Karlsruhe Hauptbahnhof

Karslruhe Hauptbahnhof

Wejście główne dworca
Państwo	Niemcy
Kraj związkowy	Badenia-Wirtembergia
Miejscowość	Karlsruhe
Zarządca	DB Netz
Data otwarcia	1910-1913
Dane techniczne
Liczba peronów	8 + 4 na placu przeddworcowym + 1 zamknięty
Liczba krawędzi peronowych	15 + 4 na placu przeddworcowym + 3 zamknięte
Kasy	ReiseZentrum
Linie kolejowe
Linia do Bruchsal, Heidelbergu i Mannheim (stara kolej badeńska) Linia do Rastatt i Bazylei przez Ettlingen (Rheintalbahn) Linia do Rastatt przez Forchheim (kolej strategiczna) Linia do Mannheim przez Graben (kolej strategiczna) z odgałęzieniem do Spiry Linia do Landau an der Isar Linia do Pforzheim i Stuttgartu Linia do Bretten i Heilbronnu Linia do Ettlingen i Bad Herrenalb (Albtalbahn)
Położenie na mapie Badenii-Wirtembergii Karslruhe Hauptbahnhof
Położenie na mapie Niemiec Karslruhe Hauptbahnhof
48°59′38″N 8°24′02″E/48,993889 8,400556
Strona internetowa
Portal Transport szynowy

Karlsruhe Hauptbahnhof – główny dworzec kolejowy badeńskiego miasta Karlsruhe, położony na południe od śródmieścia.

Historia

Stary dworzec

Początkowo, gdy zbudowano główną kolej badeńską (z Mannheim do Bazylei), zaprojektowany przez Friedricha Eisenlohra dworzec w Karlsruhe powstał około 500 m na południe od Rynku, koło bramy miejskiej Ettlinger Tor. Został otwarty 1 kwietnia 1843 i posiadał dwie krawędzie peronowe. Od początku był dworcem przelotowym. Na południe od dworca powstała lokomotywownia, zaś na wschód – tereny dworca towarowego^[1]. Początkowo szerokość toru wynosiła 1600 mm, po kilku latach nietypową linię przebudowano i rozpoczęto budowę dalszych. Tory przebiegały na poziomie terenu, powstałe z czasem dalsze linie posiadały ze względu na bliskość zabudowy niewielkie promienie skrętu. Ponieważ oczekiwanie na przejazdach kolejowo-drogowych było bardzo uciążliwe^[2], a sam nieduży dworzec nie odpowiadał już potrzebom znacznie powiększonego miasta, zdecydowano się na budowę nowego. Rozważano budowę estakady kolejowej przez miasto lub poprowadzenie torów w zagłębieniu, najkorzystniejszy okazał się wariant przeniesienia dworca i zmiany biegu linii kolejowych w mieście. Po przeniesieniu dworca stary budynek przekształcono w halę targową, a po jej zburzeniu w latach 60. zbudowano w tym miejscu Badeński Teatr Państwowy.

Nowy dworzec

Obecny dworzec został wzniesiony około 2 km na południe od dotychczasowego i nieopodal zbudowanego kilkanaście lat wcześniej na tzw. linii strategicznej dworca przetokowego. Budowa dworca według planów Augusta Stürzenackera trwała od 1910, a w nocy z 22 na 23 października 1913 został włączony do ruchu. Dworzec i jego rozjazdy zajęły tereny należące wcześniej do gminy Beiertheim, a także część Ogrodu Miejskiego i tzw. Ogrodów za Łaźnią Stefanii, w którym wycięto najstarszą wówczas w Europie topolę kanadyjską. Perony dworca ulokowano na nasypie, z dostępem poprzez tunel pieszy. Poprzecznie do osi tunelu, po północnej (miejskiej) stronie torów ulokowano halę wejściową z poczekalniami i kasami. Budynek łączy w sobie cechy secesji i neoklasycyzmu. Drugie przejście podziemne, dla podróżnych przyjeżdżających, zbudowano na wschodnim krańcu peronów. Pięcionawowa hala peronowa, wzorowana na zbudowanej kilka lat wcześniej na dworcu we Wrocławiu, przekrywa pięć peronów wyspowych. Na południe od niego istniał początkowo jeden peron odkryty. Na wschód od dworca powstał budynek poczty dworcowej, zaś na zachód – dodatkowe perony czołowe, a także dworzec kolei wąskotorowej Albtalbahn. Budynki hoteli i restauracji na zaprojektowanym wraz z dworcem i otoczonym arkadami placu przeddworcowym tworzą harmonijną całość w stylu typowym dla ostatnich lat przed I wojną światową. Tydzień przed uruchomieniem dworca otwarto dwie linie tramwajowe, wjeżdżające na plac z północy i północnego wschodu.

Tramwaj dwusystemowy w hali dworca

Po II wojnie światowej, w której dworzec nie ucierpiał, przebudowano plac przeddworcowy – zbudowano przejście podziemne, zmodernizowano przystanki tramwajowe. W końcu lat 90. przejście podziemne zamknięto, a ruch na placu uspokojono. Na samym dworcu zbudowano jeszcze jeden peron przelotowy, zaś po wprowadzeniu tramwaju dwustystemowego i rampy łączącej na zachód od dworca sieć kolejową i tramwajową zlikwidowano część peronów czołowych. Dwa perony przedłużono w kierunku wschodnim i nieco podwyższono, przystosowując do ruchu pociągów ICE.

Znaczenie komunikacyjne

Przez dworzec przejeżdża w dni powszednie około 150 pociągów dalekobieznych, głównie linie ICE i IC na trasie nadreńskiej^[3], a także ze Strasburga do Stuttgartu. Ponadto na dworcu głównym w Karlsruhe rozpoczynają swój bieg liczne pociągi regionalne i przyspieszone, kursują także linie kolei aglomeracyjnej obsługiwanej przez Deutsche Bahn i Albtal-Verkehrs-Gesellschaft. Linie tramwaju dwusystemowego i miejskiego korzystają z czterech peronów na placu przeddworcowym^[4]. Według danych kolei z dworca korzysta codziennie około 55 tys. podróżnych.

Na południe od dworca pasażerskiego znajduje się południowy plac przeddworcowy. Długo niezagospodarowany, mieści obecnie (2006) dworzec autobusów dalekobieżnych. Planowana jest zabudowa okolic placu, mają powstać m.in. dwa wieżowce.

Przypisy