Karl Schranz

Karl Schranz

Data i miejsce urodzenia	18 listopada 1938 Sankt Anton am Arlberg
Klub	Ski Club Arlberg
Debiut w PŚ	5.01 1967, Berchtesgaden (7. miejsce – slalom)
Pierwsze punkty w PŚ	5.01 1967, Berchtesgaden (7. miejsce – slalom)
Pierwsze podium w PŚ	29.01 1967, Megève (3. miejsce – slalom)
Pierwsze zwycięstwo w PŚ	12.12 1968, Val d’Isère (gigant)
Dorobek medalowy
Reprezentacja  Austria Igrzyska olimpijskie srebro Innsbruck 1964 Gigant Mistrzostwa świata złoto Chamonix 1962 Zjazd złoto Chamonix 1962 Kombinacja złoto Val Gardena 1970 Gigant srebro Chamonix 1962 Gigant srebro Innsbruck 1964 Gigant brąz Portillo 1966 Gigant Puchar Świata Kryształowa Kula 1968/1969 Kryształowa Kula 1969/1970 Puchar Świata (Zjazd) Mała Kryształowa Kula 1968/1969 Mała Kryształowa Kula 1969/1970 Puchar Świata (Slalom gigant) Mała Kryształowa Kula 1968/1969 2. miejsce 1971/1972 3. miejsce 1967/1968

Karl Schranz (ur. 18 listopada 1938 w Sankt Anton am Arlberg) – austriacki narciarz alpejski, wicemistrz olimpijski, sześciokrotny medalista mistrzostw świata oraz dwukrotny zdobywca Pucharu Świata.

Kariera

Pierwszy sukces w karierze Karl Schranz osiągnął w 1957 roku, kiedy zwyciężył w zjeździe i kombinacji podczas zawodów Arlberg Kandahar w Chamonix. Wyniki te powtórzył rok później, wygrywając ponadto w slalomie w Sankt Anton. W tym samym roku został również mistrzem Austrii zjeździe, gigancie oraz kombinacji. Kolejne zwycięstwa osiągnął w 1959 roku, wygrywając zjazd i kombinację na zawodach Arlberg Kandahar w Garmisch-Partenkirchen, zjazd na zawodach Lauberhornrennen w Wengen oraz zjazd, giganta i kombinację podczas zawodów 3-Tre w Madonna di Campiglio.

W 1960 roku brał udział w igrzyskach olimpijskich w Squaw Valley, zajmując siódme miejsce w zjeździe i gigancie. Pierwsze medale wywalczył na rozgrywanych dwa lata później mistrzostwach świata w Chamonix. Najpierw zajął czwarte miejsce w slalomie, przegrywając walkę o podium ze swym rodakiem, Gerhardem Nenningiem o 0,03 sekundy. Następnie zajął drugie miejsce w gigancie, rozdzielając na podium dwóch kolejnych Austriaków: Egona Zimmermanna i Martina Burgera. W dwóch ostatnich konkurencjach, zjeździe i kombinacji, Schranz okazał się najlepszy. Swój jedyny medal olimpijski wywalczył na igrzyskach olimpijskich w Innsbrucku w 1964 roku, gdzie był drugi w gigancie. Wyprzedził go tylko Francuz François Bonlieu, który był szybszy o 0,38 sekundy. Na tej samej imprezie był też jedenasty w zjeździe, a w slalomie zajął 24. miejsce. Kolejny medal wywalczył na mistrzostwach świata w Portillo w 1966 roku, zajmując trzecie miejsce w gigancie. W zawodach tych wyprzedzili go tylko Francuzi: Guy Périllat i Georges Mauduit.

Schranz na trasie Lauberhorn, 1966

Debiut w zawodach Pucharu Świata zanotował 5 stycznia 1967 roku w Berchtesgaden, zajmując siódme miejsce w slalomie. Tym samym już w swoim debiucie zdobył pierwsze pucharowe punkty. Były to równocześnie pierwsze w historii zawody tego cyklu. Trzy tygodnie później wywalczył pierwsze pucharowe podium, zajmując trzecie miejsce w slalomie, za dwoma rodakami: Périllatem i Jean-Claude'em Killym. W większości swoich startów w sezonie 1966/1967 plasował się w czołowej dziesiątce, jednak na podium już nie stanął. W klasyfikacji generalnej zajął ostatecznie siódme miejsce. Podobne wyniki osiągnął w sezonie 1967/1968, który ukończył na ósmej pozycji. Na podium stanął tylko raz, 16 stycznia 1968 roku w Wengen, zajmując drugie miejsce w zjeździe. W tym samym sezonie zajął też trzecie miejsce w klasyfikacji zjazdu, plasując się za Nenningiem i Killym. W lutym 1968 roku wystąpił na igrzyskach olimpijskich w Grenoble, jednak nie zdobył medalu. W zjeździe był piąty, w gigancie szósty, a w slalomie nie awansował do finału.

Największe sukcesy w Pucharze Świata osiągał w sezonach 1968/1969 i 1969/1970, kiedy zdobywał Kryształową Kulę za zwycięstwo w klasyfikacji generalnej. W tym czasie piętnaście razy stawał na podium, odnosząc przy tym dziewięć zwycięstw: 12 grudnia 1968 roku w Val d’Isère, 15 marca 1969 roku w Mont-Sainte-Anne, 5 stycznia w Adelboden i 10 lutego 1970 roku w Val Gardena wygrywał giganty, a 11 stycznia 1969 roku w Wengen, 18 stycznia 1969 roku w Kitzbühel, 1 lutego 1969 roku w St. Anton, 23 stycznia 1970 roku w Megève oraz 1 lutego 1970 roku w Garmisch-Partenkirchen był najlepszy w biegu zjazdowym. Wyniki te dały mu dwukrotne zwycięstwo w klasyfikacji zjazdu oraz zwycięstwo w klasyfikacji giganta w sezonie 1968/1969. W 1970 roku startował na mistrzostwach świata w Val Gardena, gdzie zdobył swój ostatni medal na międzynarodowej imprezie. Zwyciężył tam w slalomie gigancie, wyprzedzając bezpośrednio swego rodaka Wernera Bleinera oraz Dumenga Giovanolego ze Szwajcarii. Na tych samych mistrzostwach nie ukończył slalomu, a w zjeździe zajął czwarte miejsce, przegrywając walkę o podium z Australijczykiem Malcolmem Milne'em.

W sezonie 1970/1971 na podium stanął dwa razy, nie odnosząc żadnego zwycięstwa. Po raz pierwszy w karierze uplasował się poza czołową dziesiątką klasyfikacji generalnej, zajmując jedenaste miejsce. Lepiej zaprezentował się w kolejnym sezonie, w którym trzykrotnie zwyciężał w zawodach pucharowych: 12 grudnia 1971 roku w Val d’Isère oraz 14 i 15 stycznia 1972 roku w Kitzbühel był najlepszy w zjazdach. Dało mu to ósme miejsce w klasyfikacji generalnej oraz drugie miejsce w klasyfikacji zjazdu, w której lepszy był jedynie Szwajcar Bernhard Russi. Austriak miał wystartować także w igrzyskach olimpijskich w Sapporo w 1972 roku jako jeden z faworytów. Niedługo przed rozpoczęciem imprezy ówczesny prezydent Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego Avery Brundage odmówił mu prawa startu, uznając go za profesjonalistę^[1][2]. Zgodnie z ówczesnymi przepisami każdy sportowiec, który podpisał kontrakt sponsorski, był automatycznie uznawany za zawodowca. Jeszcze w 1972 roku Schranz zakończył karierę^[3].

W latach 1966, 1969 i 1970 otrzymywał nagrodę Skieur d’Or, przyznawaną przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Dziennikarzy Narciarskich^[4]. W latach 1959, 1962 i 1970 był wybierany sportowcem roku w Austrii. Ponadto w 1980 roku otrzymał także Odznakę Honorową za Zasługi dla Republiki Austrii^[5]. Łącznie jedenaście razy zdobywał mistrzostwo kraju, w tym w zjeździe w latach 1958, 1963, 1965 i 1968, w slalomie w latach 1962 i 1963, gigancie w latach 1958 i 1966 oraz kombinacji w latach 1958, 1962 i 1968.

Poza tym Schranz był również kilkukrotnie najlepszy w zawodach Arlberg Kandahar: w 1962 roku w Sestriere i 1965 roku w St. Anton wygrał zjazd i kombinację, a w 1970 roku w Garmisch-Partenkirchen i 1972 roku w Kitzbühel wygrywał zjazd. Czterokrotnie triumfował w zawodach Hahnenkammrennen w Kitzbühel: w latach 1966, 1969 i 1972 był najlepszy w zjeździe, a w 1966 roku wygrał także kombinację^[6]. W latach 1968-1969 wygrywał slalom i kombinację w ramach zawodów Critérium de la première neige w Val d’Isère, a w 1972 roku na tych samych zawodach był najlepszy w zjeździe^[7]. Sześciokrotnie zwyciężał w zawodach Lauberhornrennen w szwajcarskim Wengen: w latach 1959, 1963, 1966 i 1969 wygrywał zjazd, a w latach 1965-1966 był najlepszy w kombinacji^[8].

Po zakończeniu kariery osiadł w St. Anton, gdzie prowadził hotel. Pomagał zorganizować rozgrywane w tej miejscowości Mistrzostwa Świata w Narciarstwie Alpejskim 2001.

Osiągnięcia

Schranz w 2008 r.

Igrzyska olimpijskie

Miejsce	Dzień	Rok	Miejscowość	Konkurencja	Czas biegu	Strata	Zwycięzca
7.	21 lutego	1960	Squaw Valley	Gigant	1:48,3 min	+2,5 s	Roger Staub
7.	22 lutego	1960	Squaw Valley	Zjazd	2:06,0 min	+3,2 s	Jean Vuarnet
11.	31 stycznia	1964	Innsbruck	Zjazd	2:18,16 min	+2,82 s	Egon Zimmermann
2.	2 lutego	1964	Innsbruck	Gigant	1:46,71 min	+0,38 s	François Bonlieu
24.	8 lutego	1964	Innsbruck	Slalom	2:11,13 min	+10,45 s	Josef Stiegler
5.	9 lutego	1968	Grenoble	Zjazd	1:59,85 min	+2,04 s	Jean-Claude Killy
6.	12 lutego	1968	Grenoble	Gigant	3:29,28 min	+3,80 s	Jean-Claude Killy
DNQ	17 lutego	1968	Grenoble	Slalom	1:39,73 min	–	Jean-Claude Killy

Mistrzostwa świata

Miejsce	Dzień	Rok	Miejscowość	Konkurencja	Czas biegu	Strata	Zwycięzca
7.	21 lutego	1960	Squaw Valley	Gigant	1:48,3 min	+2,5 s	Roger Staub
7.	22 lutego	1960	Squaw Valley	Zjazd	2:06,0 min	+3,2 s	Jean Vuarnet
4.	12 lutego	1962	Chamonix	Slalom	2:21,67 min	+2,56 s	Charles Bozon
2.	15 lutego	1962	Chamonix	Gigant	1:38,97 min	+0,15 s	Egon Zimmermann
1.	18 lutego	1962	Chamonix	Zjazd	2:24,33 min	-	-
1.	18 lutego	1962	Chamonix	Kombinacja	11,04 pkt	-	-
11.	31 stycznia	1964	Innsbruck	Zjazd	2:18,16 min	+2,82 s	Egon Zimmermann
2.	2 lutego	1964	Innsbruck	Gigant	1:46,71 min	+0,38 s	François Bonlieu
24.	8 lutego	1964	Innsbruck	Slalom	2:11,13 min	+10,45 s	Josef Stiegler
6.	8 lutego	1964	Innsbruck	Kombinacja	33,99 pkt	+20,76 pkt	Ludwig Leitner
9.	7 sierpnia	1966	Portillo	Zjazd	1:34,40 min	?	Jean-Claude Killy
3.	10 sierpnia	1966	Portillo	Gigant	3:19,42 min	+0,98 s	Guy Périllat
5.	9 lutego	1968	Grenoble	Zjazd	1:59,85 min	+2,04 s	Jean-Claude Killy
6.	12 lutego	1968	Grenoble	Gigant	3:29,28 min	+3,80 s	Jean-Claude Killy
DNQ	17 lutego	1968	Grenoble	Slalom	1:39,73 min	–	Jean-Claude Killy
DNF	8 lutego	1970	Val Gardena	Slalom	1:39,47 min	-	Jean-Noël Augert
1.	10 lutego	1970	Val Gardena	Gigant	4:19,19 min	-	-
4.	15 lutego	1970	Val Gardena	Zjazd	2:24,57 min	+0,89 s	Bernhard Russi

Puchar Świata

Miejsca w klasyfikacji generalnej

• sezon 1966/1967: 7.
• sezon 1967/1968: 8.
• sezon 1968/1969: 1.
• sezon 1969/1970: 1.
• sezon 1970/1971: 11.
• sezon 1971/1972: 8.

Zwycięstwa w zawodach

1. Val d’Isère – 12 grudnia 1968 (gigant)
2. Wengen – 11 stycznia 1969 (zjazd)
3. Kitzbühel – 18 stycznia 1969 (zjazd)
4. St. Anton am Arlberg – 1 lutego 1969 (zjazd)
5. Mont-Sainte-Anne – 15 marca 1969 (gigant)
6. Adelboden – 5 stycznia 1970 (gigant)
7. Megève – 23 stycznia 1970 (zjazd)
8. Garmisch-Partenkirchen – 1 lutego 1970 (zjazd)
9. Val Gardena – 10 lutego 1970 (gigant)
10. Val d’Isère – 12 grudnia 1971 (zjazd)
11. Kitzbühel – 14 stycznia 1972 (zjazd)
12. Kitzbühel – 15 stycznia 1972 (zjazd)

• 12 zwycięstw (8 zjazdów i 4 giganty)

Pozostałe miejsca na podium

1. Megève – 29 stycznia 1967 (slalom) – 3. miejsce
2. Wengen – 13 stycznia 1968 (zjazd) – 2. miejsce
3. Berchtesgaden – 3 stycznia 1969 (slalom) – 2. miejsce
4. Adelboden – 6 stycznia 1969 (gigant) – 3. miejsce
5. Waterville Valley – 21 marca 1969 (gigant) – 2. miejsce
6. Val d’Isère – 14 grudnia 1969 (zjazd) – 3. miejsce
7. Kitzbühel – 17 stycznia 1970 (gigant) – 3. miejsce
8. Heavenly Valley – 8 marca 1970 (gigant) – 3. miejsce
9. Voss – 13 marca 1970 (gigant) – 3. miejsce
10. Sestriere – 13 grudnia 1970 (zjazd) – 3. miejsce
11. Val d’Isère – 20 grudnia 1970 (zjazd) – 3. miejsce

Bibliografia

• Profil na stronie FIS (niem. • ang. • fr.)
• Profil na Sports Reference.com. sports-reference.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-02-01)]. (ang.).

Przypisy