Katastrofa samolotu TS-8 Bies w Dziwiszowie (1968)
| Państwo |  PRL |
|---|---|
| Miejsce | Dziwiszów |
| Data | 17 maja 1968 |
| Godzina | ok. 10:52 czasu lokalnego |
| Rodzaj | zderzenie samolotu z ziemią |
| Przyczyna | błąd pilota |
| Ofiary | 1 osoba |
| Statek powietrzny | |
| Typ | TS-8 Bies |
Katastrofa polskiego samolotu szkolno-treningowego TS-8 Bies w miejscowości Dziwiszów, koło Jeleniej Góry – 17 maja 1968 r., o godz. 10:52.
Okoliczności katastrofy
Do zdarzenia doszło podczas lotu po trasie na inne lotnisko z Wrocławia do Ławic. Pilotami samolotu podczas tragicznego lotu byli podpułkownik Marian Chrzan, siedzący w pierwszej kabinie oraz major Ireneusz Ryndak, siedzący w kabinie drugiej. Podczas 19 minuty lotu w odległości ok. 10–15 km przed PKZ Jelenia Góra samolot natrafił na obszar znacznego pogorszenia pogody, która uniemożliwiła pilotom lot z widzialnością ziemi. W związku z tym piloci wykonali zakręt w chmurach w kierunku lotniska Ławica, z jednoczesnym zwiększeniem wysokości.
Po wykonaniu zakrętu maszyna zahaczyła przednią częścią o wierzchołki drzew wskutek czego uszkodzeniu uległa piasta śmigła. Następnie doszło do kolejnego przepadnięcia samolotu, który zderzył się z lasem w rejonie miejscowości Dziwiszów.
W wyniku katastrofy podpułkownik Marian Chrzan doznał ogólnych obrażeń ciała, a major Ireneusz Ryndak wypadł z kabiny samolotu i zmarł w wyniku obrażeń głowy po uderzeniu przez oderwany od postawy blok radiostacji R-800.
Uczestnicy zdarzenia
.jpg)
Grób majora pilota Ireneusza Ryndaka na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie, w dniu 44 rocznicy katastrofy
- Marian Chrzan – wówczas podpułkownik pilot. Od 2 lipca 1954 r., do 9 listopada 1954 r., w stopniu kapitana Marian Chrzan czasowo pełnił obowiązki dowódcy 9 Pułku Lotnictwa Myśliwskiego. W późniejszym okresie już w stopniu pułkownika dyplomowanego, piastował w latach 1976–1989 stanowisko inspektora Ministerstwa Obrony Narodowej ds. Bezpieczeństwa Lotów. W czasie jego urzędowania ukazały się między innymi publikacje z zakresu badania przyczyn wypadków lotniczych, aktualizowane były dokumenty normatywne, a także przeprowadzane były coroczne opracowywania dla szefa Sztabu Generalnego WP analizujące aktualny stan bezpieczeństwa lotów lotnictwa Sił Zbrojnych, w których przedstawiony był rzeczywisty stan bezpieczeństwa lotów. Po katastrofie lotniczej samolotu pasażerskiego Ił-62M SP-LBG Tadeusz Kościuszko Polskich Linii Lotniczych LOT, która wydarzyła się 9 maja 1987 r., w czasie lotu nr LO 5055 na trasie Warszawa–Nowy Jork, w trakcie podchodzenia do lądowania awaryjnego, po awarii silników w lesie kabackim – wszedł w skład Specjalnej Komisji na szczeblu rządowym powołanej przez Prezesa Rady Ministrów Zbigniewa Messnera. W 1988 r., pułkownik Marian Chrzan zwrócił się do szefa Sztabu Generalnego WP o zgodę na zakończenie służby. Dnia 14 kwietnia 1989 r., został zwolniony z zawodowej służby wojskowej i przeszedł w stan spoczynku[1][2].
- Ireneusz Ryndak (ur. 27 lipca 1932 w Warszawie) – major pilot I klasy. Syn Stanisława Ryndaka. Absolwent Oficerskiej Szkoły Lotniczej nr 5 w Radomiu z 30 października 1954 r. i Kursu Doskonalenia Oficerów CSL z 1966 r. Był pomocnikiem (zastępcą) szefa Oddziału Studiów i Programów ds. Programów Zjednoczonej Szkoły Lotniczej Dowództwa Wojsk Lotniczych. Oficer Sztabu Dowództwa Wojsk Lotniczych. Czynnie uczestniczył w organizacji procesu szkolenia lotniczego. Zasłużony na polu szkolenia kolejnych kadr instruktorów lotniczych na nowym sprzęcie oraz uczestnicząc w pracach eksperymentalnych i próbach w powietrzu. Uczestnik przelotów słynnej „tafli” nad polami Grunwaldu i nad Warszawą. Odznaczony srebrnym Medalem Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny i brązowym Medalem „Za zasługi dla obronności kraju”. Wylatał ok. 2 tysięcy godzin. Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie, w kw-C, rz-14, g-3-7.
Przypisy
- ↑ Historia na str. Inspektoratu Ministerstwa Obrony Narodowej ds. Bezpieczeństwa Lotów (stan na 04.12.2012)
- ↑ Tragiczna katastrofa samolotu PLL LOT. „Skrzydlata Polska”. 21/1987, s. 2, 24 maja 1987. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SIMP. ISSN 0137-866X
Bibliografia
- ”Pamięci lotników wojskowych 1945-2003” (Stowarzyszenie Wspierania Amatorskiej Twórczości w Wojskach Lotniczych i Obrony Powietrznej przy współpracy Domu Wydawniczego Bellona; Warszawa; 2003; ISBN 83-11-09730-5) praca zbiorowa pod red. ppłk. nawig. dr. Józefa Zielińskiego, str. 349
- Polskie lotnictwo wojskowe 1945-2010 : rozwój, organizacja, katastrofy lotnicze. Józef Zieliński (red.). Warszawa: Bellona, 2011. ISBN 978-83-11-12140-9. OCLC 802708138.
- Nekrologi w „Wiraże” nr 21 (591) str. 3 rok 1968
- Strona o awariach lotniczych (j. rosyjski; dostępna 05.12.2012)
Media użyte na tej stronie
.svg)
Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Ireneusz Ryndak (grób).jpg
Autor: Mateusz Opasiński, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grób majora pilota Ireneusza Ryndaka na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie, w dniu 44 rocznicy śmierci. Ireneusz Ryndak (ur. 27 lipca 1932 w Warszawie – zginą 17 maja 1968 r. w katastrofie polskiego samolotu szkolno-treningowego TS-8 Bies w miejscowości Dziwiszów, koło Jeleniej Góry ) – major pilot I klasy. Syn Stanisława Ryndaka. Absolwent Oficerskiej Szkoły Lotniczej nr 5 z 30 października 1954 r. i Kursu Doskonalenia Oficerów CSL z 1966 r. Był pomocnikiem szefa Oddziału Studiów i Programów ds. Programów ZSL DWL. Oficer Sztabu Dowództwa Wojsk Lotniczych. Czynnie uczestniczył w organizacji procesu szkolenia lotniczego. Zasłużony na polu szkolenia kolejnych kadr instruktorów lotniczych na nowym sprzęcie oraz uczestnicząc w pracach eksperymentalnych i próbach w powietrzu. Uczestnik przelotów słynnej „tafli” nad polami Grunwaldu i nad Warszawą. Odznaczony srebrnym medalem Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny i brązowym medalem Za Zasługi dla Obronności Kraju. Wylatał ok. 2 tysięcy godzin. Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie, w kw-C, rz-14, g-3-7.
Autor: Mateusz Opasiński, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grób majora pilota Ireneusza Ryndaka na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie, w dniu 44 rocznicy śmierci. Ireneusz Ryndak (ur. 27 lipca 1932 w Warszawie – zginą 17 maja 1968 r. w katastrofie polskiego samolotu szkolno-treningowego TS-8 Bies w miejscowości Dziwiszów, koło Jeleniej Góry ) – major pilot I klasy. Syn Stanisława Ryndaka. Absolwent Oficerskiej Szkoły Lotniczej nr 5 z 30 października 1954 r. i Kursu Doskonalenia Oficerów CSL z 1966 r. Był pomocnikiem szefa Oddziału Studiów i Programów ds. Programów ZSL DWL. Oficer Sztabu Dowództwa Wojsk Lotniczych. Czynnie uczestniczył w organizacji procesu szkolenia lotniczego. Zasłużony na polu szkolenia kolejnych kadr instruktorów lotniczych na nowym sprzęcie oraz uczestnicząc w pracach eksperymentalnych i próbach w powietrzu. Uczestnik przelotów słynnej „tafli” nad polami Grunwaldu i nad Warszawą. Odznaczony srebrnym medalem Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny i brązowym medalem Za Zasługi dla Obronności Kraju. Wylatał ok. 2 tysięcy godzin. Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie, w kw-C, rz-14, g-3-7.