Katastrofa autobusu w Osiecznicy

Katastrofa autobusowa pod Osiecznicą
Państwo PRL
MiejsceOsiecznica
Rodzaj zdarzeniawypadek drogowy
Data22 stycznia 1978
Godzinaok. 20:00
Ofiary śmiertelne15 osób
Ranni14 osób
Położenie na mapie Polski w latach 1975–1991
Mapa konturowa Polski w latach 1975–1991, po lewej znajduje się punkt z opisem „miejsce zdarzenia”
Ziemia52°04′16,356″N 15°03′36,659″E/52,071210 15,060183

Katastrofa autobusu w Osiecznicy – miała miejsce w ostatnim dniu ferii zimowych, w niedzielę, 22 stycznia 1978[1].

Przebieg katastrofy

Jelcz 043

Ok. godz. 20 autobus Jelcz 043 z PKS Zielona Góra, wiozący głównie młodzież, jadący ówczesną drogą państwową nr 40 Słubice – Zielona Góra, tuż po minięciu rogatek Osiecznicy koło Krosna Odrzańskiego, uległ rozerwaniu znacznej części nadwozia elementem mostu pontonowego przewożonego na ciężarówce marki Kraz, należącej do jednostki Północnej Grupy Wojsk Armii Radzieckiej, stacjonującej w Szprotawie. Ciężarówkę prowadził 21-letni szeregowy Samwieł Arutjanin[1]. Załoga wojskowej ciężarówki nie była pod wpływem alkoholu[1][2]. Zderzenie nastąpiło z powodu przekroczenia osi jezdni przez ponadwymiarowy ładunek przewożony ciężarówką. Przyczyną tej sytuacji była omyłkowa ocena wzrokowa znajdującego się na poboczu słupa pocztowego, który kierowca chciał ominąć, uznając go za pieszego. Na miejscu katastrofy śmierć poniosło 14 osób, 15 ofiara zmarła kilka dni później w szpitalu. Rannych zostało 14 osób, z których wiele straciło ręce lub nogi[1], według innych źródeł ofiar było 17[3].

W dniu 25 czerwca 2010 r. w miejscu katastrofy został odsłonięty obelisk upamiętniający ofiary[4].

Liczba ofiar

Liczba i stan szczątków osób zabitych oraz osób rannych spowodowała w pierwszych godzinach akcji ratunkowej pomyłkę, na skutek której doliczono się 24 ofiar śmiertelnych. Pod koniec akcji ratunkowej, o godz. 3:30 w nocy, liczbę tę skorygowano do 17[1]. Dopiero w południe następnego dnia po katastrofie prosektorium w Zielonej Górze, do którego przewieziono ludzkie szczątki zebrane z miejsca tragedii, potwierdziło ostateczną liczbę zabitych.

Na katastrofę niewątpliwie miał wpływ fakt, że autobus nie zatrzymał się na ostatnim przystanku w Osiecznicy i nie zabrał z niego kilkunastu uczniów szkół średnich. Panuje wprawdzie przekonanie, że ocaliło im to zdrowie, a być może nawet życie, w rzeczywistości jednak, gdyby autobus zatrzymał się na przystanku zgodnie z rozkładem jazdy, nastąpiłoby przynajmniej kilkudziesięciosekundowe opóźnienie, przez co nie znalazłby się on w miejscu katastrofy w tym samym czasie co radziecka ciężarówka i do zderzenia nie doszłoby z całą pewnością w tym samym miejscu, a biorąc pod uwagę powód, dla którego kierujący Krazem częściowo wyjechał ze swojego pasa ruchu (ominięcie pieszego, który okazał się w rzeczywistości drogowym słupem), najprawdopodobniej również w żadnym innym... Sam kierowca autobusu przeżył wypadek, został w nim jednak trwałe okaleczony (stracił rękę).

Następstwa

Ówczesne władze PRL, obawiające się o polityczną atmosferę podczas pogrzebów ofiar katastrofy (na co miało wpływ to, kto był sprawcą tragedii), postawiły w stan pogotowia wszystkie jednostki ZOMO w województwie zielonogórskim i ich część z Poznania oraz oddelegowały do ochrony tych uroczystości 125 funkcjonariuszy SB i 60 milicjantów[1].

Katastrofa pod Osiecznicą doprowadziła do podpisania w 1978 roku porozumienia między władzami Polski a ZSRR, aby wszelkie pojazdy wojskowe Armii Radzieckiej poruszały się na terenie Polski wyłącznie w konwojach poprzedzanych samochodami-pilotami[1].

Lista ofiar katastrofy[1]

  1. Andrzej Bazan
  2. Małgorzata Bernatowicz
  3. Jerzy Cegliński
  4. Stefan Danielski
  5. Barbara Gawryś
  6. Leokadia Henic
  7. Danuta Kneć
  8. Kazimierz Karaś
  9. Małgorzata Malik
  10. Jan Pawlak
  11. Janina Puczkieło
  12. Maria Jolanta Rzeczycka
  13. Wanda Topolska
  14. Małgorzata Walczak
  15. (nie ujawniono nazwiska osoby zmarłej w szpitalu)

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h Małgorzata Albrecht: Spóźniony reportaż, Gazeta Lubuska nr 73/. 1993. s. str. 9. [dostęp 2012-01-25].
  2. ↑ Najważniejszym czynnikiem był tutaj ówczesny system szkolenia kierowców pojazdów wojskowych w Armii Radzieckiej. Główny nacisk kładziono na umiejętności techniczne obsługi pojazdu, umiejętność jazdy w kolumnach oraz szybkiego wyjazdu i wjazdu na miejsca parkowania. Natomiast niewielką wagę przywiązywano do umiejętności poruszania się w normalnym ruchu drogowym, ponieważ zakładano, że pojazdy będą jeździły w zorganizowanych kolumnach, ruchem których będą zarządzali żołnierze ze Służby Regulacji Ruchu.
  3. ↑ Lucjan Stryga: Zapomniane katastrofy, które zostały przemilczane przez propagandę PRL (pol.). 2014-07-27. [dostęp 2015-06-25].
  4. ↑ Fotoreportaż z odsłonięcia obelisku pod Osiecznicą. [dostęp 2012-01-26].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Poland (1975–1991) location map.png
Autor: Lukasb1992, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Poland (1975 – 1991)

Equirectangular projection, N/S stretching 160 %. Geographic limits of the map:

  • N: 55.2° N
  • S: 48.7° N
  • W: 13.8° E
  • E: 24.5° E
Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Jelcz043 VEB-Kraftverkehr-Jena 4-7424-390 01Mai1981.jpg
Autor: TomWed, Licencja: CC0
Omnibus Jelcz 043, EDV-Nummer 4-7424/390, Baujahr ca. 1970, des VEB Kraftverkehr Jena am 1. Mai 1981 in der Felsenkellerstraße Jena