Karl-Erik Welin

Karl-Erik Welin
Imię i nazwiskoKarl-Erik Vilhelm Welin
Data i miejsce urodzenia31 maja 1934
Genarp
Pochodzenieszwedzkie
Data i miejsce śmierci30 maja 1992
Bunyola
Instrumentyfortepian, organy
Gatunkimuzyka poważna, muzyka współczesna
Zawódkompozytor, pianista, organista

Karl-Erik Vilhelm Welin[1] (ur. 31 maja 1934 w Genarp, zm. 30 maja 1992 w Bunyoli[2]) – szwedzki kompozytor, pianista i organista.

Życiorys

W latach 1956–1961 uczył się u Svena Brandela (fortepian) i Alfa Lindena (organy) w Kungliga Musikhögskolan w Sztokholmie[2]. Pobierał też prywatnie lekcje kompozycji u Gunnara Buchta (1958–1960) i Ingvara Lidholma (1960–1964)[1][2]. Od 1960 do 1962 roku był uczestnikiem Międzynarodowych Letnich Kursów Nowej Muzyki w Darmstadcie, gdzie uczęszczał na zajęcia prowadzone przez Davida Tudora[1][2]. Od 1961 roku współpracował z działem muzycznym radia szwedzkiego[2], występował też w programach telewizyjnych[1].

Twórczość

W twórczości Welina przeważają utwory kameralne oraz wokalno-instrumentalne, w których widoczna jest tendencja kompozytora do wszechstronnego wykorzystania medium instrumentów, zwłaszcza fletów[2]. W kompozycjach wokalnych sięgał po teksty dalekowschodnie oraz poezję zaangażowaną społecznie[2]. Utwory z wczesnego okresu odznaczają się wysokim poziomem dramatyzmu i często skrajną emocjonalnością, w latach 70. XX wieku styl kompozytora stopniowo ewoluował jednak w kierunku bardziej zbliżonym do neoromantyzmu, z tendencją do uproszczenia języka dźwiękowego[2].

Zasłynął jako wykonawca utworów J.S. Bacha oraz współczesnych kompozytorów awangardowych[2]. Jego interpretacje dzieł współczesnych, cechujące się skłonnością do efektów teatralnych, często miały skandalizujący charakter. Jeden z koncertów w Sztokholmie w 1964 roku Welin przypłacił hospitalizacją[2].

Ważniejsze dzieła

(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])

Utwory orkiestrowe

  • Pereo na 36 instrumentów smyczkowych (1964)
  • Jeux à l’occasion d’une fête (1976)
  • Symfonia (1985–1986)
  • Concertino na klarnet, altówkę, fortepian i orkiestrę (1987)

Utwory kameralne

  • 9 kwartetów smyczkowych (1964–1990)
  • Sermo modulatus na flet i klarnet (1959)
  • Manzit na klarnet, puzon, skrzypce, fortepian i perkusję (1962)
  • Esservecchia na gitarę elektryczną, róg, puzon i fortepian (1963)
  • Warum nicht? na flet, skrzypce, wiolonczelę, ksylofon, wibrafon i tam-tam (1964)
  • Visoka 12 na 2 rogi, 2 skrzypiec i 2 wiolonczele (1965)
  • Etwas für... na kwintet dęty (1966)
  • Ben fatto na instrument i nieokreśloną liczbę instrumentów (1968)
  • PC-132 na kwartet smyczkowy (1970)
  • Harmonies na klarnet, puzon, wiolonczelę i fortepian (1972)
  • Frammenti na wiolonczelę solo (1972)
  • Pagabile na zespół kameralny (1972)
  • Eurytmi na kwartet fortepianowy (1979)
  • Denby-Richard na flet i wiolonczelę (1981)
  • Solo na fagot (1983)
  • Poème na róg i fortepian (1983)
  • EssAEG na 2 fortepiany i dźwięki elektroniczne (1988)
  • Viriditas per Omnibus na 12 instrumentów (1988)

Utwory fortepianowe

  • L’essai du pianiste (1965)
  • Tema con 36 variazioni (1984)
  • Suita (1988)

Utwory organowe

  • Hommage à... (1969)
  • Improvisation (1969)

Utwory na chór a cappella

  • 4 kinesiska dikter (1956)
  • Vän, i förödelsens stund (1958)
  • Helg (1970)
  • A New Map of Hell (1971)
  • Natalino (1971)
  • Joergen (1973)
  • 4 japanska dikter (1974)
  • In silvis cum libro (1980)
  • Lamento (1986)
  • Avsked (1987)
  • 3 kinesiska dikter (1990)
  • Crepusculo (1992)

Utwory wokalno-instrumentalne

  • Renovations na sopran, flet, skrzypce, mandolinę, czelestę i perkusję (1960)
  • Kantata na chór dziecięcy, skrzypce, flet i klawesyn (1960)
  • Glazba na sopran, 3 flety i fagot (1968)
  • Dantons död na sopran, flet, wibrafon, tam-tam, bębny i fortepian (1971)
  • Aver la forza di... na chór i orkiestrę smyczkową (1972)
  • En bukett japanska sånger om att åldras i skönhet na sopran i 3 flety proste (1975)
  • I väntan på... na tenora, bas, flet, kontrabas, harfę i organy (1976)
  • Ett svenskt rekviem na solistów, chór i orkiestrę (1976)
  • Sonet na sopran, flet, wiolonczelę i fortepian (1979)
  • Flying Safe na sopran, flet i chór (1980)
  • L’aveu na solistów, chór i orkiestrę (1982–1983)
  • I am Nobody na chór męski, flet i 3 perkusje (1989)
  • Luna llena, violeta na tenora, chór i flet (1989)

Utwory sceniczne

  • dziecięca opera telewizyjna Dummer-Jöns (1966–1967)
  • balet Copelius (1968)
  • muzyka do sztuki teatralnej Ondine (1968)
  • balet telewizyjny Vindarnas grotta (1969)
  • opera Drottning Jag (1972, wyst. Sztokholm 1973)
  • oratorium sceniczne Don Quijote (1990–1991)

Utwory na taśmę

  • Musik till Racines Britannicus (1974)

Przypisy

  1. a b c d e Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 6 Stre–Zyli. New York: Schirmer Books, 2001, s. 3892. ISBN 0-02-865571-0.
  2. a b c d e f g h i j k Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 12. Część biograficzna w–ż. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2012, s. 129. ISBN 978-83-224-0935-0.

Linki zewnętrzne