Katedra Arabistyki Instytutu Orientalistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego

Katedra Arabistyki Instytutu Orientalistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego (wcześniej: Zakład Arabistyki) – najstarsza w Polsce jednostka uczelniana prowadzącą badania naukowe i działalność dydaktyczną (studia pierwszego i drugiego stopnia) w zakresie arabistyki.

Historia

Początki nauczania języka arabskiego na Uniwersytecie Jagiellońskim wiążą się z postacią Wilhelma Münnicha, który kierował utworzoną w 1818 roku Katedrą Języków Wschodu i Literatury Orientalnej. Oprócz arabskiego i innych języków orientalnych nauczano w niej także (w ograniczonym zakresie) literatury Wschodu. Katedra ta została zlikwidowana po ośmiu latach funkcjonowania, w 1826 roku[1][2].

Ponownie język arabski na Uniwersytecie Jagiellońskim pojawił się w 1915 roku, kiedy to habilitowany rok wcześniej Tadeusz Kowalski rozpoczął wykłady na temat języka arabskiego, perskiego i osmańskotureckiego. W 1919 utworzono dla niego Katedrę Filologii Orientalnej[2]. Do swojego aresztowania w 1939 roku Tadeusz Kowalski kierował katedrą oraz drugą niezależną jednostką dydaktyczno-badawczą: Seminarium Filologii Orientalnej. Następnie kontynuował pracę po wojnie do swojej śmierci w 1948 roku. Uczniami Kowalskiego byli późniejsi twórcy arabistyki na Uniwersytecie Warszawskim: Ananiasz Zajączkowski (1903–1970) i Józef Bielawski (1909–1997)[1].

W kolejnych latach katedrę objął wykształcony w Paryżu i we Lwowie Tadeusz Lewicki, który znacznie poszerzył program studiów oraz zwiększył liczebność kadry naukowo-dydaktycznej w katedrze, a od 1972 roku – Instytucie Filologii Orientalnej. Zainteresowania badawcze nowej jednostki objęły zasięgiem kraje od Dalekiego Wschodu po Czarną Afrykę, prowadzono badania w zakresie arabistyki, iranistyki, turkologii, afrykanistyki i numizmatyki[3]. Od 1976 roku Instytutem kierował prof. Andrzej Czapkiewicz, stał on również na czele jednostki instytutowej: Zakładu Arabistyki. W 1991, w rok po jego śmierci, powstała fundacja jego imienia wspierająca działania naukowe arabistów. Obecna Katedra Arabistyki, na której czele stoi prof. Barbara Michalak-Pikulska, powstała z przekształcenia Zakładu Arabistyki w 2004 roku[3].

Kadra

Obecnie pracownikami Katedry Arabistyki UJ są[4]:

  • prof. dr hab. Barbara Michalak-Pikulska (kierownik Katedry)
  • prof. dr hab. Elżbieta Górska (dziekan Wydziału Filologicznego UJ)
  • dr hab. Iwona Król
  • dr hab. Barbara Ostafin
  • dr hab. Marek Piela
  • dr hab. Yousef Sh’hadeh
  • dr Sebastian Gadomski
  • dr Marcin Gajec
  • dr Urszula Lewicka-Rajewska
  • dr Agnieszka Pałka-Lasek
  • dr Arkadiusz Płonka
  • dr Magdalena Zawrotna
  • mgr Adnan Hasan

Kształcenie

Program studiów obejmuje trzyletnie studia pierwszego stopnia oraz dwuletnie studia magisterskie. W ciągu pięciu lat studenci poznają zagadnienia teoretyczne z zakresu językoznawstwa, kulturoznawstwa i literaturoznawstwa świata arabskiego. Wiodącą rolę w programie studiów odgrywa praktyczna nauka języka arabskiego, obejmująca współczesny arabski język literacki oraz wybrane dialekty, jak również gramatykę opisową. Dodatkowo studenci poznają drugi język orientalny (współczesny język hebrajski). W programie znajdują się także przedmioty dotyczące współczesnej i dawnej literatury arabskiej, przekładu, historii i zagadnień współczesnego islamu. Przygotowując pracę licencjacką oraz później magisterską studenci decydują się na wybór profilu językoznawczego lub literaturoznawczego[3][5].

Przypisy

  1. ↑ a b Kinga Maciuszak. Z historii orientalistyki na Uniwersytecie Jagiellońskim. „Alma Mater”. 120-121, s. 138-143, 2009 (pol.). 
  2. ↑ a b Historia Katedry Arabistyki. [dostęp 2017-06-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-08)].
  3. ↑ a b c Barbara Michalak-Pikulska: Studia arabistyczne w Krakowie. W: Orientalia commemorativa. Red. Lidia Sudyka. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2011, s. 43-48. ISBN 978-83-233-3193-3.
  4. ↑ Kadra Katedry Arabistyki. [dostęp 2017-06-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-28)].
  5. ↑ Katedra Arabistyki – Program studiów. [dostęp 2017-06-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-11)].

Linki zewnętrzne