Katyń

Katyń
Катынь
Ilustracja
Pomnik i ołtarz w Katyniu
Państwo

 Rosja

Obwód

 smoleński

Rejon

smoleński

Powierzchnia

27,94 km²

Wysokość

167 m n.p.m.

Populacja (2010)
• liczba ludności


1551[1]

Nr kierunkowy

+7 481[2]

Kod pocztowy

214522[3]

Tablice rejestracyjne

67

Położenie na mapie obwodu smoleńskiego
Mapa konturowa obwodu smoleńskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Katyń”
Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, blisko lewej krawiędzi nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Katyń”
Ziemia54°46′12″N 31°41′23″E/54,770000 31,689722
Portal Rosja

Katyń (ros. Катынь) – wieś (ros. село, trb. sieło) w zachodniej Rosji, centrum administracyjne osiedla wiejskiego Katynskoje rejonu smoleńskiego w obwodzie smoleńskim.

Geografia

Miejscowość położona jest u ujścia Katynki do Dniepru, przy drodze federalnej R120 (Orzeł – Briańsk – Smoleńsk – Witebsk), 23 km na zachód od Smoleńska.

W granicach miejscowości znajdują się ulice: Gornaja, Koopieratiwnaja, Ługowaja, Piesocznaja, Polewaja, Proletarskaja, Sadowaja, Sowietskaja, Witiebskoje szosieje, 1-yj Wostocznyj pierieułok, 2-oj Wostocznyj pierieułok, 3-ij Wostocznyj pierieułok, Zariecznaja[4].

Demografia

W 2010 roku miejscowość zamieszkiwało 1551 osób[1].

Nazwa miejscowości

Przypuszcza się, że nazwa miejscowości pochodzi od rosyjskiego czasownika katat’, katit’ (ros. катать, катить), gdyż przetaczano tędy statki z dorzecza Dniepru do dorzecza Dźwiny, albo od staroruskiego kat', katuń (ros. кать, катунь) (obóz, obozowisko)[5].

Historia

Wejście na teren Polskiego Cmentarza Wojennego w Katyniu

Przed I wojną światową Gniezdowo wraz z lasem katyńskim należało do rodziny Koźlińskich. W XIX wieku Piotr Koźliński ożenił się z Leokadią Lefftreu, która była córką dyrektora angielskiej firmy budującej linie kolejowe m.in. w Rosji. Na mocy intercyzy Gniezdowo i Katyń stały się współwłasnością brytyjską[6].

Zbrodnia katyńska

Tak zwany „Las Katyński” w przeszłości należał do rodzin Koźlińskich oraz od 1896 do 1917 do Lednickich, zaś po rewolucji 1917 został przejęty przez państwo sowieckie[7]. Około 1929 przy terenie zostały umieszczone napisy pt. „Specjalna strefa GPU. Nieupoważnionym wstęp wzbroniony”. W 1931 część obszaru leśnego została otoczona drutem kolczastym. Została zbudowana duża willa, która była użytkowana jako dom wypoczynkowy dla funkcjonariuszy policji politycznej[8]

W tym rejonie, na uroczysku „Kozie Góry” (ros. Козьи Горы) (niekiedy nazywanym również „Kosogory”, co może być zniekształconą nazwą pochodzącą z języka niemieckiego), funkcjonariusze sowieckiego Ludowego Komisariatu Spraw Wewnętrznych ZSRR (NKWD) od lat 30. XX wieku grzebali zwłoki ofiar czystek politycznych Józefa Stalina[a].

W 1940 roku funkcjonariusze NKWD rozstrzelali w tym miejscu ok. 4400 polskich jeńców wojennych z obozu w Kozielsku, ofiary zbrodni katyńskiej[9]. Teren Lasu Katyńskiego był ośrodkiem wypoczynkowym dla pracowników Obwodowego Zarządu NKWD w Smoleńsku; znajdowała się w nim willa położona nad brzegiem Dniepru[9]. W pobliskim Gniezdowie znajduje się Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu.

Memorial-Katyń plan

Wyrażenia „Katyń” i „Las Katyński” są używane metonimicznie na określenie zbrodni katyńskiej, dokonywanej w 1940 roku w różnych miejscach ZSRR i polegającej na wymordowaniu przez NKWD przeszło 21,5 tys. polskich jeńców wojennych i więźniów na mocy decyzji najwyższych władz Związku Radzieckiego zawartej w uchwale Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 roku (tzw. decyzja katyńska).

Rezerwat archeologiczny

Na wschód od Katynia, na terenie Gniezdowa, na odcinku 5 km na prawym brzegu Dniepru znajduje się rezerwat archeologiczny obejmujący cmentarzysko kurhanowe z kilkoma tysiącami grobów oraz dwa grodziska. Kurhany i grodziska są datowane na IX–X wiek n.e. i są one związane z ważną stacją na wikińskim rzecznym szlaku od Waregów do Greków[10][11].

Urodzeni w Katyniu

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ Podczas badań ekshumacyjnych z 1943 odnaleziono masowy grób z ciałami kobiet i mężczyzn, zamordowanych ok. 5–10 lat wcześniej, krępowanych sznurami w ten sam sposób, co polscy oficerowie mordowani w 1940 i spoczywający obok. Janusz Zawodny: Katyń. Paryż: Editions Spotkania, 1989, s. 29. ISBN 2-86914-043-6.

Przypisy

  1. ↑ a b Смоленская область. Численность населения на 01.10.2010 года. pop-stat.mashke.org. [dostęp 2021-02-10]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ros.).
  2. ↑ Телефонные коды городов Российской Федерации. na-svyazi.ru. [dostęp 2021-02-10]. (ros.).
  3. ↑ Поиск объектов почтовой связи. vinfo.russianpost.ru. [dostęp 2021-02-10]. (ros.).
  4. ↑ Село Катынь на карте. mapdata.ru. [dostęp 2021-02-10]. (ros.).
  5. ↑ Комплекс памятников в окрестностях поселка Катынь (ros.) zapoved.net [dostęp 2011-08-13].
  6. ↑ Tadeusz A. Kisielewski, Zabójcy. Widma wychodzą z cienia, Poznań 2006, s. 40.
  7. ↑ Janusz Zawodny: Katyń. Paryż: Editions Spotkania, 1989, s. 25. ISBN 2-86914-043-6.
  8. ↑ Janusz Zawodny: Katyń. Paryż: Editions Spotkania, 1989, s. 26. ISBN 2-86914-043-6.
  9. ↑ a b Andrzej Przewoźnik, Jolanta Adamska: Katyń. Zbrodnia, prawda, pamięć. Warszawa: Świat Książki, 2010. ISBN 978-83-247-2036-1.
  10. ↑ Władysław Duczko, Ruś wikingów, Warszawa 2007, s. 131–157.
  11. ↑ Гнёздовский археологический комплекс (Гнёздово) (ros.) gnezdowo.com [dostęp 2011-08-13].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Russia edcp location map.svg
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Russia.

EquiDistantConicProjection : Central parallel : 

* N: 54.0° N

Central meridian : 

* E: 100.0° E

Standard parallels: 

* 1: 49.0° N
* 2: 59.0° N

Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.

Notice
 
Russia
 
other countries
 
disputed areas
 
international border
 
disputed border

Because the southern Kuril islands are claimed by Russia and Japan, they are shown as disputed. For more information about this see: en:Kuril Islands dispute. These islands are since 1945 under the jurisdiction of the Russian Federation.

 
Russia 3848 - The Colour of Blood (4183054366).jpg
Autor:

Dennis Jarvis from Halifax, Canada


PLEASE, NO invitations or self promotions, THEY WILL BE DELETED. My photos are FREE to use, just give me credit and it would be nice if you let me know, thanks., Licencja: CC BY-SA 2.0
PLEASE, no multi invitations in your comments. Thanks. I AM POSTING MANY DO NOT FEEL YOU HAVE TO COMMENT ON ALL - JUST ENJOY.

The monument is not pretty but then war is even more ugly.

This is the main altar and memorial at the site. The monument is made of steel, constantly red from the rusting signifying the blood of those killed. A bell sunk into the ground tolls on the hour.

Nazi Germany announced the discovery of mass graves in the Katyn Forest in 1943. The revelation led to the end of diplomatic relations between Moscow and the London based Polish government in exile. The Soviet Union continued to deny the massacres until 1990.
Outline Map of Smolensk Oblast.svg
Autor: Nzeemin, Licencja: CC BY-SA 2.0
Административная карта Смоленской области, Россия.
  • Проекция: Меркатор
  • Координаты для GMT: -R30.68/35.46/53.37/56.10
  • Инструменты: GMT, Inkscape
Memorial-Katyń plan.jpg
Autor: Gruzin, Licencja: CC BY-SA 4.0
Plan cmentarza w Katyniu
KatynPL-wejscie.jpg
Katyń Massacre site: Entry to Polish Military Cemetery (current)