Karczew (gmina)
gmina miejsko-wiejska | |||||
Urząd Miejski w Karczewie | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||
Powiat | |||||
TERC | 1417043 | ||||
Siedziba | |||||
Burmistrz | Michał Piotr Rudzki | ||||
Powierzchnia | 81,49 km² | ||||
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności |
| ||||
• gęstość | 195,3 os./km² | ||||
Nr kierunkowy | 22 | ||||
Tablice rejestracyjne | WOT | ||||
Adres urzędu: ul. Warszawska 2805-480 Karczew | |||||
Szczegółowy podział administracyjny | |||||
| |||||
Położenie na mapie powiatu | |||||
52°05′00″N 21°15′00″E/52,083333 21,250000 | |||||
Strona internetowa | |||||
Biuletyn Informacji Publicznej | |||||
Portal Polska |
Karczew (do 1916 gmina Otwock) – gmina miejsko-wiejska w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie otwockim. W latach 1975–1998 gmina administracyjnie należała do województwa warszawskiego.
Siedziba gminy to Karczew.
Najbliższa stacja kolejowa znajduje się w Otwocku, oddalona o około 4 km.
Według danych z 30 czerwca 2004[4] gminę zamieszkiwało 15 929 osób.
Jednostki pomocnicze gminy
Gmina Karczew zostało podzielona na 15 jednostek pomocniczych gminy – 15 sołectw[2].
Sołectwa:
Struktura powierzchni
Według danych z roku 2002[5] gmina Karczew ma obszar 81,49 km², w tym:
- użytki rolne: 58%
- użytki leśne: 24%
Gmina stanowi 13,25% powierzchni powiatu.
Demografia
Opis | Kobiety | Mężczyźni | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
populacja | 15 971 | 100 | 8247 | 51,64 | 7724 | 48,36 |
gęstość zaludnienia (mieszk./km²) | 195,99 | 101,2 | 94,78 |
- Piramida wieku mieszkańców gminy Karczew w 2014 roku[1].
Historia
W związku z reorganizacją administracyjną terenów Królestwa Polskiego pod okupacją niemiecką podczas I wojny światowej, gminy Otwock (z Karczewem) i Wiązowna z powiatu mińskiego (a także gminę Pomiechowo i miasto Zakroczym z powiatu płońskiego) włączono 16 marca 1916 do powiatu warszawskiego[8]. Gmina Karczew powstała 16 grudnia 1916 roku z obszaru zniesionej gminy Otwock, po wydzieleniu z niej nowo utworzonego miasta Otwocka[9]. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości gminy Karczew, Wiązowna i Pomiechowo oraz miasta Otwock i Zakroczym w dalszym ciągu przynależały do powiatu warszawskiego w woj. warszawskim, i z nim były spisywane, mimo że zmiana powiatowa tych jednostek nie została nigdy sformalizowana przez odrodzone państwo polskie[10]. Doszło do tego dopiero 14 lipca 1924, kiedy to ich przynależność do powiatu warszawskiego została uregulowana[11]. 1 stycznia 1925 roku z gminy Karczew wyłączono Wille Świderskie, które weszły w skład nowo utworzonej gminy Falenica Letnisko w tymże powiecie[12].
Po II wojnie światowej gmina zachowała przynależność administracyjną.
1 lipca 1952 z gminy Karczew wyłączono:
- gromady Celestynów, Dąbrówka, Glina, Lasek, Pogorzel i Tabor, tworząc z nich – de iure – nową gminę Celestynów[13] (przekształconą de facto w dzielnicę Celestynów[14]);
- gromady Brzezinka, Glinki, Janów, Kępa Nadbrzeska, Łukówiec, Nadbrzeż, Ostrowiec, Otwock Mały, Otwock Wielki, Piotrowice, Sobiekursk, Władysławów i Wygoda, tworząc z nich – de iure – nową gminę Ostrowiec[13] (przekształconą de facto w dzielnicę Ostrowiec[14]);
- gromadę Świdry Wielkie, którą włączono do gminy Józefów[13] (przekształconą równocześnie w dzielnicę Józefów[14]);
Po zmianach tych (1 lipca 1952), w następstwie likwidacji powiatu warszawskiego, gminę Karczew – składającą się już tylko z dwóch gromad Karczew i Przewóz – przeniesiono do nowo utworzonego powiatu miejsko-uzdrowiskowego Otwock, gdzie została przekształcona w jedną z jego ośmiu jednostek składowych – dzielnicę Karczew[14].
Dzielnica Karczew przetrwała do końca 1957 roku, czyli do chwili zniesienia powiatu miejsko-uzdrowiskowego Otwock, przekształcając go w zwyczajny powiat otwocki[16]. 1 stycznia 1958, już w powiecie otwockim, nadano jej status osiedla, przez co nigdy nie stała się gromadą[17]. Prawa miejskie osiedle Karczew otrzymało 31 grudnia 1959[18].
1 stycznia 1973 w powiecie otwockim reaktywowano zniesioną w połowie 1952 roku gminę Karczew[19].
Ochotnicze straże pożarne
W gminie funkcjonuje 3 jednostek ochotniczej straży pożarnej. Są to[20]:
- OSP w Karczewie,
- OSP w Łukówcu,
- OSP w Otwocku Wielkim.
Władze gminy
Naczelnicy Karczewa:
- Krzysztof Kwiatkowski (1970-1980)
- Piotr Czabaj (1980-1985)
- Robert Ostrowski (1985-1990)
Przewodniczący Rady Gminy:
- Włodzimierz Budkowski (1990–1994)
- Mirosław Dąbrowski (1994–1998)
- Tadeusz Marton (1998–2002) oraz (2010–2014)
- Waldemar Pawlik (2002–2006)
- Danuta Żelazko (2006–2010)
- Danuta Trzaskowska (2014-2018)
- Piotr Stanisław Żelazko (od 2018)
Burmistrzowie Karczewa:
- Mirosław Antoni Pszonka (1990–2002)
- Władysław Dariusz Łokietek (2002-2018)
- Michał Piotr Rudzki (od 2018)
Sąsiednie gminy
Celestynów, Góra Kalwaria, Konstancin-Jeziorna, Otwock, Sobienie-Jeziory
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b Gmina Karczew w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2016-03-15] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ a b Lista sołectw na stronie gminy
- ↑ a b Urzą Statystyczny w Warszawie
- ↑ Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
- ↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
- ↑ Dane - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny, demografia.stat.gov.pl [dostęp 2017-11-24] (pol.).
- ↑ Dane - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny, demografia.stat.gov.pl [dostęp 2017-11-24] (pol.).
- ↑ Verordnungsblatt für das General-Gouvernement Warschau. 1916 nr 25 (22 III)
- ↑ Protokół posiedzenia Rady gminnej w Karczewie z 16 XII 1916 r.. [dostęp 2010-03-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-03-05)].
- ↑ Rocznik statystyki Rzeczypospolitej Polskiej. R. 1, 1920/21 cz. 1
- ↑ Dz.U. z 1924 r. nr 60, poz. 601
- ↑ Dz.U. z 1924 r. nr 97, poz. 901
- ↑ a b c Dz.U. z 1952 r. nr 26, poz. 180
- ↑ a b c d Dz.U. z 1952 r. nr 27, poz. 185
- ↑ Dz.U. z 1952 r. nr 26, poz. 181
- ↑ Wyłączając z niego jednak Otwock, który stał się powiatem miejskim
- ↑ Dz.U. z 1957 r. nr 39, poz. 176
- ↑ Dz.U. z 1959 r. nr 66, poz. 407
- ↑ Uchwała Nr XX/93/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 1 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie warszawskim
- ↑ Lista OSP na stronie gminy
Media użyte na tej stronie
Autor: Gknor, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ludność gminy Karczew w 2010 roku w podziale na płeć i grupy wiekowe. Źródła danych:
Urząd Miejski w Karczewie
Autor: Polskawliczbach, Licencja: CC BY-SA 2.5 pl
Piramida wieku mieszkańców gminy Karczew, 2014
Autor: Rrudzik, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapka powiatu otwockiego z zaznaczoną gminą Karczew z opisem gmin