Karlik (nietoperze)

Karlik
Pipistrellus[1]
Kaup, 1829[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – karlik większy (P. nathusii)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

nietoperze

Podrząd

mroczkokształtne

Nadrodzina

Vespertilionoidea

Rodzina

mroczkowate

Podrodzina

mroczki

Plemię

karliki

Rodzaj

karlik

Typ nomenklatoryczny

Vespertilio Pipistrellus Schreber, 1774

Synonimy
Gatunki

34 gatunki (w tym 4 wymarłe) – zobacz opis w tekście

Karlik[10] (Pipistrellus) – rodzaj ssaka z podrodziny mroczków (Vespertilioninae) w rodzinie mroczkowatych (Vespertilionidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce, Eurazji, Australii i Oceanii[11][12][13].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 33–64 mm, długość ogona 19–57 mm, długość ucha 5–16 mm, długość tylnej stopy 3–12,1 mm, długość przedramienia 24–42 mm; masa ciała 2–22 g[12].

Systematyka

Etymologia

  • Pipistrellus: wł. pipistrello, vispitrello (zdrobnienie od vespertilio) „nietoperz”[14].
  • Romicia (Romicius): etymologia niejasna, Graj nie wyjaśnił znaczenia etymologii nazwy rodzajowej, Palmer sugerował że jest to wymyślona nazwa[15]; Monadjem i współpracownicy sugerują że nazwa pochodzi od gr. ρoμιξα romixa „rodzaj włóczni”[16]. Gatunek typowy: Romicia calcarata J.E. Gray, 1838 (= Vespertilio kuhlii Kuhl, 1817).
  • Nannugo: gr. ναννος nannos „karzeł”; końcówka –ugo (analogicznie do ''Vesperugo)[17]. Gatunek typowy: Vesperugo nathusii Keyserling & Blasius, 1839.
  • Alobus: gr. αλοβος alobos „bez płatka”, od przedrostka negatywnego α a; λοβος lobos „płatek”[18]. Gatunek typowy: Vespertilio (Alobus) temminckii Cretzschmar, 1826 (= Pipistrellus rueppellii (J. Fischer, 1829)); młodszy homonim Alobus LeConte, 1856 (Coleoptera).
  • Euvesperugo: gr. ευ eu „dobry, typowy”; rodzaj Vesperugo Keyserling & Blasius 1830 (mroczak)[7]. Gatunek typowy: Vespertilio Pipistrellus Schreber, 1774.
  • Eptesicops: rodzaj Eptesicus Rafinesque, 1820 (mroczek); gr. ωψ ōps, ωπος ōpos „wygląd, oblicze”[8][19]. Gatunek typowy: Scotophilus rusticus Tomes, 1861.
  • Alionoctula: łac. alio „gdzie indziej”; nowołac. noctula „nocny nietoperz”, zdrobnienie od łac. nox, noctis „noc”[9]. Gatunek typowy: Vesperugo stenopterus Dobson, 1875.

Podział systematyczny

Pipistrellus w obecnym rozumowaniu jest taksonem parafiletycznym z kladem zachodnim i wschodnim[11]. Klad zachodni obejmuje wszystkie gatunki europejskie i afrykańskie natomiast do klad wschodniego należą wszystkie gatunki azjatyckie, chociaż jest to dość szeroka definicja, ponieważ nie wszystkie obecnie rozpoznawane gatunki są sekwencjonowane[11]. Klad wschodni wydaje się być blisko spokrewniony z Glischropus natomiast klad zachodni jest bliższy Nyctalus z Vansonia (wcześniej zaliczany do Pipistrellus), taksonem sisotrzanym całego kladu[11].

Do rodzaju należą następujące gatunki[11][16][10]:

  • Pipistrellus pipistrellus (Schreber, 1774) – karlik malutki
  • Pipistrellus pygmaeus (Leach, 1825) – karlik drobny
  • Pipistrellus creticus Benda, 2009
  • Pipistrellus hanaki Hulva & Benda, 2004 – karlik libijski
  • Pipistrellus nathusii (Keyserling & Blasius, 1839) – karlik większy
  • Pipistrellus maderensis (Dobson, 1878) – karlik maderski
  • Pipistrellus kuhlii (Kuhl, 1817) – karlik średni
  • Pipistrellus hesperidus (Temminck, 1840) – karlik ciemny
  • Pipistrellus rusticus (Tomes, 1861) – karlik rdzawy
  • Pipistrellus nanulus O. Thomas, 1904 – karlik malusieńki
  • Pipistrellus inexspectatus Aellen, 1959 – karlik nieoczekiwany
  • Pipistrellus aero Heller, 1912 – karlik stokowy
  • Pipistrellus permixtus Aellen, 1957 – karlik samotny
  • Pipistrellus raceyi Bates, Ratrimomanarivo, D.L. Harrison & Goodman, 2006 – karlik malgaski
  • Pipistrellus dhofarensis Benda, Reiter, Uhrin & Varadínová, 2016
  • Pipistrellus abramus (Temminck, 1838) – karlik japoński
  • Pipistrellus endoi Imaizumi, 1959 – karlik dziuplowy
  • Pipistrellus sturdeei O. Thomas, 1915 – karlik tajemniczy – takson wymarły
  • Pipistrellus javanicus (J.E. Gray, 1838) – karlik jawajski
  • Pipistrellus coromandra (J.E. Gray, 1838) – karlik koromandelski
  • Pipistrellus ceylonicus (Kelaart, 1852) – karlik cejloński
  • Pipistrellus tenuis (Temminck, 1840) – karlik delikatny
  • Pipistrellus murrayi Andrews, 1900 – takson wymarły
  • Pipistrellus paterculus O. Thomas, 1915 – karlik ojcowski
  • Pipistrellus stenopterus (Dobson, 1875) – karlik wąskoskrzydły
  • Pipistrellus minahassae (A.B. Meyer, 1899) – karlik skryty
  • Pipistrellus collinus O. Thomas, 1920 – karlik górski
  • Pipistrellus papuanus (Peters & Doria, 1881) – karlik leśny
  • Pipistrellus angulatus (Peters, 1880) – karlik nowogwinejski
  • Pipistrellus wattsi Kitchener, Caputi & Jones, 1986 – karlik brzegowy
  • Pipistrellus westralis Koopman, 1984 – karlik nadbrzeżny
  • Pipistrellus adamsi Kitchener, Caputi & Jones, 1986 – karlik leśny
  • Pipistrellus simandouensis Monadjem, Richards, Decher, Hutterer, Mamba, Guyton, Naskrecki, Markotter, Wipfler, Kropff & Dalton, 2020

Opisano również dwa wymarłe gatunki z miocenu:

  • Pipistrellus rouresi Crespo, Sevilla García, Mansino, Montoya & Ruiz-Sánchez, 2018[20]
  • Pipistrellus semenovi Rosina & Sinitsa, 2014[21]

Przypisy

  1. ↑ Pipistrellus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. ↑ J.J. Kaup: Skizzirte Entwickelungs-Geschichte und natürliches System der europäischen Thierwelt: Erster Theil welcher die Vogelsäugethiere und Vögel nebst Andeutung der Entstehung der letzteren aus Amphibien enthält. Cz. 1. Darmstadt: In commission bei Carl Wilhelm Leske, 1829, s. 98. (niem.).
  3. ↑ J.E. Gray. A Revision of the Genera of Bats (Vespertilionidæ), and the Description of some new Genera and Species. „Magazine of Zoology and Botany”. 2 (12), s. 495, 1838. (ang.). 
  4. ↑ E. Blyth: Mammalia. W: G. Cuvier: Cuvier's Animal kingdom: arranged according to its organization, forming the basis for a natural history of animals, and an introduction to comparative anatomy: illustrated by three hundred engravings on wood. London: W.S. Orr and Co., 1840, s. 75. (ang.).
  5. ↑ F.A. Kolenati. Europa's Chiropteren. „Allgemeine deutsche naturhistorische Zeitung”. Neue Folge. 2, s. 169, 1856. (niem.). 
  6. ↑ W. Peters. Über Flederthiere und Amphibien. „Monatsberichte der Königlichen Preussische Akademie des Wissenschaften zu Berlin”. 1867, s. 707, 1867. (niem.). 
  7. ↑ a b A.N.Ch. Acloque: Faune de France: contenant la description des espèces indigènes disposées en tableaux analytiques; et illustrée de figures représentant les types caractéristiques des genres. Paris: Librairie J.-B. Baillière et Fils, 19 rue Hautefeuille, près du boulevard Saint-Germain, 1900, s. 35. (fr.).
  8. ↑ a b A. Roberts. Some new S. African mammals and some changes in nomenclature. „Annals of the Transvaal Museum”. 11 (4), s. 245, 1926. (ang.). 
  9. ↑ a b S.V. Kruskop, E. Solovyeva & A. Kaznadzey. Unusual Pipistrelle: Taxonomic Position of the Malayan Noctule (Pipistrellus stenopterus; Vespertilionidae; Chiroptera). „Zoological Studies”. 57, s. e60, 2018. DOI: 10.6620/ZS.2018.57-60. (ang.). 
  10. ↑ a b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 120–121. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  11. ↑ a b c d e C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 216–220. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
  12. ↑ a b R. Moratelli, C. Burgin, V. Cláudio, R. Novaes, A. López-Baucells & R. Haslauer: Family Vespertilionidae (Vesper Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 771–783. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).
  13. ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (red. red.): Genus Pipistrellus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-02-28]. (ang.).
  14. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 538.
  15. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 612.
  16. ↑ a b A. Monadjem, L.R. Richards, J. Decher, R. Hutterer, M.L. Mamba, J. Guyton, P. Naskrecki, W. Markotter, B. Wipfler, A.S. Kropff & D.L. Dalton. A phylogeny for African Pipistrellus species with the description of a new species from West Africa (Mammalia: Chiroptera). „Zoological Journal of the Linnean Society”. 191 (2), s. 559, 2021. DOI: 10.1093/zoolinnean/zlaa068. (ang.). 
  17. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 447.
  18. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 89.
  19. ↑ E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 1. Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 155. (ang.).
  20. ↑ V.D. Crespo, P. Sevilla García, S. Mansino, P. Montoya & F.J. Ruiz-Sánchez. Bats from the classical site of Venta del Moro (Late Miocene, Eastern Spain). „Historical Biology”. 30 (3), s. 321, 2017. DOI: 10.1080/08912963.2016.1277995. (ang.). 
  21. ↑ V.V. Rosina & M.V. Sinitsa. Bats (Chiroptera, Mammalia) from the Turolian of the Ukraine: phylogenetic and biostratigraphic considerations. „Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie”. Abhandlungen 272 (2), s. 150, 2014. DOI: 10.1127/0077-7749/2014/0403. (ang.). 

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Pipistrellus nathusii.jpg
Autor: Mnolf, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Nathusius' pipistrelle bat (Pipistrellus nathusii)