Katastrofa kolejowa w Krzeszowicach

Katastrofa kolejowa w Krzeszowicach
Ilustracja
Obecny widok okolic miejsca katastrofy kolejowej
Państwo

 II Rzeczpospolita

Miejsce

Krzeszowice

Data

2 października 1934

Ofiary śmiertelne

12 osób

Ranni

60 osób

Położenie na mapie Polski w latach 1924–1939
Ziemia50°07′52″N 19°37′30″E/50,131111 19,625000

Katastrofa kolejowa w Krzeszowicach – katastrofa kolejowa z dwunastoma ofiarami śmiertelnymi, która wydarzyła się 2 października 1934 roku[1][2] w podkrakowskich Krzeszowicach (Małopolska).

Katastrofa

2 października 1934 roku o godzinie 8:00 na stojący przy semaforze przed stacją Krzeszowice pociąg pospieszny nr 7 z Gdyni, najechał pociąg pospieszny nr 107 z Wiednia. W wyniku katastrofy śmierć poniosło 12 osób, a 48 zostało rannych, w tym 7 ciężko. Dwa wagony klasy 2 zostały doszczętnie zniszczone. Część osób z obu pociągów w ostatniej chwili zdążyła wyskoczyć z wagonów. Po godzinie 10 na miejsce zdarzenia dojechał pociąg ratunkowy.

Według zeznań J. Zieleżniaka, maszynisty pociągu z Wiednia, we mgle, w odległości ok. 250 m zobaczył stojący pociąg i natychmiast uruchomił hamulce i kontraparę, jednak zabrakło ok. 15 m, aby uniknąć zderzenia, koła miały się ślizgać po wilgotnych szynach. Drugi świadek zdarzenia, palacz Stanisław Bryś, nic nie wniósł do sprawy.

Według oskarżenia najechanie nastąpiło z tyłu, a ponieważ dwa końcowe wagony pociągu gdyńskiego były konstrukcji stalowej, przeto uległy nieznacznym uszkodzeniom. Podczas gdy trzeci od końca wagon, drewnianej konstrukcji, nie zdołał stawić dostatecznego oporu, tak że pchany przez pociąg wiedeński, przedostatni wagon stalowy, wsunął się w ów wagon drewniany na kształt szufladki. Ponieważ w tym wagonie w trzeciej klasie znajdowała się znaczna ilość pasażerów, skutki tego zdarzenia były katastrofalne.

Na miejsce katastrofy przybył m.in. miejscowy hrabia Artur Potocki (oddał służbom do dyspozycji swój pałac) i ówczesny dyrektor krakowskiej kolei inż. Józef Wołkanowski oraz kilku lekarzy z pobliskiego uzdrowiska oraz z Krakowa. Ranni zostali umieszczeni w szpitalach w Krakowie, Chrzanowie i w Pałacu Potockich w Krzeszowicach.

Proces

14 stycznia 1935 roku rozpoczął się w Krakowie proces sądowy. Na ławie oskarżonych zasiedli: Bartłomiej Ziembiński z Krzeszowic – zwrotniczy; Antoni Drabik z Woli Filipowskiej – dróżnik blokowy kolejowy; Gabriel Nieć z Krzeszowic – dyżurny ruchu; Antoni Kaczmarek z Poznania – konduktor. 29 maja 1935 roku Drabik został skazany na półtora roku więzienia z zawieszeniem kary na 3 lata, ponieważ wyprawił pociąg wiedeński do Krzeszowic po tym samym torze, na którym stał jeszcze pociąg z Gdyni. Nieć, który swoim zaniedbaniem przy wydawaniu polecenia służbowego przyczynił się do błędnej decyzji został skazany na rok więzienia z zawieszeniem kary na 2 lata. Pozostali oskarżeni zostali uniewinnieni.

Lista ofiar

  1. Jan Baran, Lwów, emerytowany konduktor
  2. Dziubczyński, Lwów, adwokat
  3. Jan Starak, Lwów, asesor kolejowy
  4. Janina Kowalczykówna, Katowice, studentka UJ
  5. Tadeusz Knyszewski, sierżant
  6. n/n około 20-letnia dziewczyna
  7. Wicenty Zajda, Maków Podhalański, prezes Stronnictwa Ludowego
  8. Adam Pankow, Mysłowice, referent dyrekcji ceł
  9. Emma Herbstowa, Gdańsk
  10. Leopold Popper, Kraków
  11. Agata Pilatówka, Manton, nauczycielka
  12. Marja Bora, Lwów
Grób Janiny Kowalczykówny na cmentarzu w Katowicach przy ul. Sienkiewicza

Przypisy

  1. ↑ TVN24, Gęste ślady krwi wołają głośno z toru o nieszczęściu, 5 października 2019 [dostęp 2019-10-05].
  2. ↑ Interia.pl, 8 października 1934 r. Katastrofa kolejowa pod Krzeszowicami [dostęp 2018-10-09].

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Kowalczykowna grób.jpg
Autor: Uljanow2017, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób jednej z ofiar, Janiny Kowalczykówny, znajdujący się na cmentarzu w Katowicach przy ul. Sienkiewicza
Miejsce katastrofy kolejowej.Krzeszowice 01.jpg
Autor: Premia, Licencja: CC BY 3.0
Obecny widok okolic miejsca katastrofy kolejowej z 1934
Poland (1923–1937) location map.png
(c) Lukasb1992 at pl.wikipedia, CC BY-SA 3.0
Mapa lokalizacyjna Polski – lata 1923–1937.