Kasuga (1902)
Klasa | |
---|---|
Typ | |
Historia | |
Stocznia | Ansaldo, Genua |
Położenie stępki | 10 marca 1902 |
Wodowanie | 22 października 1902 |
Zamówiony dla Armada de la República Argentina | |
Nazwa | Mitra, Rivadavia |
Dai-Nippon Teikoku Kaigun | |
Nazwa | Kasuga |
Wejście do służby | 7 stycznia 1904 |
Wycofanie ze służby | |
Zatopiony | 18 lipca 1945 przez lotnictwo, złomowany |
Dane taktyczno-techniczne | |
Wyporność | 7628 t normalna |
Długość | 111,73 m |
Szerokość | 18,71 m |
Zanurzenie | 7,32 m |
Napęd | |
2 maszyny parowe o mocy 14 944 KM, 8 kotłów parowych, 2 śruby napędowe | |
Prędkość | 20 węzłów |
Zasięg | 5500 mil morskich / 10 w. |
Uzbrojenie | |
1 działo 254 mm L/45, 2 działa 203 mm L/45 (1 x II), 14 dział 152 mm L/40 (14 x I), 10 dział 76 mm (10 x I), 6 dział 47 mm (6 x I), 4 wt 457 mm (4 x I) (stan na 1904 r.) | |
Opancerzenie | |
burty: do 152 mm (Krupp), wieże: 102–140 mm, pokład: 37 mm | |
Załoga | 550-557 |
Kasuga (jap. 春日) – krążownik pancerny japońskiej marynarki wojennej z początku XX wieku, zbudowany we Włoszech, należący do typu Garibaldi. Służył aktywnie przede wszystkim podczas wojny japońsko-rosyjskiej w latach 1904–1905. Pozostawał dalej w służbie podczas I wojny światowej, od połowy lat 20. przeznaczony do celów szkolnych. W 1942 roku przekształcony w hulk, został zatopiony przez lotnictwo amerykańskie 18 lipca 1945 roku. Jego okrętem bliźniaczym w marynarce japońskiej był „Nisshin”.
Historia
Krążowniki pancerne „Nisshin” i „Kasuga” zostały zakupione przez Japonię we włoskiej firmie Ansaldo, w związku z planowaną wojną z Rosją. Okręty te były ostatnimi zbudowanymi przedstawicielami długiej włoskiej serii typu Garibaldi, która cieszyła się sporym powodzeniem eksportowym, m.in. 4 służyły we flocie Argentyny. Projekt nie był nowy – pierwszy okręt typu został zwodowany jeszcze w 1895 roku, lecz był udany, a na dalszych jednostkach wprowadzano ulepszenia związane z rozwojem techniki. Para ostatnich krążowników była budowana na zamówienie Argentyny, złożone w 1902 roku w związku z napięciem w stosunkach z Chile. Okręty miały otrzymać nazwy „Mitra” i „Roca”, następnie zmienione odpowiednio na „Rivadavia” i „Moreno”. Ponieważ oba państwa ostatecznie podpisały porozumienie o wspólnej granicy i zdecydowały ograniczyć zbrojenia morskie, Argentyna zrezygnowała z zakupu budowanych krążowników pancernych. Włosi zaoferowali najpierw zakup znajdujących się w końcowym stadium budowy okrętów Rosji, jednakże w grudniu 1903 roku rosyjski sztab morski odrzucił ofertę kupna. Japonia natomiast szybko skorzystała z okazji wzmocnienia swojej floty i 29 grudnia 1903 roku zakupiła oba krążowniki pancerne za cenę 760 000 funtów szterlingów każdy[1] (więcej o okolicznościach budowy i zakupu okrętów w artykule głównym krążowniki pancerne typu Garibaldi).
Budowa i dane taktyczno-techniczne
Stępkę pod budowę „Mitry” położono 10 marca 1902 roku. Budowa szła szybko z uwagi na doświadczenie stoczni w budowie okrętów tej serii i kadłub wodowano już 22 października tego roku. Okręt wszedł do służby japońskiej pod nazwą „Kasuga” 7 stycznia 1904 roku. Prezentował on mieszany wariant uzbrojenia głównego krążowników typu Garibaldi, odmienny od „Nisshin”, obejmujący 1 działo kalibru 254 mm w wieży na dziobie i 2 działa 203 mm w wieży na rufie (jak w okrętach budowanych dla floty włoskiej). Artylerię pomocniczą stanowiło 14 dział 152 mm, z tego 10 w kazamatach burtowych i 4 w stanowiskach na pokładzie, osłoniętych maskami pancernymi (salwę burtową stanowiło 7 dział). Uzbrojenie uzupełniało 10 pojedynczych dział 76 mm i 6 dział 47 mm. Opancerzenie wykonane było ze stali Terni, zbliżonej do stali Kruppa. „Kasuga” i „Nisshin” miały cylindryczne kotły parowe, co stanowiło krok wstecz w stosunku do nowszych okrętów, szczególnie pod względem wydłużenia czasu potrzebnego na wyjście w morze, lecz spowodowane to było chęcią Argentyńczyków ujednolicenia siłowni ze starszymi krążownikami tego typu[1].
Służba
I etap wojny rosyjsko-japońskiej
„Nisshin” i „Kasuga” po zakupie pośpiesznie wyszły 9 stycznia 1904 roku z Genui w drogę do Japonii, z niepełnymi załogami i jeszcze nie w pełni wykończone. W dostarczeniu krążowników pomogła Wielka Brytania, będąca sojusznikiem Japonii – dowodzili nimi w drodze do Japonii brytyjscy oficerowie, a od Port Saidu były eskortowane przez krążownik HMS „King Alfred”, w obawie przed płynącym na Daleki Wschód rosyjskim zespołem adm. Wireniusa, z pancernikiem „Oslabia”. 16 lutego 1904 roku, już po wybuchu wojny japońsko-rosyjskiej (9 lutego), krążowniki dotarły do Yokosuki, gdzie podjęto przyspieszone prace nad uzyskaniem przez nie gotowości bojowej.
„Kasuga” uzyskała gotowość bojową 11 kwietnia 1904 roku i wraz z „Nisshin” została włączona w skład 1. Dywizjonu bojowego 1. Eskadry admirała Tōgō, operującej pod Port Artur. Dywizjon ten stanowił rdzeń japońskich sił i składał się z 6 pancerników. Oba krążowniki pancerne stanowiły istotne wzmocnienie dywizjonu, szczególnie wobec utraty dwóch pancerników „Hatsuse” i „Yashima” na minach 15 maja. Spośród innych krążowników pancernych, do operowania wraz z pancernikami predestynowały okręty typu Garibaldi cechy, jak względnie dobre i rozległe opancerzenie, a także nieco niższa od innych krążowników prędkość maksymalna, bardziej odpowiadająca poziomowi pancerników.
Pierwszą akcją krążowników było wypłynięcie eskadry w morze 13 kwietnia, kiedy to przy wyjściu eskadry rosyjskiej z Port Artur flagowy rosyjski pancernik „Pietropawłowsk” zatonął na minie wraz z głównodowodzącym adm. S. Makarowem. Następnego dnia „Nisshin” z „Kasugą” ostrzeliwały przystań bazy Port Artur ogniem pośrednim zza wzgórz, do czego szczególnie nadawała się „Kasuga”, gdyż jej działo 254 mm, o dużym kącie podniesienia, miało największą donośność w japońskiej flocie[1].
W połowie kwietnia „Kasuga” została czasowo przydzielona do 2. Dywizjonu krążowników 2. Eskadry wiceadmirała Kamimury, z którą została wysłana do portu Gensan na Morzu Japońskim w celu poszukiwania zespołu rosyjskich krążowników z Władywostoku. Poszukiwania okazały się bezskuteczne, a co więcej, Rosjanie zatopili pod Gensanem transportowiec „Kinshu Maru”. „Kasuga” następnie powróciła w skład głównych sił pod Port Arturem. 15 maja 1904 roku, powracając spod Port Artur w składzie 3. Dywizjonu adm. Dewy, w nocy i mgle, „Kasuga” staranowała i zatopiła poprzedzający go w szyku krążownik pancernopokładowy „Yoshino”, z większością załogi (319 osób; był to „czarny dzień” floty japońskiej, która utraciła też wtedy dwa pancerniki na minach). Sama odniosła niewielkie uszkodzenia, naprawione następnie w Japonii.
10 sierpnia 1904 roku „Kasuga” wzięła udział w bitwie na Morzu Żółtym, działając z „Nisshin” i „Yakumo” w linii bojowej z pancernikami 1. Dywizjonu. Ostrzeliwała ostatnie okręty linii rosyjskiej, uzyskując nieznaną ilość trafień (wystrzeliła m.in. 33 pociski 254 mm i razem z „Nisshin” 307 pocisków kalibru 203 mm, z czego ok. 1/3 powinno pochodzić z dział „Kasugi”). Sama nie odniosła znaczniejszych uszkodzeń ani strat w załodze[1]. Bezpośrednio po bitwie okręt wraz z „Nisshin” i „Asamą” patrolował pod Port Artur, dokąd powróciła flota rosyjska.
W sierpniu kutry parowe obu krążowników uczestniczyły z kanonierkami we wsparciu prawego skrzydła wojsk walczących na lądzie pod Port Artur, a same krążowniki ostrzeliwały rosyjskie pozycje.
II etap wojny rosyjsko-japońskiej
27 maja 1905 roku „Kasuga” w składzie 1. Dywizjonu, stanowiącego rdzeń sił japońskich, wzięła udział w bitwie pod Cuszimą, ostrzeliwując intensywnie rosyjskie pancerniki i krążowniki. Między innymi, w pierwszej fazie bitwy działa krążownika ostrzeliwały pancernik „Oslabia”, zatopiony jako pierwszy. W kolumnie głównych sił „Kasuga” płynęła przed ostatnim „Nisshinem” i była mało ostrzeliwana; przez pewien czas po zwrocie była drugim okrętem w szyku. Podczas bitwy wystrzeliła 50 pocisków kalibru 254 mm i 103 kalibru 203 mm. Sama odniosła niewielkie uszkodzenia od pocisku 305 mm, pocisku 152 mm i trzeciego nieustalonego kalibru. Zginęło 7 marynarzy, rannych było 20, w tym 2 oficerów[1].
Podczas reorganizacji japońskiej floty po bitwie, 14 czerwca „Kasugę” z „Nisshin”, „Yakumo” i „Azumą” przydzielono do przeformowanego 5. Dywizjonu 3. Floty wiceadmirała Shichiro Kataoki. Do końca wojny krążowniki 5. Dywizjonu głównie patrolowały, a w lipcu-sierpniu osłaniały desant na Sachalin. Przez krótki okres „Kasuga” był wówczas okrętem flagowym wiceadmirała Kataoki.
I i II wojna światowa
„Kasuga” służyła w ograniczonym zakresie podczas I wojny światowej. Na początku wojny w 1914 roku zmodernizowano ją, wymieniając stare kotły na 12 kotłów Kanpon Typ 1. Od 13 grudnia 1915 do 13 maja 1916 roku i ponownie od 12 września 1916 do 13 kwietnia 1917 roku „Kasuga” była okrętem flagowym 3. Flotylli (Eskadry) Niszczycieli 3. Floty (w przerwie był nim krążownik „Otowa”)[2]. 13 stycznia 1918 roku „Kasuga” weszła na mieliznę w cieśninie Bangka, z której zdołano zdjąć okręt dopiero w czerwcu[1].
1 września 1921 roku „Kasuga”, podobnie jak inne krążowniki pancerne, została przeklasyfikowana na okręt obrony wybrzeża. W 1922 roku brała udział w japońskiej interwencji podczas wojny domowej w Rosji (we Władywostoku)[1].
W 1924 roku nieco zmodernizowano artylerię, zamieniając brytyjskie działa 152 mm na 14 japońskich dział 152 mm Typ 41 oraz działa 76 mm na 9 japońskich dział tego kalibru (nominalnie 8 cm), w tym jedno przeciwlotnicze. W 1934 roku uzbrojenie okrętu składało się z działa 254 mm, dwóch dział 203 mm, czterech 152 mm i pięciu 76 mm, w tym jednego przeciwlotniczego[1]. W latach 1925–1937 krążownik służył jako okręt szkolny dla nawigatorów i mechaników, a od 1937 roku był okrętem szkolnym w bazie Yokosuka. 1 lipca 1942 roku został rozbrojony i przekształcony w hulk[3].
18 lipca 1945 roku „Kasuga” została zatopiony przez amerykańskie lotnictwo zespołu TF-38 na płytkiej wodzie w Yokosuce, na pozycji 35°18′N 139°40′E/35,300000 139,666667[3] (m.in. z dawnym krążownikiem pancernym „Azuma”). 30 listopada 1945 roku została skreślona z listy floty[3], po czym po wojnie została podniesiona i złomowana w 1948 roku w stoczni Uraga w Tokio[1].
Dane techniczne
- wyporność[4]:
- normalna 7628 ton
- pełna 8591 ton
- wymiary:
- długość całkowita: 111,73 m
- długość na linii wodnej: 108,86 m
- długość między pionami: 104,86 m
- szerokość: 18,71 m
- zanurzenie: 7,32 m
- napęd: 2 pionowe 3-cylindrowe maszyny parowe potrójnego rozprężania (VTE) produkcji Ansaldo, 8 cylindrycznych kotłów parowych (4 pojedyncze i 4 podwójne), moc na próbach 14 944 KM[4], 2 śruby
- prędkość maksymalna: 20,05 w (realnie 18 w.[4])
- zapas paliwa: 580 t węgla (teoretycznie 650 t), max. 1200 t
- zasięg: 4800 Mm (przy prędkości 10 w., z maksymalnym zapasem węgla)
- załoga: 550-557, w tym 26-27 oficerów[4]
Uzbrojenie: (w latach 1904–1924)
- 1 działo 254 mm Armstrong EOC Pattern R, w wieży na dziobie
- 2 działa 203 mm Armstrong EOC, w wieży na rufie (1 x II)
- 14 dział 152 mm Armstrong EOC QF (10 w kazamatach i 4 w stanowiskach na burtach)
- długość lufy: L/40, kąt podniesienia: od -5 do +20°, masa pocisku: 45,4 kg, donośność: 9140 m, szybkostrzelność prakt. ok. 4 strz./min ([7])
- 10 dział 76 mm (12pdr) (L/40)
- 6 dział 47 mm Hotchkiss wz. 1890
- 4 nadwodne wyrzutnie torpedowe 457 mm (w burtach)
Opancerzenie (stal Terni – Kruppa)[1]:
- pas burtowy na całej długości linii wodnej:
- górny pas burtowy oraz pancerz kazamat: 152 mm (55 × ?)
- wewnętrzny pokład pancerny ze skosami: 22–37 mm
- górny pokład pancerny (nad cytadelą): 40 mm
- grodzie z przodu i tyłu cytadeli: 120 mm
- uzbrojenie:
- wieże: 102 mm (150 mm według innych danych)[10]
- wieża dowodzenia: 152 mm
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h i j W. Kofman, op. cit.
- ↑ Eric Lacroix, Linton Wells: Japanese Cruisers of the Pacific War. London: Chatham Publ, 1997, s. 552. ISBN 1-86176-058-2. (ang.).
- ↑ a b c Kasuga class armoured cruisers.
- ↑ a b c d Siergiej Suliga (С. Сулига): Korabli Russko-Japonskoj wojny 1904-1905. Czast 2. Japonskij fłot (Корабли Русско – Японской войны 1904-1905 гг. Часть 2. Японский флот), Moskwa: Askold, 1993, ISBN 5-86579-001-3.
- ↑ Naval Weapons of the World.
- ↑ Naval Weapons of the World. Według S. Suligi, op. cit., donośność ok. 16 100 m.
- ↑ Naval Weapons of the World.
- ↑ Główny pas pancerny na śródokręciu grubości 152 mm o wymiarach 55 × 3 m według W. Kofmana, op. cit. Według S. Suligi, op. cit. – 150 mm, o wymiarach 52 × 2,8 m.
- ↑ Główny pas pancerny na dziobie i rufie 80 mm według W. Kofmana, op. cit. Według S. Suligi, op. cit. – 75 mm.
- ↑ Opancerzenie wież 102 mm według W. Kofmana, op. cit., 150 mm według S. Suligi, op. cit.
Bibliografia
- (ros.) W.Ł. Kofman (В.Л. Кофман): Bronienosnyje kriejsera tipa „Garibaldi” (Броненосные крейсера типа «Гарибальди»), Morskaja Kollekcja, nr 3/1995.
- (ros.) Siergiej Suliga (С. Сулига): Korabli Russko-Japonskoj wojny 1904-1905. Czast 2. Japonskij fłot (Корабли Русско – Японской войны 1904-1905 гг. Часть 2. Японский флот), Moskwa: Askold, 1993, ISBN 5-86579-001-3.
Media użyte na tej stronie
Autor: F l a n k e r, Licencja: CC BY-SA 2.5
Łatwo można dodać ramkę naokoło tej grafiki
IJN Kasuga at Sasebo after Battle of Tsushima
Autor: David Newton, uploader was Denelson83, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Naval ensign of the Imperial Japanese Navy and the Japan Maritime Self-Defense Force
Diagrams depicting Kasuga-class armored cruisers of the Imperial Japanese Navy, designed and built in Italy, where the type was known as the Garibaldi-class. This shows Kasuga, which differed from Nishin in having a single ten-inch gun forward instead of twin 8-inch guns.
Autor: F l a n k e r, Licencja: CC BY-SA 2.5
Łatwo można dodać ramkę naokoło tej grafiki
IJN Kasuga at Kure