Katedra w Bedii

Katedra Blacherneńskiej Ikony Matki Bożej

ბედიის მონასტერი

Widok cerkwi przed przywróceniem do użytku liturgicznego, w 1884
Państwo	Abchazja /  Gruzja
Miejscowość	Bedia
Wyznanie	prawosławne
Kościół	Abchaski Kościół Prawosławny
Wezwanie	Blacherneńskiej Ikony Matki Bożej
Historia Data rozpoczęcia budowy koniec X w. Data zakończenia budowy 999 Aktualne przeznaczenie czynna świątynia prawosławna
Dane świątyni Styl bizantyjsko-gruziński Kopuła • liczba kopuł 1 Ołtarz • liczba ołtarzy 1
Położenie na mapie Abchazji Katedra Blacherneńskiej Ikony Matki Bożej
Położenie na mapie Gruzji (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Katedra Blacherneńskiej Ikony Matki Bożej
42°46′45,43″N 41°40′16,29″E/42,779286 41,671192

Katedra w Bedii (gruz. ბედიის მონასტერი) – prawosławna cerkiew, pierwotnie sobór katedralny we wsi Bedia. Jej patronką jest Blacherneńska Ikona Matki Bożej.

Świątynia powstała w końcu X stulecia, prawdopodobnie prace budowlane zostały ukończone w 999. Fundatorem katedry był król Gruzji Bagrat III. Został on w 1014 pochowany na jej terenie^[1]. Świątynia w Bedii była katedrą eparchii podlegającej Katolikosom Mcchety, a następnie Katolikosom Abchazji. W połowie XVII w. nabożeństwa przestały się w niej odbywać, dopiero w II poł. XIX w. obiekt przywrócono do użytku liturgicznego. Obecnie (pocz. XXI w.) w świątyni trwają prace restauracyjne^[1].

Cerkiew w Bedii jest budowlą typu krzyżowo-kopułowego. Całość wsparta jest na czterech filarach. Do pomieszczenia ołtarzowego oraz bocznych pomieszczeń przyległych do nawy przylegają absydy. Wewnątrz i na zewnątrz ściany świątyni obłożone są płytami z piaskowca, na ścianie zachodniej znajduje się płaskorzeźba przedstawiająca krzyż. Bogata dekoracja rzeźbiarska zdobi obramowania okien i drzwi^[1]. We wnętrzu cerkiew była pierwotnie zdobiona freskami, jednak ich znaczna część nie przetrwała. Na ścianie zachodniej zachował się fresk na temat starotestamentowy z postacią cesarza Konstantyna^[1].

Szczególnym zabytkiem związanym z katedrą jest złoty kielich, zachowany częściowo. Według zawartej na nim inskrypcji był to dar króla Bagrata III i jego matki dla ufundowanej przez władcę świątyni. Na kielichu widoczne są płaskorzeźbione postacie Chrystusa Zbawiciela, Matki Bożej, Świętych Piotra i Pawła oraz Ewangelistów i Apostołów^[1].

Przypisy