Kariba (jezioro)

Kariba

Położenie
Państwo	Zimbabwe  Zambia
Lokalizacja	Afryka
Wysokość lustra	485 m n.p.m.
Morfometria
Powierzchnia	5400 km²
Wymiary • max długość • max szerokość	220 km 40 km
Głębokość • średnia • maksymalna	31 m 78 m
Położenie na mapie Zimbabwe Kariba
16°39′01,7″S 28°46′28,4″E/-16,650472 28,774556

Kariba – zbiornik zaporowy, największe na świecie jezioro antropogeniczne, stworzone przez człowieka. Zlokalizowany na rzece Zambezi mniej więcej w połowie długości między jej źródłem a ujściem. Jezioro leży na granicy pomiędzy Zambią a Zimbabwe. Kariba powstało między 1958 a 1963 w wyniku wybudowania zapory Kariba na jego północno-wschodnim końcu. Woda wypełniła dawny kanion wyrzeźbiony przez rzekę Zambezi i zmusiła do przeniesienia się wielu ludzi z lokalnego ludu Tonga.

Miasto Kariba w Zimbabwe zostało założone dla budowniczych tamy. W wyniku przesiedleń spowodowanych wzrostem poziomu wody powstały także miasta Milbibezi w Zimbabwe oraz Siavonga i Sinazongwe w Zambii.

Charakterystyka

Jezioro Kariba ma 220 kilometrów długości i 40 kilometrów szerokości. Jego powierzchnia wynosi 5580 km², objętość zaś 185 km³. Średnia głębokość to 29 metrów, maksymalna 97 metrów. Olbrzymia masa wody (około 180 000 000 000 000 kilogramów, [180 miliardów ton]) może być przyczyną sejsmiczności indukowanej w aktywnym sejsmicznie regionie, włączając w to ok. 20 trzęsień ziemi o sile większej niż 5 stopni w skali Richtera.

Na jeziorze położonych jest kilka wysp, np. Chete Island, Sekula i Chikanka.

Rośliny i zwierzęta

Przed napełnieniem jeziora Kariba spalono rosnącą na dnie przyszłego zbiornika roślinność, tworząc grubą warstwę żyznej ziemi. W rezultacie życie w jeziorze jest bardzo różnorodne. Do akwenu wprowadzono (m.in. z jeziora Tanganika) wiele gatunków ryb, dzięki temu na Karibie rozwinął się przemysł rybacki. Inne zwierzęta żyjące w jeziorze to m.in. krokodyl nilowy i hipopotam.

W jeziorze żyją też ryby cenione przez wędkarzy amatorów, dzięki temu rozwija się miejscowa turystyka. Zarówno Zambia, jak i Zimbabwe starają się obecnie rozwinąć przemysł turystyczny wzdłuż wybrzeży jeziora.

Na brzegach akwenu żyją także bieliki afrykańskie, kormorany i inne wodne ptaki, czasami można tam spotkać także stado słoni.

Jezioro Kariba w kulturze

Jezioro Kariba i tama Kariba były jednymi z miejsc akcji powieści science fiction L. Rona Hubbarda Pole bitewne Ziemia, na podstawie której powstał w 2000 film Bitwa o Ziemię. Powieść stała się bestsellerem, choć film jest dosyć słabo oceniany.

Bibliografia

• „Lake Kariba”. Zambiatourism.com.
• „Dam Statistics: Africa and the Middle East Regions”. dams.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2002-06-20)].. World Commission on Dams.
• „Lake Profile: Kariba”. LakeNet.
• World Lakes Database entry for Lake Kariba. ilec.or.jp. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-04-26)].