karabinków. W roku 1921 Rada Ambasadorów zdecydowała o przyznaniu Polsce znajdującej się w Gdańsku poniemieckiej fabryki broni Königliche Gewehrfabrik. Ta decyzja spowodowała, że Rada Wojenna uznała, że przepisowym karabinem Wojska Polskiego będzie Mauser wz. 98. W konsekwencji tej decyzji przepisowym nabojem karabinowym polskiej armii został 7,92 × 57 mm Mauser[1].
Na początku lat 20. XX wieku rozpoczęto w Wojsku Polskim proces unifikacji posiadanej broni, jednakże przebiegał on stopniowo. W roku 1923 z powodu niedoboru karabinów Mauser wz. 98 podjęto decyzję o modyfikacji posiadanych karabinów Mosin wz. 91 których dużą liczbę zdobyto podczas wojny polsko-bolszewickiej[2].
Modyfikacja karabinów Mosina miała polegać głównie na ich skróceniu i dostosowaniu do amunicji 7,92 × 57 mm Mauser. Do zastosowanych zmian można zaliczyć między innymi[3]:
- skrócenie lufy (o około 20 cm) oraz łoża i jego nakładki;
- zastąpienie przedniej skuwki łoża – bączkiem z nasadą bagnetu i koźlikiem (umożliwiało to zastosowanie wraz z karabinkiem polskich lub niemieckich bagnetów nożowych zamiast oryginalnych bagnetów tulejowych);
- przekalibrowanie lufy, którą nawiercano i ponownie gwintowano, a w przypadku jej znacznego zużycia, wymieniano ją na nową (produkcji Zbrojowni nr 2);
- przerobienie czółka zamka, wyciągu łusek i skrócenie tylnej części iglicy;
- modyfikacja przyrządów celowniczych, dostosowując je do balistyki naboju 7,92 mm Mauser;
- zmiana rozdzielacza naboi oraz wyrzutnika,
- dostosowanie pudełka magazynka do nowych naboi;
- montaż otworów w łożu i kolbie służących do mocowania pasa nośnego.
Tak zmodyfikowana broń otrzymała nowe oznaczenie kbk wz. 91/98/23. W późniejszym okresie powstały także kolejne wersje karabinków:
- kbk wz. 91/98/25 – zrezygnowano z koźlika na rzecz wycioru, natomiast łoże i nakładkę jeszcze bardziej skrócono (długość lufy nie uległa zmianie)
- kbk wz. 91/98/26 – wyrzutnik był oddzielną częścią od rozdzielacza[4].
Przerabianie broni prowadzono w latach 1924–1927 w Centralnej Składnicy Broni nr 1 w Warszawie oraz Fabryce Broni i Maszyn ARMA we Lwowie. Łącznie modernizacji poddano około 77 000 karabinów[4].
Karabinki wz. 91/98/23, wz. 91/98/25 oraz wz. 91/98/26 znalazły się w uzbrojeniu kawalerii, artylerii konnej oraz żandarmerii. Pod koniec lat 20. XX wieku trafiły także do uzbrojenia Straży Granicznej i Policji Państwowej. Po wycofaniu karabinków z wojska przekazano je niektórym Batalionom Obrony Narodowej[5][6].
Przypisy
- ↑ Konstankiewicz 2003 ↓, s. 84-87.
- ↑ Konstankiewicz 2003 ↓, s. 154-155.
- ↑ Gwóźdź i Zarzycki 1993 ↓, s. 145-146.
- ↑ a b Konstankiewicz 2003 ↓, s. 155.
- ↑ Gwóźdź i Zarzycki 1993 ↓, s. 146.
- ↑ Karol Pietrzak: Uzbrojenie Policji Państwowej. 2012-04-15. [dostęp 2018-11-13].
Bibliografia
- Zbigniew Gwóźdź, Piotr Zarzycki: Polskie konstrukcje broni strzeleckiej. Warszawa: SIGMA NOT Spółka z o.o., 1993. ISBN 83-85001-69-7. (pol.)
- Andrzej Konstankiewicz: Broń strzelecka i sprzęt artyleryjski formacji polskich i Wojska Polskiego w latach 1914-1939. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2003. ISBN 83-227-1944-2. (pol.)
Media użyte na tej stronie
.svg)
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Autor: Sumek101, Licencja: CC BY-SA 4.0
Polish carbines: kbk wz. 91/98/23 (top) and kbk wz. 91/98/25 (bottom). Created in Second Polish Republic by modifying Russian Mosin M1891 rifles, adapting them to 7.92×57mm Mauser cartridge.
Straż Graniczna eskortuje grupę przemytników na Górnym Śląsku. Koncern Ilustrowany Kurier Codzienny - Archiwum Ilustracji. Sygnatura: 1-G-6457