Kasztelania sieradzka

Kasztelania sieradzkakasztelania powstała na przełomie XI i XII w. Rozciągała się na powierzchni ok. 5500 km² i była najrozleglejszą spośród wchodzących w skład Księstwa Sieradzkiego, a później pierwszego województwa sieradzkiego. Jej zasięg wytyczały na północy wsie: Chodaki, Zadzim, Lubola i Tomisławice; na zachodzie Żerechów, Socha, Witów, Zagajew, Raczków, Orzeżyn, Brudzew, Czajew, Godynice, Klonowa i Kopaniny; na pd. doliny rzek Strugi Węglewskiej i Oleśnicy; na pd.-wsch. Wola Wiązowa, Kuźnica, Szczerców, dolina Widawki, następnie jej dopływu Rakówki oraz wsie: Rożniatowice, Kociszew, Śladkowice, Bychlew i Stara Gadka; na pn.-wsch. dolina Neru. W jej skład wchodziło również terytorium (ok. 200 km²) opola chropskiego (okolice dzisiejszych Pabianic).

Józef Kobierzycki w swych "Przyczynkach do dziejów Ziemi Sieradzkiej", (Warszawa 1915) zamieszcza na s. 64-66 listę 65 kasztelanów sieradzkich poczynając od Roberta h. Korab (1081 r.), Piotra Dunina Włostowica h. Łabędź (1117 r.), Hinczy z Rogowa h. Działosza (1190 r.), a kończąc na Pawle Poraju Biernackim h. Poraj (1826 r.).

Wprowadzone w XV w. na miejsce kasztelanii powiaty (np. powiat sieradzki), wywodzące się z okręgów sądowych, dopiero w następnym stuleciu stały się jednostkami podziału terytorialnego. W razie potrzeby, np. przy zbieraniu podatków, korzystano z kościelnego podziału terytorium na parafie, bowiem aż do XIX w. nie wykształcono w Polsce niższych jednostek administracji państwowej.

Bibliografia

  • Dylik J., "Województwo ze stolicą bez antenatów", Łódź 1971 r.
  • Rosin R., Warunki naturalne, drogi lądowe i rozwój terytorialno-administracyjny, [w:] "Szkice z dziejów Sieradzkiego", Łódź 1977 r.
  • Marek Koter, Historyczno-geograficzne podstawy oraz proces kształtowania się regionu łódzkiego. [w:] T. Marszał (red.), Miasto – region – gospodarka w badaniach geograficznych. W stulecie urodzin Profesora Ludwika Straszewicza, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2016, s. 131–161.

Zobacz też