Katastrofa statku Katri i Rades
 (c) Berthold Werner, CC BY-SA 3.0 Pomnik “Katri i Radës” | |
| Morze | Morze Śródziemne |
|---|---|
| Miejsce | Cieśnina Otranto |
| Rodzaj zdarzenia | zatonięcie statku |
| Data | 28 marca 1997 |
| Godzina | 18:57 |
| Ofiary śmiertelne | 82 osoby |
Położenie na mapie Albanii  | |
 40°13′10″N 18°48′32″E/40,219444 18,808889 | |
Katastrofa statku Katri i Rades (alb. Tragjedia e Otrantos) – staranowanie albańskiego statku Katri i Rades przez korwetę włoskiej Marina Militare - Sibilla, do której doszło 28 marca 1997 roku w Cieśninie Otranto.
Wiosną 1997 roku w Albanii wybuchła wojna domowa, która była efektem bankructwa tzw. piramid finansowych. Tysiące osób, które zdecydowały się uciec z Albanii najczęściej wybierały drogę morską, próbując przedostać się nielegalnie na terytorium Włoch. Był to jeden z wielu przypadków zatonięcia łodzi i statków albańskich, które w latach 90. próbowały dotrzeć do wybrzeża włoskiego. Katastrofa w Cieśninie Otranto była najtragiczniejsza pod względem liczby ofiar.
Przebieg katastrofy
28 marca 1997 o godzinie 16.00 statek Katri i Rades opuścił Wlorę. Statek był niewielką jednostką (21 m długości) i z reguły przewoził nie więcej niż 9-10 osób. Tym razem na jego pokład zaokrętowało się co najmniej 115 osób. Na pokładzie nie było kamizelek ratunkowych ani nawet sprzętu radiowego. Rodziny uchodźców zostały podzielone przez kilkuosobową załogę - na pokładzie przebywali sami mężczyźni, zaś kobiety i dzieci umieszczono pod pokładem.
Około 17.00 płynący w pobliżu wyspy Sazan (na albańskich wodach terytorialnych), Katri i Rades został zauważony przez włoską fregatę Zeffiro, która przekazała informację o niewielkiej jednostce albańskiej, na pokładzie której znajduje się około 70 osób. Zeffiro otrzymał z brzegu instrukcje, aby "zniechęcał" Albańczyków do kontynuowania podróży w kierunku Włoch. Katri i Rades nie reagował na ostrzeżenia wysyłane drogą radiową. W tej sytuacji Zeffiro zbliżył się do statku i zagroził, że w przypadku kontynuowania rejsu w stronę wybrzeża włoskiego załoga zostanie aresztowana, a pasażerowie deportowani do Albanii.
Kiedy statek albański znalazł się w Cieśninie Otranto, do pomocy Zeffiro została skierowana korweta włoskiej Marina Militare - Sibilla (F 558), która dotarła na miejsce o 17.45. Raport wysłany z Sibilli potwierdzał, że statek albański jest przeciążony i prowadzony przez niedoświadczonego sternika. Mimo to dowódca Zeffiro zalecał, aby podjąć bardziej zdecydowane działania wobec Albańczyków i zbliżyć się do intruza na jak najmniejszy dystans. Manewrująca w pobliżu statku albańskiego Sibilla była jednostką o masie 1200 ton (statek albański ważył niespełna 35 ton). O godz. 18.57 Sibilla uderzyła po raz pierwszy (w prawą burtę statku albańskiego). Ponieważ Katri i Rades nie zmienił mimo to kursu włoska korweta odpłynęła a następnie zawróciła i uderzyła w okolice dziobu. Statek albański przewrócił się i w ciągu kilku minut zatonął. Staranowanie miało miejsce 35 mil morskich od wybrzeża włoskiego. 34 osobom znajdującym się na pokładzie udało się wyskoczyć do morza i uratować. Na pokładzie Sibilli dotarli do portu w Brindisi. Utonęło 6 osób spośród tych, które wyskoczyły z pokładu, a także wszystkie osoby, znajdujące się pod pokładem.
Następstwa katastrofy
Operację wydobycia wraku spoczywającego na głębokości 790 m podjęto w październiku 1997. Wydobyty z dna przy użyciu robota wrak przetransportowano do Brindisi, gdzie wydobyto 52 ciała i poddano je identyfikacji. Zwłok 24 osób nigdy nie odnaleziono.
19 marca 2005 sąd w Brindisi skazał kapitana statku Katri i Radës - Namika Xhaferiego na cztery lata więzienia, a dowódcę korwety Sibilla - Fabrizio Laudadio na 3 lata więzienia "za spowodowanie katastrofy na morzu i doprowadzenie do śmierci wielu osób". Każda rodzina, której członkowie zginęli w cieśninie Otranto otrzymała odszkodowanie w wysokości 35 000 euro.
W 2004 powstał film dokumentalny Żyję (alb. Jetoj, włos. Vivo), zrealizowany przez duet włosko-albański (Ervis Eshja i Mattia Soranzo), który przedstawia tragedię w cieśninie Otranto w relacji Krenara Xhavary, jednego z ocalałych pasażerów statku. W 2011 w porcie Otranto stanął pomnik poświęcony ofiarom tragedii na morzu. Dzieło projektu greckiego rzeźbiarza Kostasa Varotsosa składa się z ocalałych części statku Katri i Radës[1].
Przypisy
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
(c) Berthold Werner, CC BY-SA 3.0
Memorial for the tragedy of Otranto in 1997