Katenany

Przykładowa struktura prostego katenanu złożonego z dwóch splecionych z sobą związków cyklicznych[1]

Katenany (łac. catena – łańcuch) – klasa związków chemicznych, których cząsteczki stanowią układ co najmniej dwóch niepowiązanych chemicznie indywiduów chemicznych o strukturze cyklicznej (makrocykli). Cykliczne elementy katenanu są zatem związane mechanicznie, jak ogniwa łańcucha, co określa się mianem wiązania mechanicznego lub częściej wiązania topologicznego.

Szczególną cechą katenanów jest to, że tworzące je indywidua mogą nawzajem wokół siebie rotować. Zjawisko to jest wykorzystywane do otrzymywania na ich bazie przełączników cząsteczkowych i maszyn cząsteczkowych.

Zobacz też

Przypisy

  1. Peter R. Ashton i inni, The self-assembly of a highly ordered [2]catenane, „Journal of the Chemical Society, Chemical Communications” (9), 1991, s. 634–639, DOI10.1039/c39910000634, ISSN 0022-4936 (ang.).

Media użyte na tej stronie

Catenane Crystal Structure ChemComm page634 1991 commons.png
(c) M stone z angielskojęzycznej Wikipedii, CC-BY-SA-3.0
This is a picture generated from crystal structure data reported by Peter R. Ashton, Christopher L. Brown, Ewan J. T. Chrystal, Timothy T. Goodnow, Angel E. Kaifer, Keith P. Parry, Douglas Philp, Alexandra M. Z. Slawin, Neil Spencer, J. Fraser Stoddart and David J. Williams Chemical Communications, 1991, 634 - 639. It shows a catenane with a cyclobis(paraquat-p-phenylene) macrocyle. It was made by myself and is free to be used by all.