Karsibór (Świnoujście)

Karsibór
Część miasta Świnoujścia
Ilustracja
Karsibór, widok z Mostu Piastowskiego
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

Miasto

Świnoujście

W granicach Świnoujścia

31 grudnia 1959

SIMC

0979805

Populacja (2010)
• liczba ludności


703

Strefa numeracyjna

91

Kod pocztowy

72-603

Tablice rejestracyjne

ZSW

Położenie na mapie Świnoujścia
Mapa konturowa Świnoujścia, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Karsibór”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Karsibór”
Ziemia53°51′20″N 14°18′20″E/53,855556 14,305556
Strona internetowa
Portal Polska

Karsibór (dawniej Karsibórz, do 1945 niem. Kaseburg lub Caseburg) – część miasta Świnoujścia, dawna wieś; pełni funkcję rybacką i wypoczynkową na wyspie Karsibór, nad Mulnikiem i Kanałem Piastowskim. Całą wyspę Karsibór zamieszkują 703 osoby (stan na rok 2010)[1]; przystań morska, zachowany zabytkowy gotycki kościół. W Karsiborze ma pętlę linia autobusowa nr 5.

Historia

W 1242 roku bogaty meklemburski klasztor cysterski w Dargun(niem.) nabył za zgodą księcia pomorskiego Barnima I znaczne obszary ziemi na wyspie Uznam poprzez zakup kilku wsi, m.in. Karsiboru[2], i to ze wszystkimi przynależnościami, czyli z polami uprawnymi, łąkami, pastwiskami, lasami i akwenami wraz z rybactwem. Jako właścicieli Gardis i Karsiboru wymienia się dwóch łużyckich szlachciców – Sabika i Rozwara, którzy sprzedali swoje włości za 80 marek klasztorowi w Dargun. Tenże klasztor musiał jeszcze dopłacić 32 marki, gdy dwóch synów Sabika, którzy byli nieobecni przy sprzedaży, zgłosili także swe prawo do tych włości. W roku 1265 posiadali już darguńscy cystersi w Karsiborze swój folwark.

Podczas swojego marszu z Peenemünde na Wolin w dniach 14–19 lipca 1630 w Kaseburgu nocował wraz z oddziałem kawalerii król szwedzki Gustaw II Adolf.

Do 1945 r. stosowano niemiecką nazwę Kaseburg. W 1946 r. ustalono urzędowo rozporządzeniem polską nazwę Karsibór[3].

W XIX w., gdy wybudowano w 1880 r. Kanał Piastowski, radykalnie zmienił on układ wodno-lądowy: powstała wyspa Karsibór, na którą uruchomiono przeprawę promem linowym, a później łańcuchowym. Most, który dziś łączy wyspy Karsibór i Wolin zbudowano dopiero w 1967 r. 6 grudnia 2012 oddany został do użytku nowy most, a stary został rozebrany.

Gromada Karsibór została włączona do Świnoujścia 31 grudnia 1959 roku[4].

W latach 1991–2004 Karsibór współtworzył jednostkę pomocniczą – Sołectwo Karsibór-Ognica[5][6].

Samorząd pomocniczy

Świnoujście utworzyło jednostkę pomocniczą miasta – „Sołectwo Karsibór”, którego granice stanowi jednostka obszarowa miasta Karsibór – wszystkie wyspy delty wstecznej Świny. Organem uchwałodawczym jest zebranie wiejskie, a organem wykonawczym jest sołtys. Organem doradczym, wspomagającym działalność sołtysa jest 5-osobowa rada sołecka. Zebranie wiejskie wybiera sołtysa i radę sołecką[6].

Obecnie Karsibór nie posiada sołtysa i jest w oczekiwaniu na działania Prezydenta Miasta Świnoujście.

Zabudowa

Zabytki
Kościół Niepokalanego Poczęcia NMP
Zabytkowa, nieistniejąca już chata w Karsiborze
Cmentarz ewangelicki
Inne obiekty
Nabrzeże rybackie na przystani morskiej w Karsiborze
Pomnik lotników RAF
Tzw. basen u-bootów

Lista zabytków w Karsiborze[7]:

  • Kościół Niepokalanego Poczęcia NMP, filialny, z XV/XVI w.
  • dom (chata rybacka) przy ul. Wierzbowej 7, szachulcowy z początku XIX wieku (został zniszczony w czasie wichury w 2010 roku).
  • cmentarz ewangelicki (nieczynny) przy ul. Kwiatowej, którego część A pochodzi z połowy XIX, a część B z lat 1910–1914,

Inne obiekty:

Kultura i miejscowe atrakcje

  • Dom Kultury Karsibór (Filia nr 3 MDK w Świnoujściu), ul. 1 Maja 40. W ramach zajęć zespół szantowy, nauka gry na instrumentach muzycznych, aerobik, kółka zainteresowań komputerowe i plastyczne[9].
  • prywatna przystań kajakowo-żeglarska „Marina”

Przyroda

Mapa wyspy Wolin z zaznaczonym Karsiborem

Zobacz też

Przypisy

  1. Świnoujście w liczbach - Świnoujście – kraina 44 wysp, www.swinoujscie.pl [dostęp 2017-11-24] (pol.).
  2. Czesław Piskorski, Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka Warszawa, 1980, s. 284, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482.
  3. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości. (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262, s. 4)
  4. Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 4 grudnia 1959 r. (Dz.U. z 1959 r. nr 66, poz. 406)
  5. Uchwała Nr XV/98/91 Rady Miejskiej w Świnoujściu z dnia 27 marca 1991 r. ws. utworzenia na terenie miasta Świnoujścia Sołectwa Karsibór-Ognica
  6. a b Uchwała Nr XXXIV/293/2004 Rady Miasta Świnoujścia z dnia 29 grudnia 2004 r. ws. utworzenia jednostki pomocniczej Sołectwa Karsibór (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2005 r. Nr 18, poz. 309)
  7. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo zachodniopomorskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021.
  8. Wyspa Karsibór. [dostęp 2010-08-25].
  9. Filia MDK Świnoujście-Karsibór. Miejski Dom Kultury w Świnoujściu. [dostęp 2009-03-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-04-30)]. (pol.).
  10. Jerzy M. Kosacki. Zbiór drzew pomnikowych i pomników przyrody z własnymi nazwami rosnących na terenie województwa zachodniopomorskiego. „Wędrowiec Zachodniopomorski”. 22/2007, s. 59, 2007. Regionalna Pracownia Krajoznawcza PTTK w Szczecinie. ISSN 1642-8455. (pol.). 

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

West Pomeranian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of West Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.65 N
  • S: 52.58 N
  • W: 13.95 E
  • E: 17.10 E
Pomnik lotnikow raf.jpg
Autor: Maciej Kwiecień, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pomnik lotników RAF Karsibór - Świnoujście
Karsibor Island, view from Piastowski Bridge.jpg
Wyspa Karsibór, widok z Mostu Piastowskiego
Swinoujscie-Karsibor cmentarz ewangelicki (1).jpg
Autor: Kapitel, Licencja: CC BY-SA 4.0
Stary cmentarz ewangelicki w Świnoujściu-Karsiborze
Swinoujscie 11.jpg
Autor: unknown, Licencja: Copyrighted free use
Wolin-Topomap.png
Autor: Aotearoa, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Mapa topograficzna wyspy Wolin
Swinoujscie location map.png
Autor: OpenStreetMap contributors, Licencja: ODbL
OpenStreetMap location map of Świnoujście, Poland
  • top = 53.9363
  • bottom = 53.8037
  • left = 14.1806
  • right = 14.4233