Karsibór (Świnoujście)
Część miasta Świnoujścia | |
Karsibór, widok z Mostu Piastowskiego | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miasto | |
W granicach Świnoujścia | 31 grudnia 1959 |
SIMC | 0979805 |
Populacja (2010) • liczba ludności |
|
Strefa numeracyjna | 91 |
Kod pocztowy | 72-603 |
Tablice rejestracyjne | ZSW |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
53°51′20″N 14°18′20″E/53,855556 14,305556 | |
Strona internetowa | |
Portal Polska |
Karsibór (dawniej Karsibórz, do 1945 niem. Kaseburg lub Caseburg) – część miasta Świnoujścia, dawna wieś; pełni funkcję rybacką i wypoczynkową na wyspie Karsibór, nad Mulnikiem i Kanałem Piastowskim. Całą wyspę Karsibór zamieszkują 703 osoby (stan na rok 2010)[1]; przystań morska, zachowany zabytkowy gotycki kościół. W Karsiborze ma pętlę linia autobusowa nr 5.
Historia
Ta sekcja od 2009-02 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
W 1242 roku bogaty meklemburski klasztor cysterski w Dargun(niem.) nabył za zgodą księcia pomorskiego Barnima I znaczne obszary ziemi na wyspie Uznam poprzez zakup kilku wsi, m.in. Karsiboru[2], i to ze wszystkimi przynależnościami, czyli z polami uprawnymi, łąkami, pastwiskami, lasami i akwenami wraz z rybactwem. Jako właścicieli Gardis i Karsiboru wymienia się dwóch łużyckich szlachciców – Sabika i Rozwara, którzy sprzedali swoje włości za 80 marek klasztorowi w Dargun. Tenże klasztor musiał jeszcze dopłacić 32 marki, gdy dwóch synów Sabika, którzy byli nieobecni przy sprzedaży, zgłosili także swe prawo do tych włości. W roku 1265 posiadali już darguńscy cystersi w Karsiborze swój folwark.
Podczas swojego marszu z Peenemünde na Wolin w dniach 14–19 lipca 1630 w Kaseburgu nocował wraz z oddziałem kawalerii król szwedzki Gustaw II Adolf.
Do 1945 r. stosowano niemiecką nazwę Kaseburg. W 1946 r. ustalono urzędowo rozporządzeniem polską nazwę Karsibór[3].
W XIX w., gdy wybudowano w 1880 r. Kanał Piastowski, radykalnie zmienił on układ wodno-lądowy: powstała wyspa Karsibór, na którą uruchomiono przeprawę promem linowym, a później łańcuchowym. Most, który dziś łączy wyspy Karsibór i Wolin zbudowano dopiero w 1967 r. 6 grudnia 2012 oddany został do użytku nowy most, a stary został rozebrany.
Gromada Karsibór została włączona do Świnoujścia 31 grudnia 1959 roku[4].
W latach 1991–2004 Karsibór współtworzył jednostkę pomocniczą – Sołectwo Karsibór-Ognica[5][6].
Samorząd pomocniczy
Świnoujście utworzyło jednostkę pomocniczą miasta – „Sołectwo Karsibór”, którego granice stanowi jednostka obszarowa miasta Karsibór – wszystkie wyspy delty wstecznej Świny. Organem uchwałodawczym jest zebranie wiejskie, a organem wykonawczym jest sołtys. Organem doradczym, wspomagającym działalność sołtysa jest 5-osobowa rada sołecka. Zebranie wiejskie wybiera sołtysa i radę sołecką[6].
Obecnie Karsibór nie posiada sołtysa i jest w oczekiwaniu na działania Prezydenta Miasta Świnoujście.
Zabudowa
Lista zabytków w Karsiborze[7]:
- Kościół Niepokalanego Poczęcia NMP, filialny, z XV/XVI w.
- dom (chata rybacka) przy ul. Wierzbowej 7, szachulcowy z początku XIX wieku (został zniszczony w czasie wichury w 2010 roku).
- cmentarz ewangelicki (nieczynny) przy ul. Kwiatowej, którego część A pochodzi z połowy XIX, a część B z lat 1910–1914,
Inne obiekty:
- przystań morska w Świnoujściu-Karsiborze
- Pomnik lotników RAF
- Basen U-bootów – położony jest na wyspie Karsibór. Powstał w 1944 roku, jako stała baza promów wojskowych i miejsce postoju U-Bootów 4 szkolnej flotylli Kriegsmarine ze Szczecina. Obok basenu stoi jeszcze ruina hali warsztatowej, w której obsługiwano zawijające tu okręty. Dziś z basenu korzystają głównie wędkarze[8].
Kultura i miejscowe atrakcje
- Dom Kultury Karsibór (Filia nr 3 MDK w Świnoujściu), ul. 1 Maja 40. W ramach zajęć zespół szantowy, nauka gry na instrumentach muzycznych, aerobik, kółka zainteresowań komputerowe i plastyczne[9].
- prywatna przystań kajakowo-żeglarska „Marina”
Przyroda
- pomnik przyrody dęby „Powodzianie” (ul. Trzcinowa)[10]
- rezerwat społeczny Karsiborska Kępa
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Świnoujście w liczbach - Świnoujście – kraina 44 wysp, www.swinoujscie.pl [dostęp 2017-11-24] (pol.).
- ↑ Czesław Piskorski, Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka Warszawa, 1980, s. 284, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482 .
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości. (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262, s. 4)
- ↑ Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 4 grudnia 1959 r. (Dz.U. z 1959 r. nr 66, poz. 406)
- ↑ Uchwała Nr XV/98/91 Rady Miejskiej w Świnoujściu z dnia 27 marca 1991 r. ws. utworzenia na terenie miasta Świnoujścia Sołectwa Karsibór-Ognica
- ↑ a b Uchwała Nr XXXIV/293/2004 Rady Miasta Świnoujścia z dnia 29 grudnia 2004 r. ws. utworzenia jednostki pomocniczej Sołectwa Karsibór (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2005 r. Nr 18, poz. 309)
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo zachodniopomorskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021 .
- ↑ Wyspa Karsibór. [dostęp 2010-08-25].
- ↑ Filia MDK Świnoujście-Karsibór. Miejski Dom Kultury w Świnoujściu. [dostęp 2009-03-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-04-30)]. (pol.).
- ↑ Jerzy M. Kosacki. Zbiór drzew pomnikowych i pomników przyrody z własnymi nazwami rosnących na terenie województwa zachodniopomorskiego. „Wędrowiec Zachodniopomorski”. 22/2007, s. 59, 2007. Regionalna Pracownia Krajoznawcza PTTK w Szczecinie. ISSN 1642-8455. (pol.).
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of West Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 54.65 N
- S: 52.58 N
- W: 13.95 E
- E: 17.10 E
Autor: Maciej Kwiecień, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pomnik lotników RAF Karsibór - Świnoujście
Wyspa Karsibór, widok z Mostu Piastowskiego
Autor: Kapitel, Licencja: CC BY-SA 4.0
Stary cmentarz ewangelicki w Świnoujściu-Karsiborze
Autor: OpenStreetMap contributors, Licencja: ODbL
OpenStreetMap location map of Świnoujście, Poland
- top = 53.9363
- bottom = 53.8037
- left = 14.1806
- right = 14.4233
Autor: Radosław Drożdżewski (Zwiadowca21), Licencja: CC BY-SA 4.0
Port Karsibór
Autor: Radosław Drożdżewski (Zwiadowca21), Licencja: CC BY 3.0
Basen U-bootów w Karsiborze