Karem AR40

Karem AR40 – projekt amerykańskiego śmigłowca rozpoznawczo-bojowego firmy Karem Aircraft biorącego udział w program bojowego śmigłowca rozpoznawczego (Future Attack Reconnaissance Aircraft – FARA).

Historia

Geneza

Rozpoczęty w 2018 roku program FARA ma na celu wyłonienie następców używanych przez United States Army rozpoznawczych śmigłowców Bell OH-58 Kiowa. Program zakłada zaprojektowanie i zbudowanie konstrukcji charakteryzującej się w zdolnością do przełamywania zaawansowanej obrony przeciwlotniczej. Bliskiego wsparcia własnych jednostek przy użyciu broni pokładowej, jak również ataku spoza linii bezpośredniego widzenia potencjalnego przeciwnika. Maszyna ma być zdolna do wykonywania zadań w trybie autonomicznym, bez załogi na pokładzie (ang. optionally piloted vehicle). Śmigłowiec ma być w pełni kompatybilny z istniejącymi współcześnie systemami logistycznymi, transportowymi, serwisowymi amerykańskiej armii, zdolna do operowania w sieciocentrycznym środowisku walki. Musi posiadać możliwości uniknięcia wykrycia przez wrogie systemy radiolokacyjne. Cecha ta nie musi być uzyskana poprzez budowę maszyny o właściwościach stealth, można ją uzyskać również poprzez skryte działanie poniżej horyzontu radiolokacyjnego przeciwnika i/lub zainstalowanych na pokładzie nowoczesnych systemów walki radioelektronicznej. Możliwość działania w terenie zurbanizowanym. Modułowa awionika podatna na modyfikacje. Możliwość współpracy z systemami bezzałogowymi. Dwa lub jeden silnik typu General Electric T901-GE-900. Maksymalna masa startowa rzędu 6350 kg, uzbrojenie przewidziane w ramach projektu Boeing-Sikorsky RAH-66 Comanche. Prędkość przelotowa rzędu 333 km/h, maksymalna rzędu 370 km/h (krótkotrwale). Koszt zakupu pojedynczej maszyny na poziomie kosztów eksploatowanych śmigłowców Boeing AH-64 Apache.

Projekt

16 października 2019 roku projekt własnej konstrukcji, mającej wziąć udział w programie FARA przedstawiła firma Karem Aircraft. Projekt zakłada wybudowanie maszyny charakteryzującej się trójłpatowym wirnikiem głównym oraz skrzydłami o dużej rozpiętości, przekraczającej rozpiętość wirnika. Skrzydła generują dodatkową siłę nośną odciążającą wirnik główny. Producent nie przewidział instalacji węzłów do podwieszania uzbrojenia na skrzydłach. Mają one być przestawialne. W zawisie, będą przekręcane krawędzią natarcia do góry, jak w zmiennopłatach, aby nie zaburzać strumienia powietrza generowanego przez wirnik główny. Innowacyjnym rozwiązaniem ma być układ sterowania łopatami wirnika głównego. Każda z nich będzie miała elektryczny silnik, sterujący kątem natarcia łopaty pod kątem indywidualnego położenia względem kierunku lotu. Za całość odpowiedzialny ma być cyfrowy system optymalizujący relację oporu powietrza do siły nośnej. Całość ma zwiększyć efektywność wirnika nośnego, zmniejszyć jego wibracje i generowany hałas. Drugim rozwiązaniem ma być przestawialne śmigło ogonowe. Przy niskich prędkościach, sześciołopatowe śmigło ogonowe ma działać klasycznie, ustawione równolegle do belki ogonowej, kompensuje moment obrotowy kadłuba. Przy dużych prędkościach śmigło ogonowe ma być obracane prostopadle do osi kadłuba i działać jak śmigło pchające. W trybie lotu z dużą prędkością, role kompensatora momentu reakcyjnego przejmie siła nośna generowana na dużych skrzydłach śmigłowca i ich dużym wzniosie. Maszyna ma być napędzana pojedynczym silnikiem turbowałowym General Electric T901-GE-900. Kabina pilotów ma mieścić dwóch członków załogi z miejscami ułożonymi obok siebie. Za nimi w kadłubie ma znajdować się przedział przeznaczony do transportu czterech osób. Śmigłowiec ma być wyposażony w chowane w trakcie lotu podwozie. Uzbrojenie stałe maszyny ma stanowić działko, umieszczone w chowanej w trakcie lotu wieżyczce. Dodatkowe uzbrojenie będzie mogło być przenoszone w wewnętrznych komorach. Za projekt odpowiada Karem Aircraft, ale za potencjalną produkcję odpowiedzialny będzie Northrop Grumman.

Bibliografia

• Marcin Strembski, Nowości programu FARA, „Lotnictwo”, nr 12 (2019), s. 18–23, ISSN 1732-5323.