Katastrofa kolejowa pod Piotrkowem Trybunalskim

Katastrofa kolejowa pod Piotrkowem Trybunalskim
Państwo

 PRL

Miejsce

3 km od Piotrkowa Trybunalskiego

Rodzaj zdarzenia

zderzenie dwóch pociągów pośpiesznych

Data

9 października 1962

Ofiary śmiertelne

34 osoby

Ranni

67 osób

Położenie na mapie Polski
Ziemia51°28′13,1″N 19°41′40,4″E/51,470306 19,694556

Katastrofa kolejowa pod Piotrkowem Trybunalskim wydarzyła się 9 października 1962, 7 km od Piotrkowa Trybunalskiego, między wsiami Jarosty i Moszczenicą. W wyniku zderzenia dwóch pociągów pasażerskich, śmierć poniosły 34 osoby, a 67 osób zostało rannych.

Okoliczności zderzenia

W zderzeniu brały udział dwa międzynarodowe pociągi pośpieszne. Jeden ze składów był relacji Sofia – Warszawa (przez Belgrad, Budapeszt i Zebrzydowice), a drugi – Chopin – jechał z Warszawy do Wiednia[1]. Kilka minut po opuszczeniu Piotrkowa Trybunalskiego, kilkaset metrów za wsią Jarosty, około godziny 21, trzy ostatnie wagony pociągu pośpiesznego relacji Sofia – Warszawa odczepiły się od składu i wypadły z torów, blokując równoległy tor. Oprócz oderwanej części, kilka końcowych wagonów było również wykolejonych. Kilkanaście minut później nadjechał na pełnej prędkości pociąg pośpieszny relacji Warszawa – Wiedeń. Kolejarze usiłowali zatrzymać skład, jednak ze względu na gęstą mgłę próby nie powiodły się. Maszynista Wiesław Kolarczyk w ostatniej chwili dostrzegł światła latarek i rozpoczął hamowanie: z prędkości 105 km/h zdołał zejść do 90 km/h. Pociąg uderzył w oderwaną część składu stojącą na jego torze, wagony spiętrzyły się, a metalowe fragmenty zostały porozrzucane w promieniu stu metrów.

Kontrowersje

Do zbadania przyczyn wypadku powołano komisję, której ustalenia kwestionowane są przez naocznych świadków. Oficjalny raport mówił o 34 osobach zabitych i 67 rannych. Liczby te wielu uznaje za zaniżone, gdyż rannych przyjmowały szpitale z Piotrkowa, Tomaszowa Mazowieckiego, Rawy Mazowieckiej, Radomska i Łodzi. W ówczesnej prasie lokalnej w tamtym czasie napisano, że sam szpital w Piotrkowie przyjął 60 rannych. Początkowo pomoc była źle zorganizowana, zabrakło powiadamiania ratunkowego (pierwsze karetki z oddalonego o 7 km Piotrkowa dojechały na miejsce po godzinie). Brakuje także jakichkolwiek informacji na temat katastrofy w archiwach państwowych, kolejowych i policyjnych.

Po trzech dniach prac komisji ogłoszono wyniki śledztwa. Za przyczynę wykolejenia wagonów uznano pękniętą w kilku miejscach na odcinku pięciu metrów szynę wyprodukowaną z nieodpowiedniej stali.

W październiku 2007 roku, w 45. rocznicę wypadku, odsłonięto w miejscu zdarzenia pomnik upamiętniający ofiary katastrofy.

Historycy uznają, że władze wykorzystały katastrofę do zatuszowania w mediach wypadku podczas Defilady Wojsk Układu Warszawskiego (9 października 1962).

W katastrofie zginęło m.in. węgierskie małżeństwo László i Éva Teleki. Urodzony w 1912 roku László Teleki von Szek pochodził z rodziny znanej na Węgrzech w okresie międzywojennym. Rodzinnym gniazdem rodziny Teleki było miasto Gyömrő, w którym znajduje się pałac należący do familii. László Teleki był m.in. przywódcą węgierskiego ruchu skautingowego[1].

Przypisy

  1. a b Węgierskie małżeństwo Teleki von Szek – zapomniane ofiary katastrofy kolejowej pod Piotrkowem, „ziemiapiotrkowska.com”, 26 marca 2017 [dostęp 2017-10-09] (pol.).

Bibliografia

  • Artykuły w miesięczniku „KurieR – Kultura i Rzeczywistość” z września i października 2007 r. autorstwa Pawła Reisinga oraz Jana Kaźmierczaka
  • Przemysław Semczuk Czarny wtorek, „Newsweek”, 10 VII 2010, nr 29.
  • „Dziennik Łódzki”: 10 X 1962, nr 242, s. 1 (art. „Katastrofa pociągów pośpiesznych pod Piotrkowem.”); 11 X 1962, nr 243, s. 1 i 2. (art. „Na miejscu katastrofy w Moszczenicy. Od specjanego wysłannika.”); 13 X 1962, nr 245, s. 1 (art. „Wstępne opinie ekspertów. Po tragicznej katastrofie kolejowej”; „Informacja KG MO [Komendy Głównej Milicji Obywatelskiej]. 34 osoby zabite, 59 rannych”; „Podziękowanie” [piotrkowskich władz państwowych i partyjnych dla biorących udział w akcji ratowniczej]).

Media użyte na tej stronie

REF new (questionmark).svg
Autor: Sławobóg, Licencja: LGPL
Icon for missing references
Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).