Karty polskie


	Wino	Czerwień	Żołądź	Dzwonek
D
K
O
U
X
9
8
7
6

Karty polskie – tradycyjna nazwa na talię 36 kart w tzw. typie niemieckim. Składa się z czterech barw: Wina (jego odpowiednikiem w typie francuskim jest pik), Czerwieni (kier), Żołędzia (trefl) i Dzwonka (karo) oraz pięciu figur: Tuz (as), Kralka (dziesiątka), Król (król), Wyżnik (dama), Niżnik (walet) i czterech blotek: dziewiątka, ósemka, siódemka, szóstka. Niekiedy można było spotkać: piątkę, czwórkę i trójkę

Historia

Pierwsze karty tego typu przywożone z Niemiec pojawiły się w polskich miastach już w XV stuleciu, niebawem też ruszyła produkcja krajowa. Według Łukasza Gołębiowskiego polskimi kartami grano m.in. w gry: kupiec, kasztelan, wózek, skrzetułka, drużbart, pamfil, chapanka, tryszak, mariasz, pikieta i ćwik.

Od XVIII w. zaczęły stopniowo dominować karty francuskie i przejęta stamtąd nomenklatura, zaś „tradycyjne” karty polskie przez cały wiek XIX traciły stopniowo popularność. Obecnie kartami tego wzoru (talia 32 sztuki) grywa się na Śląsku w skata.

O kartach w literaturze pięknej

Ignacy Krasicki, Gracz

Zobacz też

starszeństwo kart

Bibliografia

Łukasz Gołębiowski, Gry i zabawy różnych stanów w kraju całym lub niektórych tylko prowincyach, Warszawa 1831.
Zygmunt Gloger, Encyklopedia staropolska ilustrowana.

Linki zewnętrzne

Sławomir Cyfert: Krótka historia polskich kart do gry. [dostęp 2008-11-17].
Talia kart z Austrii – podobna do tej polskiej

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne