Karesansui

Ogrod w świątyni buddyjskiej Ryōan-ji w Kioto

Karesansui (jap. 枯山水 ogród suchego krajobrazu), zwany również sekitei (jap. 石庭 ogród kamienny) – kompozycja ogrodowa tworząca stylizowany krajobraz poprzez starannie skomponowane i ułożone układy skał, mchu, przycinanej roślinności, żwiru, piasku i kamieni, stworzona pod wpływem estetyki zen. Miniaturową wersją ogrodów karesansui są bonseki.

W 2002 roku trzej naukowcy z uniwersytetu w Kioto: Gert J. van Tonder, Michael J. Lyons i Yoshimichi Ejima ogłosili w piśmie Nature, iż rozwiązali tajemnicę ogrodów zen. Otóż według nich, oddziałują one na podświadomość widza nie bezpośrednio poprzez widok kamieni, z których są zbudowane, ale poprzez puste przestrzenie pomiędzy kamieniami. W przypadku świątyni Ryōan-ji w Kioto w podświadomości ma powstawać obraz drzewa, którego pień przechodzi przez statuę Buddy w świątyni. Takie wykorzystanie wolnych przestrzeni wydaje się być świetną ilustracją do pojęcia siunjaty z filozofii mahajany, która głosi między innymi, że wszelkie byty są jedynie zawirowaniami pustki.

Bibliografia

• Gert J. Van Tonder, Michael J. Lyons, Yoshimichi Ejima. Perception psychology: Visual structure of a Japanese Zen garden. „Nature”. 419, s. 359-360, 26 September 2002. Nature. DOI: 10.1038/419359a (ang.). 
• Rosella Menegazzo, Japonia, Wydawnictwo "Arkady", Warszawa 2008, ISBN 978-83-213-4578-9