Karol Badecki

Karol Józef Badecki
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

28 stycznia 1886
Lwów

Data i miejsce śmierci

11 lutego 1953
Kraków

Profesor nauk humanistycznych
Specjalność: historia literatury
Alma Mater

Uniwersytet Lwowski

Doktorat

1912

Habilitacja

1937

Profesura

1948

Polska Akademia Umiejętności
Status

członek korespondent

Uczelnia

Uniwersytet Lwowski
Uniwersytet Jagielloński

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski

Karol Józef Badecki (ur. 28 stycznia 1886 we Lwowie, zm. 10[1] lub 11 lutego 1953 w Krakowie) – polski historyk literatury, bibliotekoznawca, badacz dziejów Lwowa.

Życiorys

Był synem Szymona Tadeusza[2] (kierownika oddziału archiwum miejskiego we Lwowie) i Teofili z Buczków[2]. Kształcił się w V i VI gimnazjum we Lwowie, następnie studiował historię i filologię polską na Uniwersytecie Lwowskim (1904–1909). Po studiach pracował jako nauczyciel języka polskiego w gimnazjach lwowskich, w 1912 obronił doktorat na Uniwersytecie Lwowskim na podstawie pracy Jan Rybiński, poeta polski XVI wieku, żywot i dzieła z przydaniem informacji o innych Rybińskich. W 1913 jako zastępca nauczyciela został przeniesiony z C. K. VIII Gimnazjum we Lwowie do oddziałów równorzędnych C. K. IV Gimnazjum we Lwowie[3].

W 1937 obronił habilitację i uzyskał tytuł docenta historii literatury na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie[4]. Przez kilkadziesiąt lat pozostawał związany z Archiwum miasta Lwowa – był początkowo pracownikiem naukowym (1914–1916), następnie archiwariuszem (1916–1920), zastępcą dyrektora (1920–1937), wreszcie dyrektorem (1937–1944). Uwzględniając wymogi współczesnej mu archiwistyki dokonał unowocześnienia Archiwum oraz znacznie wzbogacił jego bibliotekę. W latach 1937–1944 był także dyrektorem Muzeum Historycznego Miasta Lwowa. W 1944 został starszym bibliotekarzem Biblioteki Uniwersytetu im. Iwana Franki we Lwowie.

W 1945 w wyniku przymusowych wysiedleń Polaków ze Lwowa przeniósł się do Krakowa. Podjął pracę na Uniwersytecie Jagiellońskim, został kierownikiem księgozbiorów Biblioteki Jagiellońskiej; zajął się m.in. uporządkowaniem materiałów zwożonych do Biblioteki Jagiellońskiej w pierwszych latach po II wojnie światowej. W 1948 został profesorem tytularnym UJ, przeniósł się jednocześnie na dwa lata do Wrocławia na stanowisko dyrektora Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich. Od 1950 był kustoszem Biblioteki Jagiellońskiej. Prowadził na uniwersytecie wykłady z bibliotekoznawstwa i archiwistyki.

Był członkiem towarzystw i akademii naukowych. W latach 30. był członkiem zarządu głównego Towarzystwa Badania Historii Obrony Lwowa i Województw Południowo-Wschodnich[5]. W 1938 został członkiem korespondentem PAU, w 1945 członkiem korespondentem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. Od 1922 był członkiem przybranym Towarzystwa Naukowego we Lwowie, ponadto należał do Towarzystwa Przyjaciół Ossolineum, Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza, Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego. W 1926 został uhonorowany nagrodą Towarzystwa Naukowego we Lwowie za pracę Literatura mieszczańska w Polsce XVII wieku; za całokształt pracy naukowej w dziedzinie bibliografii oraz historii literatury otrzymał ponadto nagrodę państwową II stopnia (1950).

Zainicjował badania polskiej XVII-wiecznej literatury mieszczańskiej. Odkrył wiele zabytków literatury mieszczańskiej, opracował i wydał kilka monografii (Polska komedia rybałtowska, 1931; Polska liryka mieszczańska, 1936; Polska fraszka mieszczańska, 1948; Polska satyra mieszczańska, 1950). Zajmował się inwentaryzacją bibliotek z dawnych dworów, m.in. Lubomirskich z Przeworska i Potockich z Krzeszowic.

Był odznaczony m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1951)[6]. Pochowany na krakowskich Rakowicach kwatera VII, rząd 8, grób 32[7]. Jego żoną była Ludwika z domu Blicharska[2].

Niektóre publikacje

  • Aleksander Fredro a Zygmunt Krasiński (1910)
  • Średniowieczne ludwisarstwo lwowskie (1921)
  • Literatura mieszczańska w Polsce XVII wieku (1925)
  • Biblioteka miasta Lwowa (1926)
  • Zabytki i instytucje kulturalne Lwowa (1927)
  • Zabytki literatury mieszczańskiej w Bibliotece Kórnickiej (1928)
  • Z badań nad literaturą mieszczańsko-ludową XVII wieku (1951)

Przypisy

  1. ↑ Kotarska i inni, S·lownik literatury polskiej / 1 Średniowiecze, renesans, barok., wyd. Wyd. 1, Gdańsk: Wydawn. Harmonia, 2002, ISBN 83-7134-121-0, OCLC 237879698 [dostęp 2019-01-22].
  2. ↑ a b c Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 17.
  3. ↑ Władysław Kucharski: Przegląd historyczny 50-lecia Gimnazjum IV im. Jana Długosza we Lwowie. W: Władysław Kucharski (red.): Księga pamiątkowa 50-lecia Gimnazjum im. Jana Długosza we Lwowie. Lwów: 1928, s. 49.
  4. ↑ Habilitacje w szkołach akademickich. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 198 z 2 września 1937. 
  5. ↑ Kronika działalności Towarzystwa. „Rocznik Towarzystwa Badania Historii Obrony Lwowa i Województw Południowo-Wschodnich”. Nr II, s. 151, 1937. 
  6. ↑ M.P. z 1951 r. nr 93, poz. 1275.
  7. ↑ Jan Wiktor Tkaczyński (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803-2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 19, ISBN 978-83-233-4527-5.

Bibliografia

  • Biogramy uczonych polskich, Część I: Nauki społeczne, zeszyt 1: A-J, Wrocław 1983

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Karol Badecki.png
Autor: Nieznany, Licencja: CC0
Ze strony Encyklopedii Towarzystwa Naukowego im. Szewczenki http://encyclopedia.com.ua/search_articles.php?id=170