Katedra w Newport

Katedra w Newport
Eglwys Gadeiriol Casnewydd
Distinctive emblem for cultural property.svg zabytek kategorii I* 2998 z dnia 26.07.1951
katedra
Ilustracja
Widok katedry od strony południowej
Państwo Wielka Brytania
Księstwo Walia
MiejscowośćNewport
Wyznanieanglikanizm
KościółKościół w Walii
diecezjaDiocese of Monmouth
Wezwanieśw. Gwynllyw (w wersji ang. St. Woolos the Warrior)[a]
Wspomnienie liturgiczne29 marca
Położenie na mapie Newport
Mapa konturowa Newport, w centrum znajduje się punkt z opisem „Katedra w Newport”
Contains Ordnance Survey data © Crown copyright and database right, CC BY-SA 3.0
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii
Położenie na mapie Walii
Mapa konturowa Walii, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Katedra w Newport”
Ziemia51°34′59″N 2°59′55″W/51,583056 -2,998611
Strona internetowa

Katedra w Newport (wal. Eglwys Gadeiriol Casnewydd, ang. Newport Cathedral; pełna nazwa: Newport Cathedral of St Woolos) – anglikańska katedra, należąca do Kościoła w Walii, sięgająca swymi korzeniami roku 470, kiedy, według tradycji, książę-rycerz walijski Gwynllyw założył na wzgórzu Stone Hill swoją celę. Obecna katedra pochodzi z XI–XV wieku. Katedra w Newport od 26 lipca 1951 roku została wpisana na listę Zabytków Walii pod nr 2998[1].

Historia

Okres katolicki

Prawdopodobnie pod koniec lat 70. V wieku książę-rycerz Gwynllyw w odpowiedzi na Boże powołanie do życia w modlitwie zbudował na wzgórzu Stow Hill swoją celę. Zmarł, według dawnej tradycji, pod koniec marca 500 roku, a pobliżu jego grobu zbudowano ku jego czci drewniany kościół, który stał się miejscem pielgrzymek. Kiedy kościół ten został spalony, odbudowano go w czasach anglosaksońskich jako kościół kamienny. Jego fragmenty znajdują się w obecnej Kaplicy Galilejskiej w zachodniej części obecnej katedry[2]. Około 1080 roku zbudowano normandzką pięcioprzęsłową nawę, a około 1200 roku kaplicę Mariacką[1]. W 1405 roku kościół św. Woolosa został zniszczony w wyniku rebelii Owaina Glyndŵra[3]. Podczas naprawy zniszczeń dobudowano nawy boczne, dwukondygnacyjną kruchtę oraz wieżę zachodnią nazwaną wieżą Jaspera, od nazwiska architekta Jaspera Tudora, który nadzorował niektóre prace[1].

Okres poreformacyjny

W latach 1818–1819 kościół św. Woolosa został odrestaurowany. W 1853 roku architekt R. G. Thomas rozebrał kruchtę i zbudował nową; przebudował też prezbiterium. W 1913 roku architekt William Davies zbudował zakrystię. W latach 1960–1962 architekt A. D. R. Caroe rozebrał i przebudował prezbiterium[1]. Mural i charakterystyczne, okrągłe okno w ścianie wschodniej prezbiterium zaprojektował John Piper[4]. Na początku lat 90. od strony północnej katedry dobudowano hol[1].

Status katedry

W 1921 roku utworzono diecezję Monmouth, będącej częścią nowo utworzonego kościoła w Walii. Dotychczasowy kościół św. Woolosa został prokatedrą. W 1930 roku ustanowiono przy niej i kapitułę i powołano dziekana. W 1949 roku kościół prokatedralny osiągnął pełny status katedry[3]. W 2000 roku katedra zyskała status katedry metropolitalnej (Metropolitan Cathedral); pełni również funkcję kościoła parafialnego[4].

W 2009 roku zainicjowano kampanię zbiórki funduszy w wysokości 1,5 miliona funtów na rzecz pilnej renowacji historycznego budynku katedry[5].

Architektura

Wygląd zewnętrzny

Katedra posiada niezwykły rzut, który składa się z wieży zachodniej, połączonej z nawą poprzez kaplicę Mariacką, kruchty od strony południowej, dużego prezbiterium, zakrystii w jego północnym narożniku i holu. Jest zbudowana z czerwono-brązowego kamienia i jasnego muru ciosowego. Dachy na ogół pokryte dachówką. Wieża jest zwieńczona blankami i wzmocniona w narożnikach stopniowanymi skarpami. Szerokie okna nawy pochodzą z XIX wieku i utrzymane są w stylu Perpendicular, natomiast XX-wieczne okna holu są wąskie i ostrołukowe. XX-wieczne prezbiterium utrzymane jest w stylu gotyckim[1].

Uwagi

  1. ↑ Walijski święty, patrz: Gwynllyw.

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f BritishListedBuildings.co.uk: St Woolos' Cathedral, Stow Hill (ang.). www.britishlistedbuildings.co.uk. [dostęp 2014-06-19].
  2. ↑ Church in Wales: History (ang.). monmouth.churchinwales.org.uk. [dostęp 2014-06-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-03)].
  3. ↑ a b David Ross: About Newport Cathedral (ang.). www.britainexpress.com. [dostęp 2014-06-19].
  4. ↑ a b Newport Cathedral/Eglwys Gadeiriol Casnewydd: About Newport Cathedral (ang.). newportcathedral.com. [dostęp 2014-06-19].
  5. ↑ Newport Cathedral/Eglwys Gadeiriol Casnewydd: £1.5M urgently neededto repair Newport Cathedral (ang.). newportcathedral.com. [dostęp 2014-06-19].
Katedry w Wielkiej Brytanii
Anglikańskie
Katolickie
Greckokatolickie
Prawosławne
Prezbiteriańskie

Media użyte na tej stronie

United Kingdom adm location map.svg
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of the United Kingdom
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Newport Cathedral.jpg
Autor: Oryginalnym przesyłającym był Owain z angielskiej Wikipedii, Licencja: CC BY-SA 2.5
Newport Cathedral
Newport UK location map.svg
Contains Ordnance Survey data © Crown copyright and database right, CC BY-SA 3.0

Blank map of Newport, UK with the following information shown:

  • Administrative borders
  • Coastline, lakes and rivers
  • Roads and railways
  • Urban areas

Equirectangular map projection on WGS 84 datum, with N/S stretched 160%

Geographic limits:

  • West: 3.15W
  • East: 2.78W
  • North: 51.67N
  • South: 51.47N