Katowice Załęże

Katowice Załęże
Ilustracja
Środkowa część peronu na przystanku
(widok w kierunku Gliwic)
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Katowice

Lokalizacja

Załęże

Zarządca

PKP PLK

Data otwarcia

1957

Rodzaj

przystanek osobowy

Dane techniczne
Liczba peronów

1

Liczba krawędzi
peronowych

2

Kasy

N

Linie kolejowe
Położenie na mapie Katowic
Mapa konturowa Katowic, u góry znajduje się punkt z opisem „Katowice Załęże”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Katowice Załęże”
Ziemia50°15′49,0817″N 18°59′25,5340″E/50,263634 18,990426
Portal Transport szynowy

Katowice Załężeprzystanek kolejowy w Katowicach, położony na terenie dzielnicy Załęże, w południowej Polsce. Przystanek, położony na międzynarodowej magistrali E 30, został wybudowany w 1957 roku, natomiast planowy ruch pociągów odbywa się tu od 1966 roku[1][2]. Na przystanku zatrzymują się pociągi regionalne Kolei Śląskich jadące w stronę Częstochowy, Katowic, Lublińca i Gliwic[3]. W 2017 roku przystanek obsługiwał średnio 150–199 pasażerów na dobę[4].

Przystanek ten znajduje się w północno-zachodniej części Katowic, w pobliżu skrzyżowania ulic F. Bocheńskiego i J. Pukowca[5]. Przynależy on do Zakładu Linii Kolejowych PKP Polskich Linii Kolejowych w Sosnowcu[6]. Składa się z jednego dwukrawędziowego peronu wysokiego, do którego prowadzi przejście podziemne z ulicy J. Pukowca[7].

Historia

Przystanek Katowice Załęże przed modernizacją (2008 rok)

Przystanek Katowice Załęże powstał na linii kolejowej wybudowanej przez Towarzystwo Kolei Górnośląskiej, która pierwotnie łączyła Wrocław z Mysłowicami. W 1835 roku prowadzono prace geodezyjne na odcinku SiemianowiceRoździeńBieruń Nowy, lecz później ten przebieg został zmieniony, prawdopodobnie wskutek starań Franza Wincklera, który przeniósł do Katowic zarząd swoich dóbr. Linię Wrocław – Mysłowice oddawano etapami, z czego odcinek ŚwiętochłowiceKatowice – Mysłowice 3 października 1846 roku[8].

W 1859 roku na wysokości przystanku wybudowano stację towarową Kattowitz Güterbahnhof (od 1922 roku Katowice Towarowa). Obecnie stanowi on posterunek odgałęźny, na którym krzyżują się dwie linie kolejowe: 137 i 713[9]. Sam zaś przystanek osobowy Katowice Załęże wybudowano w 1957 roku. W pierwszych latach istnienia był on nieużytkowany przez rozkładowe pociągi. Pociągi osobowe regularnie obsługują ten posterunek dopiero od 1966 roku[10][1].

Peron przystanku w trakcie modernizacji (kwiecień 2015 roku)

Stan techniczny przystanku, jak całej jej infrastruktury towarzyszącej z biegiem lat się pogarszał[11][12]. Dopiero 14 listopada 2014 roku spółka PKP Polskie Linie Kolejowe ogłosiła przetarg na rewitalizację linii kolejowej nr 137 Katowice – Chorzów Batory, w ramach którego przystanek Katowice Załęże miał ulec całkowitej przebudowie. Prace te w zakresie przebudowy przystanku zakładały rozbiórkę starych elementów małej architektury (w tym otwartej poczekalni i zlikwidowanej kasy biletowej), nawierzchni peronu, balustrad, a także zadaszenia. Nowy peron miał być wybudowany wraz z przebudową instalacji podziemnych, a także miał zyskać nową nawierzchnię – ściany peronowe z betonu, z czego płyty krawędziowe mają mieć nawierzchnię ułatwiającą orientację osobom niewidomym, natomiast nawierzchnia peronu miała być z kostki betonowej, zastępując istniejącą nawierzchnię z płyt betonowych. Na peronach zaplanowano nowe balustrady ze stali nierdzewnej, a także zainstalowanie nowej instalacji oświetleniowej, urządzeń informacji podróżnych (w tym głośniki i zegary) oraz elementów małej architektury – kosze na śmieci, gabloty informacyjne, tablice z nazwą przystanku, piktogramy i tablice kierunkowe. Nowa wiata miała być stalowa, z dachem dwuspadowym[12][13].

W dniu 6 marca 2015 roku rozstrzygnięto przetarg na modernizację linii kolejowej wraz z tym przystankiem, który wygrała krakowska firma ZUE[14][15]. Prace budowlane na omawianym odcinku oraz przystanku rozpoczęły się 8 kwietnia tego samego roku[16]. Do końca lipca gotowa była północna krawędź peronu oraz konstrukcja wiaty nad przejściem między ulicą a peronami. W tym czasie prace trwały na drugiej krawędzi peronu, a także w przejściu podziemnym[17]. Na początku października 2015 roku prace przy przystanku były już na ukończeniu. Do tego czasu zmodernizowano peron, wiaty, przejście podziemne, a także zainstalowano nowe elementy małej architektury. Do wykonania pozostały wówczas prace wykończeniowe (w tym przełączenie oświetlenia). Prace przy modernizacji przystanku trwały do 30 listopada 2015[18].

Infrastruktura

Przejście podziemne na peron

Przystanek osobowy składa się z dwukrawędziowego peronu, który jest peronem wyspowym wysokim o wysokości wynoszącej 0,76 m, długości 303 m i powierzchni około 2 765 m². Peron ma nawierzchnię utwardzoną, z kostki betonowej. Jest on częściowo zadaszony i posiada ławki[7]. Dostęp do niego jest poprzez dwa przejścia dla pieszych i żelbetowe przejście podziemne pod torami z ul. Pukowca o wysokości 2,4 m (bezpośrednio pod torami) i długości 11,56 m (bez schodów od strony ulicy)[13][5].

Przystanek ma charakter przelotowy. Przebiega przez niego linia kolejowa nr 137 KatowiceLegnica (fragment międzynarodowej linii kolejowej E30; 2. posterunek ruchu; 2,528 km). Na wysokości przystanku, przez stację Katowice Towarowa, przebiega również łącznica nr 713 KatowiceChorzów Batory[19].

Kilometraż początku, osi i końca przystanku na linii kolejowej nr 137 przedstawia poniższa tabela[19][20]:

NrNazwaKm przystanku
pocz.osikońca
137KatowiceLegnica2,3782,5282,678

Połączenia

Pociąg 27WEb spółki Koleje Śląskie w kierunku Katowic

Przystanek osobowy Katowice Załęże ma charakter regionalny. W okresu 2013/2014 zatrzymywało się na nim ponad 85 połączeń regionalnych, obsługiwanych przez Koleje Śląskie. Główne kierunki pociągów w tym czasie to: Częstochowa, Gliwice (linia S1) Katowice (linie: S1 i S8) i Lubliniec (linia S8). Średni czas przejazdu w listopadzie 2014 roku wynosił: do Częstochowy 1 godzina i 48 minut, do Gliwic 30 minut, do Katowic 4 minuty, a do Lublińca 1 godzina i 52 minuty[3].

Przed 2011 rokiem połączenia pasażerskie były realizowane przez spółkę Przewozy Regionalne. Koleje Śląskie 1 października 2011 roku przejęły obsługę biegnącego przez ten przystanek połączenia Gliwice – Katowice – Częstochowa. Dnia 9 grudnia 2013 roku spółka przejęła połączenia w kierunku Tarnowskich Gór, pierwotnie bez postoju w Załężu. Pociągi te dopiero od połowy 2013 roku zaczęły zatrzymywać się na tym przystanku[21][22].

Powiązania komunikacyjne

Przystanek posiada dogodne powiązania z komunikacją drogową dzięki bliskiemu sąsiedztwu ulicy Feliksa Bocheńskiego – węzła drogowego łączącego autostradę A4, Drogową Trasę Średnicową i drogę krajową nr 79. Dodatkowo w pobliżu przystanku znajdują się miejsca parkingowe[5][23].

Około 400 metrów na południe od przystanku znajduje się przystanek autobusowy komunikacji miejskiej Załęże Bocheńskiego[5], na którym zatrzymują się autobusy linii 70, realizowane na zlecenie ZTM (według stanu z listopada 2020 roku zatrzymywały się w godzinach szczytowych 2 pary połączeń na godzinę)[24]. Około 700 m na północ[5] położony jest przystanek tramwajowy Załęże Dwór, na którym w listopadzie 2020 roku zatrzymywały się linie tramwajowe: 7, 20 i 43[24].

Przypisy

  1. a b Karta ewidencyjna nr 06/137 przejścia pod torami, PKP PLK S.A. Zakład Linii Kolejowych w Katowicach, 2004 [zarchiwizowane z adresu 2015-03-14] (pol.).
  2. Atlas linii kolejowych Polski 2010 podaje inną datę oddania do użytku przystanku – rok 1971.
  3. a b Katowice Załęże w internetowym rozkładzie jazdy PKP – rozklad-pkp.pl (odjazdy)
  4. Największe i najmniejsze stacje w Polsce. W: utk.gov.pl [on-line]. [dostęp 2019-12-18].
  5. a b c d e Mapy Google (pol.). [dostęp 2014-04-23].
  6. Załącznik 2.3. Linie kolejowe według obszarów działania jednostek. W: Regulamin przydzielania tras pociągów i korzystania z przydzielonych tras pociągów przez licencjonowanych przewoźników kolejowych w ramach rozkładu jazdy pociągów 2013/2014, PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., 2013 (pol.).
  7. a b Załącznik 2.4A Wykaz peronów. W: Regulamin przydzielania tras pociągów i korzystania z przydzielonych tras pociągów przez licencjonowanych przewoźników kolejowych w ramach rozkładu jazdy pociągów 2013/2014, PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., 2013 (pol.).
  8. Przemysław Nadolski: Transport. W: Antoni Barciak, Ewa Chojecka, Sylwester Fertacz (red.): Katowice. Środowisko, dzieje, kultura, język i społeczeństwo. T. 1. Katowice: Muzeum Historii Katowic, 2012, s. 704.
  9. Katowice Towarowa KTC (pol.). semaforek.kolej.org.pl. [dostęp 2014-04-07].
  10. Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1957/58 - 1971/72, Warszawa: Ministerstwo Komunikacji, 1957–1971 (pol.).
  11. Stacja Załęże, czyli nędza i rozpacz (pol.). W: Dziennik Zachodni [on-line]. www.dziennikzachodni.pl, 2014-02-10. [dostęp 2014-11-21].
  12. a b Pismo Nr6r-62-Kat-95/13. Dot. pisma nr RM -0003.16.2013.AM z dnia 15.05.2013, Polskie Koleje Państwowe S.A. Oddział Gospodarowania Nieruchomościami w Katowicach, 18 czerwca 2013 [zarchiwizowane z adresu 2016-03-05] (pol.).
  13. a b Tom III. Program funkcjonalno-użytkowy. „SPECYFIKACJA ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA PUBLICZNEGO (SIWZ) DLA PRZETARGU NIEOGRANICZONEGO NA „Rewitalizację linii kolejowej nr 137 na odcinku Katowice - Chorzów Batory” w ramach zadania inwestycyjnego pn. „Rewitalizacja linii kolejowych nr 134, 137 i 138 na odcinku Gliwice Łabędy - Katowice - Sosnowiec Jęzor””, s. 30-33, 2014-10-03. Sosnowiec. PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. (pol.). 
  14. Jakub Madrjas: ZUE zrewitalizuje tory z Katowic do Chorzowa (pol.). www.rynek-kolejowy.pl, 2015-03-06. [dostęp 2015-03-09].
  15. PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.: Zawiadomienie o wyborze najkorzystniejszej oferty. Rewitalizacja linii kolejowej nr 137 na odcinku Katowice - Chorzów Batory” w ramach zadania inwestycyjnego pn. „Rewitalizacja linii kolejowych nr 134, 137 i 138 na odcinku Gliwice Łabędy - Katowice - Sosnowiec Jęzor (pol.). plk-sa.pl, 2015-03-06. [dostęp 2015-03-09].
  16. Ruszyły prace rewitalizacyjne na odcinku Katowice – Chorzów Batory (pol.). www.rynek-kolejowy.pl, 2015-04-08. [dostęp 2015-04-15].
  17. Justyna Przybytek: Katowice: Trwa przebudowa stacji PKP w Załężu (pol.). W: Dziennik Zachodni [on-line]. www.dziennikzachodni.pl, 2015-07-22. [dostęp 2015-07-27].
  18. Justyna Przybytek: Katowice: stacja w Załężu już po generalnym remoncie (pol.). W: Dziennik Zachodni [on-line]. www.dziennikzachodni.pl, 2015-10-01. [dostęp 2015-10-03].
  19. a b Załącznik 1. Wykaz linii kolejowych zarządzanych przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. W: Regulamin przydzielania tras pociągów i korzystania z przydzielonych tras pociągów przez licencjonowanych przewoźników kolejowych w ramach rozkładu jazdy pociągów 2013/2014, PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., 2013 (pol.).
  20. Załącznik 2.4. Wykaz posterunków ruchu i punktów ekspedycyjnych. W: Regulamin przydzielania tras pociągów i korzystania z przydzielonych tras pociągów przez licencjonowanych przewoźników kolejowych w ramach rozkładu jazdy pociągów 2013/2014, PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., 2013 (pol.).
  21. Ryszard Rusak. Chaos na Kolejach Śląskich. „Świat Kolei”. 1/2013, s. 14-17. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
  22. Liniowe rozkłady jazdy pociągów Kolei Śląskich: ważny od 10 II 2013 do 13 IV 2013 oraz od 9 VI 2013 do 1 IX 2013, 2013 (pol.).
  23. Węzeł: Katowice Załęże (693464359) (pol.). www.openstreetmap.org. [dostęp 2014-11-21].
  24. a b Zarząd Transportu Metropolitalnego: Rozkład jazdy ZTM (pol.). rj.metropoliaztm.pl. [dostęp 2020-11-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-29)].

Linki zewnętrzne

Katowice Załęże
Linia 137 KatowiceLegnica (2,528 km)
BSicon KBHFl.svgBSicon STRq.svgBSicon STRq.svg
Katowice
odległość: 2,147 km
BSicon BHFq.svg
odległość: 3,638 km

Media użyte na tej stronie

Katowice location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa lokacyjna miasta Katowice. Punkty graniczne mapy:
  • N: 50.30 N
  • S: 50.125 N
  • W: 18.885 E
  • E: 19.125 E
Slaskie mapa kolejowa.png
Autor: Therud, Licencja: CC BY-SA 3.0
Mapa najważniejszych linii kolejowych województwa śląskiego
BSicon KBHFl.svg
head station, track to the left
BSicon KBHFaq.svg
head station, track to the left
BSicon STRq.svg
Straight line aqross (according to naming convention, name + modifier)
BSicon BHFq.svg
station at track aqross
BSicon KBHFr.svg
head station, track to the right
BSicon KBHFeq.svg
head station, track to the right
Katowice Załęże przystanek modernizacja 04.15.JPG
Autor: Marek Mróz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Przystanek Katowice Załęże w trakcie modernizacji
ZalezeDworzecPKP.JPG
Autor: Abraham Sobkowski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Stacja kolejowa w Katowicach Załężu
Katowice Załęże przyst. 12.15 047.JPG
Autor: Marek Mróz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Przystanek kolejowy Katowice Załęże. 27WEb Kolei Śląskich na przystanku
Katowice Załęże przyst. 12.15 060.JPG
Autor: Marek Mróz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Przystanek kolejowy Katowice Załęże. Przejście na peron
Katowice Załęże przyst. 12.15 071.JPG
Autor: Marek Mróz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Przystanek kolejowy Katowice Załęże. Środkowa część peronu (widok w kierunku Gliwic)