Karol Pasternak

Karol Pasternak

podpułkownik artylerii
Data i miejsce urodzenia	21 stycznia 1893 Stanisławów
Data i miejsce śmierci	1958 Wrocław
Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie Wojsko Polskie we Francji
Jednostki	pociąg pancerny „Kozak”, 4 Pułk Artylerii Polowej, 27 Pułk Artylerii Polowej, 16 Pułk Artylerii Lekkiej, 5 Dywizjon Artylerii Konnej, 28 Pułk Artylerii Lekkiej, 45 Dywizja Piechoty, 3 Pułk Artylerii Lekkiej
Stanowiska	dowódca pociągu pancernego dowódca dywizjonu kwatermistrz pułku zastępca dowódcy pułku dowódca pułku artylerii dowódca artylerii dywizyjnej
Główne wojny i bitwy	wojna polsko-ukraińska wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa (kampania wrześniowa, kampania francuska)
Odznaczenia

Grupa oficerów 5 Dywizjonu Artylerii Konnej z dowódcą Krakowskiej Brygady Kawalerii płk. Zygmuntem Piaseckim (siedzi z prawej). Następnie stoją: por. Stefan Dąbrowski, ppłk Karol Pasternak, mjr Józef Korus

Karol Józef Pasternak^[1] (ur. 21 stycznia 1893 w Stanisławowie, zm. 1958 we Wrocławiu) – podpułkownik artylerii Wojska Polskiego.

Życiorys

Karol Józef Pasternak urodził się 21 stycznia 1893 w Stanisławowie^[2][3][4]. Był synem Władysława i Emilii z domu Kocyłowskiej^[3]. Przez osiem lat uczył się w C. K. Wyższej Szkole Realnej w Stanisławowie, gdzie w 1913 ukończył VIII klasę i zdał egzamin dojrzałości^[5][2]. Po maturze miał podjąć służbę w wojsku^[2].

Podczas I wojny światowej w szeregach rezerwy artylerii polowej i górskiej C. K. Armii został mianowany na stopień podporucznika z dniem 1 września 1915^[6], następnie awansowany na stopień porucznika z dniem 1 listopada 1917^[7]. Był przydzielony do pułku armat polowych nr 31 (około 1916)^[8], następnie do pułku armat polowych nr 30 (do 1918)^[9][10].

Po zakończeniu wojny został przyjęty do Wojska Polskiego. Podczas wojny polsko-ukraińskiej w stopniu porucznika pełnił służbę w szeregach grupy wypadowej ppłk. Józefa Swobody działającej od 21 listopada 1918, której żołnierze w Ustrzykach Dolnych przejęli pozostawiony przez Ukraińców pociąg towarowy i wycofując się zabrali go do Leska^[11]. Pasternak został dowódcą pociągu^[12][13], przekierował haubice na platformach, a pociąg uczestniczył następnego dnia w ponownym zajęciu Ustrzyk, zaś w kolejnych dniach porucznik zawnioskował do Fabryki Maszyn i Wagonów w Sanoku o przygotowanie prowizorycznego pociągu „Kozak”^[14]. W marcu 1920 był porucznikiem 4 pułku artylerii polowej i przebywał w polu podczas wojny polsko-bolszewickiej (w tym czasie przekazał podziękowania lekarzowi-ginekologowi z Sanoka, kpt. dr. Stanisławowi Domańskiemu, za przeprowadzenie operacji ratującej życie jego żonie i dziecku)^[15]. Za swoje czyny wojenne otrzymał Order Virtuti Militari^[16]. Został zweryfikowany w stopniu kapitana artylerii ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919^[17].

Po wojnie pozostawał oficerem 4 pułku artylerii polowej w Inowrocławiu, w którym w 1923 był p.o. dowódcy I dywizjonu^[18]. Został awansowany na stopień majora artylerii ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924^[19][20]. W 1924 był etatowym dowódcą I dywizjonu w macierzystym pułku^[21]. W kwietniu 1928 został przeniesiony do 27 pułku artylerii polowej we Włodzimierzu Wołyńskim na stanowisko kwatermistrza pułku^[22][23]. 31 marca 1930 roku został przeniesiony do dowództwa 9 Grupy Artylerii w Brześciu na stanowisko I oficera sztabu^[24]. 28 stycznia 1931 roku został przeniesiony do 16 pułku artylerii polowej (od 1932 roku – 16 pułk artylerii lekkiej) w Grudziądzu na stanowisko zastępcy dowódcy pułku^[25]. Od 5 lipca do 7 września 1933 roku w zastępstwie był dowódcą pułku^[26]. 24 stycznia 1934 roku został awansowany na stopień podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1934 roku i 1. lokatą w korpusie oficerów artylerii^[27][28]. Dowodził 5 dywizjonem artylerii konnej w Krakowie, później 28 pułkiem artylerii lekkiej w Zajezierzu od 29 grudnia 1938 do sierpnia 1939^[29].

Po wybuchu II wojny światowej w trakcie kampanii wrześniowej w stopniu podpułkownika był dowódcą artylerii dywizyjnej 45 Dywizji Piechoty. Po przedostaniu się do Francji został oficerem Wojska Polskiego we Francji. W 1940 pełnił funkcję dowódcy 3 pułku artylerii lekkiej^[30]. Zmarł w 1958 we Wrocławiu^[12].

25 lutego 1919 w Sanoku poślubił Annę Honoratę Poschinger (ur. 1896, siostrą Kazimierza Poschingera, także oficera Wojska Polskiego)^[3][31].

Ordery i odznaczenia

polskie

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari^[28]
• Krzyż Walecznych (dwukrotnie)^[28]
• Złoty Krzyż Zasługi (19 marca 1937)^[32][33]
• Medal Niepodległości (16 marca 1937)^[34]

austro-węgierskie

• Krzyż Zasługi Wojskowej 3 klasy z dekoracją wojenną i z mieczami (przed 1918)^[10]
• Brązowy Medal Zasługi Wojskowej na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej (przed 1917)^[9] z mieczami (przed 1918)^[10]
• Srebrny Medal Waleczności 1 klasy (przed 1917)^[9][10]
• Srebrny Medal Waleczności 2 klasy (przed 1917)^[9][10]
• Krzyż Wojskowy Karola (przed 1918)^[10]

Przypisy

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Maksymilian Landau, Adam Tabiszewski: Zarys historii wojennej 4-go Pułku Artylerii Polowej. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik Oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.
• Maciej Szczurowski: Artyleria Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie w II wojnie światowej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2001. ISBN 83-7174-918-X.
• Edward Zając: Jak Sanok wybił się na niepodległość. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 1995, s. 25. ISBN 83-901466-3-0.