Kardynałowie mianowani do VII wieku

Lista kardynałów w okresie do VII wieku włącznie.

Geneza Kolegium Kardynalskiego jest słabo udokumentowana. Niewątpliwie wywodzi się ono z rzymskiego kolegium prezbiterów. Termin cardinalis początkowo odnosił się zresztą jedynie do proboszczów 25 (później 28) rzymskich parafii (tzw. kościołów tytularnych, titulos), pełniących także służbę liturgiczną w głównych bazylikach Rzymu.[1] Dopiero w VIII wieku pojawia się określenie "kardynał-biskup" w odniesieniu do biskupów 7 diecezji podmiejskich pełniących służbę liturgiczną w bazylice laterańskiej, natomiast członkowie istniejącego od III wieku rzymskiego kolegium diakonów w oficjalnych dokumentach papieskich (przynajmniej tych znanych z oryginałów, a nie jedynie z późniejszych kopii) nie są określani jako kardynałowie aż do końca XI wieku,[2] choć najpóźniej w VIII wieku siedmiu tzw. diakonów pałacowych (odróżnianych od diakonów regionalnych) odgrywało ważną rolę w służbie liturgicznej u boku papieża, odpowiadającą funkcji kardynałów.[3]

Lista kardynałów

Imiona prezbiterów rzymskich kościołów tytularnych z okresu do VII wieku znamy niemal wyłącznie z akt synodów rzymskich w 499 i 595 roku[4], jedynie kilka innych jest udokumentowanych w inny sposób.

Uczestnicy synodu rzymskiego 1 marca 499[5]

  1. Laurentiuspresbiter tituli Praxedis, antypapież Wawrzyniec (498 i 501-506), bp Nocery (499-501)
  2. Januariuspresbiter tituli Vestinae
  3. Marcianuspresbiter tituli S. Caeciliae
  4. Gordianuspresbiter tituli Pammachi (zm. we wrześniu 502)
  5. Petruspresbiter tituli S. Clementis
  6. Paulinuspresbiter tituli S. Juli
  7. Valenspresbiter tituli S. Sabinae
  8. Petruspresbiter tituli S. Chrysogoni
  9. Asteriuspresbiter tituli Pudentis
  10. Felixpresbiter tituli Equitii
  11. Proiecticiuspresbiter tituli Damasi
  12. Jovinuspresbiter tituli Aemilianae
  13. Bonuspresbiter tituli Crescentianae
  14. Pascasiuspresbiter tituli S. Eusebi
  15. Sebastianuspresbiter tituli S. Nicomedis
  16. Martinuspresbiter tituli Cyriaci
  17. Andreaspresbiter tituli S. Matthaei
  18. Romanuspresbiter tituli Tigridae
  19. Romanus (?) – presbiter tituli Marcelli (?)
  20. Anastasiuspresbiter tituli S. Anastasiae
  21. Epiphaniuspresbiter tituli Apostolorum
  22. Acontiuspresbiter tituli Fasciolae
  23. Benedictuspresbiter tituli Gai
  24. Dominicuspresbiter tituli Priscae
  25. Cyprianuspresbiter tituli Marci
  26. Hilaruspresbiter tituli Lucinae

Pontyfikat Grzegorza I (590 – 604)

  1. Laurentiuspresbiter tituli S. Silvestri (5 lipca 595[6])
  2. Joannespresbiter tituli S. Vitalis (5 lipca 595[6] – 5 października 600[7])
  3. Speciosuspresbiter tituli S. Clementis (5 lipca 595[6])
  4. Deusdeditpresbiter tituli Ss. Johannis et Pauli (5 lipca 595[6] – 19 października 615), następnie papież Adeodat I (19 października 615 – 8 listopada 618)
  5. Andromacuspresbiter tituli Ss. Apostolorum (5 lipca 595[6] – 5 października 600[7])
  6. Crescenspresbiter tituli S. Laurentii (5 lipca 595[6])
  7. Rusticuspresbiter tituli S. Susannae (5 lipca 595[6] – 5 października 600[7])
  8. Viboluspresbiter tituli S. Marcelli (5 lipca 595[6] – 5 października 600[7])
  9. Petruspresbiter tituli Julii et Calixti (5 lipca 595[6])
  10. Stephanuspresbiter tituli S. Marci (5 lipca 595[6])
  11. Felixpresbiter tituli S. Sixti (5 lipca 595[6])
  12. Petruspresbiter tituli S. Balbinae (5 lipca 595[6])
  13. Justuspresbiter tituli Ss. Nerei et Achillei (5 lipca 595[6])
  14. Speciosuspresbiter tituli Damasi (5 lipca 595[6])
  15. Mauruspresbiter tituli S. Priscae (5 lipca 595[6])
  16. Placituspresbiter tituli S. Savinae (5 lipca 595[6])
  17. Victorpresbiter tituli S. Caeciliae (5 lipca 595[6])
  18. Joannespresbiter tituli Chrysogoni (5 lipca 595[6] – lipiec 596, zm. przed kwietniem 599[8])
  19. Aventiuspresbiter tituli S. Praxedis (5 lipca 595[6])
  20. Donuspresbiter tituli S. Eusebii (5 lipca 595[6])
  21. Bassuspresbiter tituli S. Pudentis (5 lipca 595[6])
  22. Albinuspresbiter tituli Ss. Marcellini et Petri (5 lipca 595[6])
  23. Aventinuspresbiter tituli S. Cyriaci (5 lipca 595[6])
  24. Fortunatuspresbiter tituli Ss. IIII Coronatorum (5 lipca 595[6])
  25. Probinuspresbiter tituli S. Cyriaci (5 października 600[7])
  26. Felixpresbiter tituli S. Sabinae (5 października 600[7])
  27. Gratiosuspresbiter tituli Ss. Nerei et Achillei (5 października 600[7])
  28. Bonifatiuspresbiter tituli S. Sixti (5 października 600[7])

Pozostali

  1. Philippuspresbiter S.R.E. (418[9]–431[10])
  2. Aselluspresbiter S.R.E. (418–419[9])
  3. Renatuspresbiter tituli S. Clementis (449[11])
  4. Bonifaciuspresbiter S.R.E. (451[12])
  5. Basiluspresbiter S.R.E. (451[12])
  6. Venantiuspresbiter S.R.E. (515[13])
  7. Blanduspresbiter S.R.E. (519–520[14])
  8. Mercuriuspresbiter tituli S. Clementis[15], następnie papież Jan II (2 stycznia 533 – 8 maja 535)
  9. Applicatuspresbiter S.R.E. (zm. przed wrześniem 558[16])
  10. Petruspresbiter S.R.E. (558–560)[17]
  11. Hilariusarchipresbiter S.R.E. (640[18])
  12. Theodoruspresbiter S.R.E. (680[19] – 682[20])
  13. Georgiuspresbiter S.R.E. (680[19] – 682[20])
  14. Sergiuspresbiter tituli S. Susannae (27 czerwca 683[21] – 15 grudnia 687), następnie papież Sergiusz I (15 grudnia 687 – 8 września 701)
  15. Joannespresbiter tituli S. Susannae za pontyfikatu Sergiusza I (687–701)[22]

Przypisy

  1. W tym wąskim znaczeniu terminu cardinalis używano jeszcze w XI wieku. Hans Walter Klewitz, Reformpapsttum und Kardinalkolleg, Darmstadt 1957, s. 88.
  2. Hans Walter Klewitz, Reformpapsttum und Kardinalkolleg, Darmstadt 1957, s. 88-89.
  3. por. Hans Walter Klewitz, Reformpapsttum und Kardinalkolleg, Darmstadt 1957, s. 81-87, zwł. s. 86-87.
  4. por. Hans Walter Klewitz, Reformpapsttum und Kardinalkolleg, Darmstadt 1957, s. 48-49
  5. Salvador Miranda: Ut si quis papa superstite. Akta tego synodu podpisało łącznie 68 prezbiterów z 28 parafii. Za kardynałów danego kościoła tytularnego uważani są jednak jedynie proboszczowie.
  6. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x Monumenta Germaniae Historica. Eppistolae I. mgh.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-04-05)]. s. 366-367
  7. a b c d e f g h Monumenta Germaniae Historica. Eppistolae II. mgh.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-04-05)]. s. 275-277.
  8. Paul Fridolin Kehr: Italia Pontificia. Vol. 1, s. 98 nr 1-2.
  9. a b Philipp Jaffé: Regesta pontificum Romanorum ab condidta Ecclesiae ad annum post Christum natum 1198, vol. I, Lipsk 1885, s. 51, 53
  10. Philipp Jaffé: Regesta pontificum Romanorum ab condidta Ecclesiae ad annum post Christum natum 1198, vol. I, Lipsk 1885, s. 56.
  11. Annales Ecclesiastici vol. 8, s. 10, 24, 29
  12. a b Annales Ecclesiastici vol. 8, s. 64, 75
  13. Philipp Jaffé: Regesta pontificum Romanorum ab condidta Ecclesiae ad annum post Christum natum 1198, vol. I, Lipsk 1885, s. 101
  14. Philipp Jaffé: Regesta pontificum Romanorum ab condidta Ecclesiae ad annum post Christum natum 1198, vol. I, Lipsk 1885, s. 105-106
  15. Liber pontificalis, red. Louis Ropes Loomis, Columbia University Press 1916, s. 142-143 przyp. 5.
  16. Philipp Jaffé: Regesta pontificum Romanorum ab condidta Ecclesiae ad annum post Christum natum 1198, vol. I, Lipsk 1885, s. 126
  17. Paul Fridolin Kehr, Italia Pontificia. Vol. 7 cz. 1, Berlin 1923, s. 3 nr 12-14
  18. Philipp Jaffé: Regesta pontificum Romanorum ab condidta Ecclesiae ad annum post Christum natum 1198, vol. I, Lipsk 1885, s. 227
  19. a b Philipp Jaffé: Regesta pontificum Romanorum ab condidta Ecclesiae ad annum post Christum natum 1198, vol. I, Lipsk 1885, s. 239
  20. a b Philipp Jaffé: Regesta pontificum Romanorum ab condidta Ecclesiae ad annum post Christum natum 1198, vol. I, Lipsk 1885, s. 240
  21. Horace Mann, The lives of the popes. Vol. I pt. 2, Londyn 1903, s. 80
  22. Paul Fridolin Kehr: Italia Pontificia. Vol. 1, s. 62 nr 1