Karpaty Zewnętrzne

Flisz Karpacki

Karpaty Zewnętrzne, ze względu na budowę geologiczną zwane też Karpatami fliszowymi – pasmo ciągnące się jednym długim łukiem od doliny Dunaju w pobliżu Wiednia po przełęcz Predeal w Rumunii, przez terytoria Austrii, Czech, Słowacji, Polski, Ukrainy i Rumunii. Ich południową granicą (nie wszędzie wyraźnie zaznaczoną w terenie) jest Pieniński Pas Skałkowy, który oddziela je od Wewnętrznych Karpat Wschodnich i Zachodnich.

Zbudowane są głównie z serii zlepieńców, piaskowców i łupków ilastych (rzadziej z innych skał osadowych), które nazywamy fliszem karpackim. Osadziły się one w warunkach morskich na obszarze położonym na południe od dzisiejszych Karpat w kredzie i paleogenie. Zostały one sfałdowane na przełomie paleogenu i neogenu i pchnięte ku północy w postaci płaszczowin, ale ruchy górotwórcze trwały jeszcze później (zwłaszcza w Karpatach Wschodnich).

Karpaty Zewnętrzne dzieli się na:

• Zewnętrzne Karpaty Zachodnie – najwyższy szczyt: Babia Góra (1725 m n.p.m.)
• Zewnętrzne Karpaty Wschodnie – najwyższy szczyt: Howerla (2061 m n.p.m.).

Bibliografia

• EwaE. Stupnicka EwaE., Geologia regionalna Polski, Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne, 1989, ISBN 83-220-0336-6, OCLC 749682353 .
• Rafał Unrug (red.): Przewodnik geologiczny po zachodnich Karpatach fliszowych, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa 1969
• Kazimierz Żyłka (red.): Przewodnik geologiczny po wschodnich Karpatach fliszowych, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa 1973
• Andrzej Żelaźniewicz i in.: Regionalizacja tektoniczna Polski, Komitet Nauk Geologicznych PAN, Wrocław 2011, ​ISBN 978-83-63377-01-4​