Karol Anders

Karol Anders
Ilustracja
podpułkownik kawalerii podpułkownik kawalerii
Data i miejsce urodzenia

8 listopada 1893
Błonie, Królestwo Polskie

Data i miejsce śmierci

4 lipca 1971
Penley, Wielka Brytania

Przebieg służby
Lata służby

od 1912

Siły zbrojne

Coat of Arms of Russian Empire.svg Armia Imperium Rosyjskiego
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie
Poland badge.jpgPolskie Siły Zbrojne

Jednostki

3 Pułk Ułanów
1 Pułk Ułanów
1 Pułk Ułanów Krechowieckich
2 Pułk Ułanów Grochowskich
25 Pułk Ułanów Wielkopolskich
Dywizja Kawalerii „Zaza”
16 Brygada Piechoty

Stanowiska

zastępca dowódcy pułku
rejonowy inspektor koni
dowódca pułku
zastępca dowódcy brygady

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
I wojna światowa
kampania wrześniowa
Bitwa pod Kockiem

Odznaczenia
Odznaka honorowa za Rany i Kontuzje
Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920-1941, trzykrotnie) Złoty Krzyż Zasługi Medal Zwycięstwa (międzyaliancki)

Karol Anders (ur. 8 listopada[1][2] 1893 w Błoniu, zm. 4 lipca 1971 w Penley) – podpułkownik kawalerii Wojska Polskiego.

Życiorys

Urodził się w majątku Błonie[3] (obecnie na terenie Krośniewic[4]) znajdującym się wówczas na terytorium Królestwa Polskiego będącego częścią Imperium Rosyjskiego. Jego ojciec Albert Anders[5] (1863–1942)[6] pracował jako administrator majątków ziemskich. Matką była Elżbieta z domu Tauchert[5] (1868–1930)[6]. Oboje rodzice urodzili się w Boglewicach[6] (obecnie powiat grójecki). Byli wyznania ewangelickiego[7][8]. Rodzice ochrzcili go w Kościele Ewangelicko-Augsburskim w Chodczu[3] (obecnie powiat włocławski). Miał trzech braci, którzy jak on zostali zawodowymi żołnierzami Wojska Polskiego: generała Władysława Andersa (1892–1970), Jerzego Edwarda (1896–1977) i Tadeusza Konstantego (1902–1995)[9] oraz starszą siostrę Joannę (1891–1958)[6]. Uczęszczał do szkoły realnej w Warszawie, potem od 1908 do Szkoły Handlowej w Kownie.

Jesienią 1912 wstąpił do Armii Imperium Rosyjskiego, jako jednoroczny ochotnik 3 Pułku Ułanów w Wołkowyszkach. W 1913 odbywał praktykę rolną w majątku swego ojca. Po wybuchu I wojny światowej od 1 sierpnia 1914 służył w armii rosyjskiej. Od listopada 1917 w szeregach 1 Pułku Ułanów w składzie I Korpusu Polskiego w Rosji pod dowództwem gen. Józefa Dowbora–Muśnickiego.

W lipcu 1918 po rozbrojeniu i demobilizacji I Korpusu przybył do Warszawy, skąd 1 września 1918 wyjechał w kieleckie, gdzie wziął udział w formowaniu 1 Pułku Ułanów Krechowieckich, a następnie w jego szeregach, w stopniu porucznika kawalerii, walczył na wojnie z bolszewikami. Odznaczył się 29 maja 1920 w szarży pod Wołodarką, gdzie został ciężko ranny, jak również 17 października 1920 pod Ołyką. Odznaczony za okazane męstwo na polu walki Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari.

Z dniem 1 stycznia 1925 został przydzielony z 1 puł. do Centralnej Szkoły Kawalerii w Grudziądzu na stanowisko instruktora[10]. W maju 1928 został przeniesiony do 2 Pułku Ułanów Grochowskich w Suwałkach na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[11]. W październiku 1931 r. przeniesiony został na równorzędne stanowisko w 25 Pułku Ułanów Wielkopolskich w Prużanie[12]. W czerwcu 1933 objął stanowisko rejonowego inspektora koni w Ciechanowie[13]. Na stopień podpułkownika został mianowany ze starszeństwem z dniem 19 marca 1937 i 1. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[14]. W 1938 został mianowany zastępcą dowódcy 1 Pułku Ułanów Krechowieckich w Augustowie.

Podczas kampanii wrześniowej 1939 pełnił funkcję zastępcy dowódcy 1 puł, a od 9 do 12 września 1939 dowódcy 2 Pułku Ułanów Grochowskich. Następnie do kapitulacji 6 października 1939 dowódca 1 puł. 29 września 1939 został ranny. Po bitwie pod Kockiem dostał się w niewoli niemieckiej. Przez całą II wojnę światową był uwięzionu m.in. w Oflagu VII A Murnau. Za kampanię wrześniową otrzymał Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari.

Po oswobodzeniu w maju 1945 wyjechał do Włoch, gdzie wstąpił do 2 Korpusu Polskiego. Do rozwiązania 2 Korpusu był zastępcą dowódcy 16 Pomorskiej Brygady Piechoty. Po ewakuacji do Wielkiej Brytanii i rozwiązaniu 2 Korpusu pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii.

Jego żoną była Jadwiga, z domu Chłopicka, po pierwszym mężu Korab-Kucharska (zm. 1987).

Zmarł 4 lipca 1971 w Penley. Został pochowany na cmentarzu przy Welford Rd. w Leicester.

Awanse

  • rotmistrz – zweryfikowany ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 r. w korpusie oficerów zawodowych kawalerii
  • major – 1 grudnia 1924 r. ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 r. i 18 lokatą w korpusie oficerów zawodowych kawalerii
  • podpułkownik – 19 marca 1937 r.
  • pułkownik – ?

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928, s. 340.
  2. Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932, s. 143.
  3. a b Selder 2022 ↓, s. 23.
  4. Selder 2022 ↓, s. 5.
  5. a b Markert 2012 ↓, s. 9.
  6. a b c d Selder 2022 ↓, s. 42.
  7. Bogusz Szymański: Władysław Anders. gazeta.pl, 2010-10-28. [dostęp 2009-11-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-11-06)].
  8. Generał broni Władysław Anders (1892–1870)/Varia. [dostęp 2021-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-02-27)].
  9. Markert 2012 ↓, s. 10.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 14 stycznia 1925 roku, s. 18.
  11. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 9 z 26.04.1926 r.
  12. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 7 z 23.10.1931 r.
  13. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 28 czerwca 1933 roku, s. 134.
  14. Rybka i Stepan 2004 ↓, s. 377.
  15. Dekret Wodza Naczelnego L. 3136 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 3)
  16. Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2142 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 35)
  17. M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 411 „za zasługi w służbie wojskowej”.
  18. na podstawie zdjęcia

Bibliografia

  • Wojciech Markert: Generał broni Władysław Anders 1892–1970. Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2012. ISBN 978-83-63755-02-7.
  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-02-09].
  • Rocznik Oficerski 1924, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1924, s. 543, 600.
  • Rocznik Oficerski 1928, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1928, s. 291, 340.
  • Rocznik Oficerski 1932, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1932, s. 143, 652.
  • Rocznik Oficerów Kawalerii 1930, Główna Drukarnia Wojskowa, nakładem „Przeglądu Kawaleryjskiego”, Warszawa 1930.
  • Zdzisław Kościański: Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. II (1914–1921) Cz. 2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej, 1993, s. 13–14. ISBN 83-900510-0-1.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2004. ISBN 978-83-7188-691-1.
  • Jarosław Szlaszyński, 1 Pułk Ułanów Krechowieckich im. płk. Bolesława Mościckiego, Augustów-Suwałki 2015. ISBN 978-83-61494-92-8.
  • Jakub Selder: Rodzinne korzenie generała Andersa. Ridero IT Publishing, 2022. ISBN 978-83-8273-973-2.

Media użyte na tej stronie

Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Poland badge.jpg
Poland badge. Second World War period Polish Army (post-1939 Free Polish Army) shoulder title.
POL Odznaka za rany i kontuzje 1 gwiazdka BAR.png
Odznaka za rany i kontuzje - 1 gwiazdka
Coat of Arms of Russian Empire.svg
Central element of the Russian imperial coat of arms.
PL Epolet pplk.svg
Naramiennik podpułkownika Wojska Polskiego (1919-39).
Karol Anders.jpg
Karol Anders (1893-1971) – Colonel of cavalry in the Polish Army