Katedra w Eczmiadzynie

Katedra w Eczmiadzynie
Էջմիածնի Մայր Տաճար
katedra
Ilustracja
Katedra w Eczmiadzynie
Państwo

 Armenia

Miejscowość

Wagharszapat

Wyznanie

przedchalcedońskie

Kościół

Apostolski Kościół Ormiański

Patriarchat

Katolikos Wszystkich Ormian

Katedra

od 303

Wezwanie

Zstąpienia Jednorodzonego

Przedmioty szczególnego kultu
Relikwie

Święta Włócznia

Położenie na mapie Armenii
Ziemia40°09′42″N 44°17′28″E/40,161667 44,291111
Katedra i kościoły w Eczmiadzynie oraz stanowisko archeologiczne w Zwartnoc[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
ilustracja
Państwo

 Armenia

Typ

kulturowy

Spełniane kryterium

II, III

Numer ref.

1011

Region[b]

Europa i Ameryka Północna

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

2000
na 24. sesji

  1. ↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO
  2. ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

Katedra w Eczmiadzynie (arm. Էջմիածնի Մայր Տաճար) – najstarsza i najważniejsza świątynia ormiańska[1], kościół macierzysty Apostolskiego Kościoła Ormiańskiego, wybudowany na fundamentach pogańskiej bazyliki przez Grzegorza Oświeciciela w latach 301–303, zaraz po tym jak król Tiridates III jako pierwszy władca w historii przyjął chrześcijaństwo; jednocześnie najstarsza katedra na świecie[2]. Znajduje się w mieście Wagharszapat, około 18 km na zachód od Erywania. Została poważnie zniszczona, po czym w 483 odbudowana niemal od podstaw w obecnej formie przez Wagana I Mamikoniana[3]. W 618 kopuła wykonana z drewna została zastąpiona kamienną, która przetrwała w stanie niemal nienaruszonym do czasów obecnych[4].

Masywna budowla opiera się na czterech filarach połączonych za pośrednictwem smukłych arkad z zewnętrznymi murami świątyni. Mury znajdujące się na północnej stronie pochodzą z IV i V wieku. W XVII w. naprzeciwko zachodniego wejścia została wzniesiona trzykondygnacyjna dzwonnica. Sześciokolumnowe rotundy, wybudowane w XVII w. w północnej, wschodniej i południowej części świątyni, nadają katedrze pięciokopułowy obrys[4].

W świątyni znajdują się liczne zabytkowe rękopisy, ikony, rzeźby, krucyfiksy. Najcenniejszym skarbem jest grot Włóczni Przeznaczenia (zwana także włócznią Longinusa), uważanej za relikwię Męki Pańskiej, przechowywany w złotym relikwiarzu w skarbcu katedralnym[5][6]. Według pochodzącego z XIII w. armeńskiego manuskryptu i tradycji włócznia została przewieziona w to miejsce przez apostoła Judę Tadeusza[7][8].

W 2000, razem z kilkoma kościołami znajdującymi się w pobliżu, katedra w Eczmiadzynie została wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO[4].

Przypisy

  1. ↑ Geoffrey Wainwright, Karen B. Westerfield Tucker: The Oxford History of Christian Worship. Oxford: Oxford University Press, 2005, s. 147. ISBN 978-0-19-513886-3.
  2. ↑ Jamie Stokes: Encyclopedia of the Peoples of Africa and the Middle East. Nowy Jork: Infobase Publishing, 2008, s. 65. ISBN 978-1-4381-2676-0.
    Eczmiadzyn jest położony na zachodzie obecnej Armenii, niedaleko granicy z Turcją; tutejsza katedra pochodząca z IV wieku jest powszechne uważana za najstarszą na świecie.
  3. ↑ Alexander Sahinian, A. Zarian, M. Ghazarian: „Էջմիածնի Մայր Տաճար”, [w:] Armeńska Sowiecka Encyklopedia, pod red. Wiktora Ambarcumiana (w języku armeńskim), Erywań 1978, s. 71–73.
  4. ↑ a b c Cathedral and Churches of Echmiatsin and the Archaeological Site of Zvartnots. wordreference.com. [dostęp 2013-11-25]. (ang.).
  5. ↑ The Armenian Church – Mother See of Holy Etchmiadzin. Museums. armenianchurch.org. [dostęp 2013-11-25]. (ang.).
  6. ↑ The Armenian Church – Mother See of Holy Etchmiadzin. Cathedral Museum. armenianchurch.org. [dostęp 2013-11-25]. (ang.).
  7. ↑ Holy Lance transferred from Holy Echmiadzin to Geghard for the first time in 200 years. panarmenian.net, 2 czerwca 2011. [dostęp 2013-11-25]. (ang.).
  8. ↑ The Holy lance and piece of Noah’s Ark. Echmiadzin Museum. youtube.com. [dostęp 2013-11-25]. (ang.).

Bibliografia

  • RoubenPaul Adalian: Historical Dictionary of Armenia. Lanham, Maryland: Scarecrow Press, 2010. ISBN 978-0-8108-7450-3.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie