Karbowy

Karbowy – niższy oficjalista dawnych dworów szlacheckich, nadzorujący pracę chłopów, wykonujących głównie darmową pracę w folwarku[1]. Mający we wsi złą opinię, co odnotował nawet Oskar Kolberg w pieśniach ludowych[2].

Karbowy miał kij (rabosz), a wykonywane na nim nacięcia rejestrowały ilość wykonanej pracy; czynność nacinania w celu ewidencyjnym nazywano „karbowaniem”. Po nacięciu karbów kij rozłupywano wzdłuż na dwie części w taki sposób, żeby karby były widoczne na obu częściach. Jedna część pozostawała u karbowego, a druga u chłopa wykonującego pracę. Ten sposób bardzo dobrze zabezpieczał przed sfałszowaniem zapisu, ponieważ usunięcie karbu, czy nacięcie dodatkowego tylko na jednej połówce kija jednoznacznie wskazałoby winnego.

Przypisy

  1. ↑ Karbowy. W: Wielka ilustrowana encyklopedja powszechna Wydawnictwa „Gutenberga”. T. 7: Izaszar – Kolejowe rozkłady jazdy. Kraków: 1929–1938, s. 178. OCLC 36941724.
  2. ↑ Andrzej Leder: Prześniona rewolucja. Ćwiczenia z logiki historycznej. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2014, s. 110. ISBN 978-83-63855-61-1.