Karczowniki

Karczowniki
Arvicolinae[1]
J.E. Gray, 1821[2]
Ilustracja
Przedstawiciel podrodziny – nornica ruda (Myodes glareolus)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Nadgromada

żuchwowce

Gromada

ssaki

Infragromada

łożyskowce

Rząd

gryzonie

Podrząd

Supramyomorpha

Infrarząd

myszokształtne

Nadrodzina

myszowe

Rodzina

chomikowate

Podrodzina

karczowniki

Typ nomenklatoryczny

Arvicola Lacépède, 1799

Plemiona

zobacz opis w tekście

Karczowniki[3], nornikowate[4] (Arvicolinae) – podrodzina ssaków z rodziny chomikowatych (Cricetidae), wydzielana czasami jako odrębna rodzina Arvicolidae lub Microtidae. Obejmuje około 200 gatunków. W Polsce żyje 9 z nich.

Zasięg występowania

Żyją w norach, w których gromadzą zapasy pożywienia. Zamieszkują umiarkowaną i chłodną strefę Europy, Azji, Indochin i Ameryki Płn.[5][6]. Jeden gatunek zamieszkuje północną Afrykę.

Charakterystyka

Karczowniki to gryzonie o niewielkich rozmiarach, krępej budowie ciała, dużej głowie, krótkim ogonie, małych oczach i uszach. Zęby trzonowe rosną przez całe życie. Samice kilka razy w roku rodzą młode, które po upływie kilku tygodni osiągają dojrzałość rozrodczą. Nie zapadają w sen zimowy. Żyją pojedynczo, w grupach rodzinnych lub koloniach. Roślinożerne, pożywienie norników stanowi w głównej mierze pokarm roślinny: korzenie, kłącza, trawy, zioła, nasiona, warzywa uprawne, owoce. Niektóre gatunki zjadają również bezkręgowce. W latach gdy pojawiają się masowo – średnio co 4 lata – niektóre gatunki stają się poważnymi szkodnikami upraw roślinnych.

Systematyka

Do karczowników należą następujące plemiona[5][3]:

  • Prometheomyini Kretzoi, 1955 – jedynym występującym współcześnie przedstawicielem jest Prometheomys schaposchnikowi Satunin, 1901prometeuszek gruziński
  • Ondatrini J.E. Gray, 1825
  • Phenacomyini
  • Lemmini J.E. Gray, 1825lemingi
  • Dicrostonychini Kretzoi, 1955
  • Myodini Kretzoi, 1969
  • Pliomyini Kretzoi, 1969 – jedynym występującym współcześnie przedstawicielem jest Dinaromys bogdanovi V. Martino & E. Martino, 1922dynarczyk górski
  • Ellobiusini Gill, 1872
  • Lagurini Kretzoi, 1955
  • Arvicolini J.E. Gray, 1821

Przodkami nornikowatych były żyjące w pliocenie gryzonie z rodzaju Baranomys[6].

Zobacz też

Przypisy

  1. Arvicolinae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. J.E. Gray. On the Natural Arrangment of Vertebrose Animals. „The London Medical Repository”. 15, s. 303, 1821. (ang.). 
  3. a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 235–239. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  4. J. Gryz, G. Lesiński, M. Kowalski, D. Krauze. Skład pokarmu puszczyka Strix aluco w Puszczy Białowieskiej. „Chrońmy Przyrodę Ojczystą”. 68 (2), s. 100–108, 2012. Państwowa Rada Ochrony Przyrody. (pol.). 
  5. a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 342–366. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  6. a b D.E. Wilson & D.M. Reeder (red. red.): Subfamily Arvicolinae. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-20].

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Rötelmaus.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0