Kathy Bates

Kathy Bates

Kathy Bates (2006)
Imię i nazwisko	Kathleen Doyle Bates
Data i miejsce urodzenia	28 czerwca 1948 Memphis
Zawód	aktorka, reżyser
Współmałżonek	Tony Campisi (1991–1997; rozwód)
Lata aktywności	od 1963

Kathleen Doyle Bates^[1] (ur. 28 czerwca 1948 w Memphis) – amerykańska aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna, reżyser telewizyjna, laureatka Oscara za rolę w horrorze Misery (1990). Była jeszcze trzykrotnie nominowana do Oscara za role drugoplanowe w filmach: Barwy kampanii (1998), Schmidt (2002) i Richard Jewell (2019).

Życiorys

Wczesne lata

Urodziła się i wychowywała w Memphis w stanie Tennessee jako najmłodsza z trzech córek baptystów^[2] Bertye Kathleen (z domu Talbert; 1907–1997) i Langdona Doyle’a Batesa, inżyniera mechanika^[3]. Jej dziadek ze strony ojca Finis Langdon Bates był prawnikiem i autorem. Z kolei jej pradziadek wyemigrował do Nowego Orleanu, był kiedyś lekarzem prezydenta Andrew Jacksona^[3]. Ukończyła White Station High School (1965)^[2] i Southern Methodist University (1969) w Dallas na wydziale teatralnym^[2].

Kariera

Pracowała w teatrze regionalnym w Waszyngtonie, a także w Actors Theatre w Louisville i jako śpiewająca kelnerka w ośrodku Catskill Mountain^[4]. Po ukończeniu nauki, w 1970 przeniosła się do Nowego Jorku, gdzie pracowała przy kasie fiskalnej i przyjmowała zamówienia na lunch. Zadebiutowała w Buffalo's Studio Arena Theatre z Christopherem Walkenem w światowej premierze Lemon Sky Lanforda Wilsona. Wkrótce spektakl został przeniesiony na off-Broadway Playhouse Theatre, ale bez Kathy, a Walken zdobył nagrodę Drama Desk^[3].

Na ekranie po raz pierwszy pojawiła się jako jedna z przesłuchiwanych piosenkarka w komedii Miloša Formana Odlot (1971), gdzie zaśpiewała nawet w jedną z piosenek „Even Horses Had Wings” z Buckiem Henry i Vincentem Schiavelli. W 1976 grała na off-Broadwayu w przedstawieniu Vanities^[5], a w 1977 debiutowała na Broadway w spektaklu Goodbye Fidel^[4]. Trafiła potem do opery mydlanej NBC The Doctors (1977) jako Phyllis, sitcomu ABC Statek miłości (1978) jako Sally Allison oraz dramatu kryminalnego Zwolnienie warunkowe (1978) u boku Dustina Hoffmana i Theresy Russell jako Selma Darin.

Na początku lat 80. pojawiła się w komedii Roberta Altmana Wróć, Jimmy Deanie (Come Back to the Five and Dime, Jimmy Dean, Jimmy Dean, 1982) z Cher i Karen Black, komedii fantasy W swoim rodzaju (Two of a Kind, 1983) z Johnem Travoltą i Olivią Newton-John oraz dreszczowcu Sidneya Lumeta Nazajutrz (1986) z Jane Fondą i Jeffem Bridgesem. W 1984 wystąpiła w dwóch operach mydlanych ABC: Wszystkie moje dzieci (1984) jako Belle Bodelle i Tylko jedno życie jako Evelyn Maddox.

Jednak najsłynniejszą kreacją w filmografii Kathy Bates okazała się główna rola w ekranizacji powieści Stephena Kinga Misery (1990), kreacja fanatycznej miłośniczki prozy cenionego pisarza (James Caan), który nagle orientuje się, że w efekcie wypadku samochodowego obudził się nie w szpitalu, tylko w domu swej psychofanki. Za rolę otrzymała Oscara dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej, pokonując wtedy Julię Roberts (Pretty Woman) i Meryl Streep (Pocztówki znad krawędzi). Rok później zagrała prostytutkę w Cieniach we mgle (Shadows and Fog, 1991) Woody’ego Allena, Hazel Quarrier w dramacie Hectora Babenco Zabawa w Boga (1991), oraz borykającą się z małżeńskimi problemami Evelyn Couch w średnim wieku, której życie zmienia się, gdy poznaje wiekową już damę w ciepło przyjętym komediodramacie Jona Avneta Smażone zielone pomidory (1991). Stworzyła również ciekawą kreację w komedii romantycznej Druga miłość (1992) z Shirley MacLaine i Dolores (1995). W Titanicu (1997) Jamesa Camerona, jednym z najbardziej kasowych filmów w historii kina, zagrała postać Margaret „Molly” Brown, której najsłynniejsza ekranowa kwestia brzmiała: „Zaraz wejdziesz do jaskini lwa, w co się ubierzesz?”. Za rolę Roberty Hertzel, matki przyszłego zięcia (Dermot Mulroney) Warrena Schmidta (Jack Nicholson) w komediodramacie Alexandra Payne’a Schmidt zdobyła nominację do Oscara. W 2020 otrzymała kolejną nominację do Oscara za rolę Bobi Jewell w filmie Richard Jewell.

Została także doceniona za dokonania reżyserskie. Za serial Dasha i Lily (1999) z Samem Shepardem i Judy Davis nominowano ją do Emmy, a za jeden z odcinków Sześciu stóp pod ziemią (Six Feet Under, 2001–03) do nagrody przyznawanej przez Directors Guild of America. Wyreżyserowała też odcinki takich seriali, jak Wydział zabójstw Baltimore (Homicide: Life on the Street, 1996), Nowojorscy gliniarze (NYPD Blue, 1997), Oz (1998), Everwood (2001), Fargo (2003) czy Have Mercy (2006).

Filmografia jako aktorka

Filmy

Seriale

Filmografia jako reżyserka

Filmy

Seriale

Nagrody

• Nagroda Akademii Filmowej Najlepsza aktorka: 1991 Misery
• Złoty Glob
  • Najlepsza aktorka w filmie dramatycznym: 1991 Misery
  • Najlepsza aktorka drugoplanowa w serialu, miniserialu lub filmie telewizyjnym: 1997 Nocna zmiana
• Nagroda Gildii Aktorów Ekranowych Najlepsza aktorka drugoplanowa: 1999 Barwy kampanii

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Kathy Bates w bazie IMDb (ang.)
• Kathy Bates w bazie Filmweb
• Kathy Bates w bazie Notable Names Database (ang.)
• Kathy Bates w bazie Filmweb