Kazimierz Świątek
Kardynał prezbiter | |||
![]() Kazimierz Świątek (2009) | |||
| |||
Kraj działania | |||
---|---|---|---|
Data i miejsce urodzenia | |||
Data i miejsce śmierci | |||
Miejsce pochówku | |||
Arcybiskup metropolita mińsko-mohylewski | |||
Okres sprawowania | 1991–2006 | ||
Przewodniczący Konferencji Episkopatu Białorusi | |||
Okres sprawowania | 1999–2006 | ||
Wyznanie | |||
Kościół | |||
Prezbiterat | 8 kwietnia 1939 | ||
Nominacja biskupia | 13 kwietnia 1991 | ||
Sakra biskupia | 21 maja 1991 | ||
Kreacja kardynalska | 26 listopada 1994 | ||
Kościół tytularny | S. Gerardo Maiella | ||
![]() | |||
Odznaczenia | |||
![]() ![]() ![]() |
Data konsekracji | 21 maja 1991 | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||
Miejsce | |||||||||||
Konsekrator | |||||||||||
Współkonsekratorzy | |||||||||||
|
Kazimierz Świątek (ur. 21 października 1914 w Valdze, zm. 21 lipca 2011 w Pińsku) – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor filozofii, arcybiskup metropolita mińsko-mohylewski w latach 1991–2006, administrator apostolski diecezji pińskiej w latach 1991–2011, kardynał prezbiter od 1994, przewodniczący Konferencji Konferencji Episkopatu Białorusi w latach 1999–2006, od 2006 arcybiskup senior archidiecezji mińsko-mohylewskiej.
Życiorys
Urodził się w patriotycznej rodzinie polskiej. Jego ojciec walczył w legionach Józefa Piłsudskiego i zginął podczas obrony Wilna przed bolszewikami w 1920. W wieku 3 lat został wraz z rodziną zesłany na Syberię. Po powrocie do Polski w 1922 osiadł w Baranowiczach, gdzie uczęszczał do Gimnazjum im. Tadeusza Rejtana.
W 1932 wstąpił do seminarium duchownego w Pińsku, gdzie 8 kwietnia 1939 otrzymał święcenia kapłańskie. Następnie został skierowany jako wikariusz do historycznej parafii w Prużanie na Polesiu. Po wybuchu II wojny światowej brał udział w działalności konspiracyjnej. 21 kwietnia 1941 został aresztowany przez NKWD i uwięziony w Brześciu nad Bugiem, gdzie z powodu przekonań religijnych represjonowany był przez władze ZSRR. Skazany na karę śmierci, której wykonanie uniemożliwiło wkroczenie wojsk niemieckich w 1941. Powrócił do parafii w Prużanie, gdzie pracował w czasie okupacji niemieckiej. Po ponownym wkroczeniu Armii Czerwonej został 17 grudnia 1944 ponownie aresztowany i uwięziony w więzieniu NKWD w Mińsku, a od lutego 1945 w areszcie śledczym NKWD w Mińsku[1][2]. 21 lipca 1945 skazany na 10 lat łagrów o zaostrzonym reżimie i 5 lat pozbawienia praw obywatelskich. Na Syberii pracował przy wyrębie tajgi w zespole łagrów w pobliżu Mariinska[2]. We wrześniu 1947[3] został zesłany do gułagu w okolicach Workuty, gdzie dotarł 3 grudnia[4]. Za urządzenie dla grupy Polaków Wigilii w 1947 r. następnego dnia został zesłany do punktu łagrowego w tundrze w okolicach Inty. Więźniowie mieli dopiero zbudować tu baraki, musieli więc nocować w śniegu. Ksiądz Świątek pracował tam do końca wyroku, spełniając w ukryciu posługę duszpasterza dla Polaków, Litwinów i Łotyszy[5]. 16 lipca 1954 został uwolniony, w ramach zwolnień więźniów politycznych z łagrów, na mocy decyzji Berii, a realizowanych przez Chruszczowa, i powrócił do Pińska.
Gdy na fali pieriestrojki zaczęły powstawać polskie stowarzyszenia, a wśród nich Związek Polaków na Białorusi, bardzo aktywnie włączył się w jego działalność, w którym pełnił funkcję zastępcy prezesa i wszedł do zarządu głównego.
13 kwietnia 1991 został prekonizowany arcybiskupem metropolitą archidiecezji mińsko-mohylewskiej i administratorem apostolskim diecezji pińskiej. 26 listopada 1994 został podniesiony do godności kardynalskiej. Z powodu osiągnięcia wieku emerytalnego nie uczestniczył nigdy w konklawe. Jego kościołem tytularnym był S. Gerardo Maiella. 27 września 2004 Jan Paweł II wręczył Kazimierzowi Świątkowi Nagrodę Fidei Testis (Świadek Wiary) przyznaną przez Instytut im. Pawła VI[6].
14 czerwca 2006 przeszedł na emeryturę[7], jednak pozostał administratorem apostolskim diecezji pińskiej do 14 czerwca 2011.
Zmarł 21 lipca 2011 po długiej chorobie w Pińsku[8][9]. 25 lipca 2011 został pochowany w katedrze pińskiej, w krypcie biskupiej[10]. W uroczystościach pogrzebowych uczestniczyli m.in. kardynał Stanisław Dziwisz – arcybiskup metropolita krakowski, kardynał Jānis Pujats – arcybiskup senior archidiecezji ryskiej.
Odznaczenia i wyróżnienia
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (4 lipca 1995)[11]
- Order Ecce Homo (2000) „za człowieczeństwo w obliczu śmierci, za miłość i wybaczenie, za niestrudzoną służbę na rzecz bliźnich”[12]
- Medal Polonia Mater Nostra Est (2003)
- Komandor Legii Honorowej (23 listopada 2006) „człowiekowi, który dla obywateli Francji uosabia historię narodu białoruskiego z ostatnich siedemdziesięciu lat”.
- Honorowy obywatel Pińczowa (2000)[13].
Przypisy
- ↑ 100. rocznica urodzin kard. Kazimierza Świątka – Zespół Pomocy Kościołowi na Wschodzie przy Sekretariacie Konferencji Episkopatu Polski [dostęp 2022-11-13] (pol.).
- ↑ a b Stanisław M. Królak , Wierność powołaniu – ksiądz Kazimierz Świątek (1914-2011), [w:] Rocznik Teologii Katolickiej, t. XV/1, 2016 .
- ↑ 100. rocznica urodzin kard. Kazimierza Świątka – Zespół Pomocy Kościołowi na Wschodzie przy Sekretariacie Konferencji Episkopatu Polski [dostęp 2022-11-13] (pol.).
- ↑ 50, Kardynał Kazimierz Świątek – świadek wiary, Prawda jest córką czasu, 27 lutego 2017 [dostęp 2022-11-13] (pol.).
- ↑ Kardynał Kazimierz Świątek / Sybiracy Elbląg - Związek Sybiraków Oddział w Elblągu, www.emazury.com [dostęp 2022-11-13] .
- ↑ UDIENZA ALLA DELEGAZIONE DELL’ISTITUTO "PAOLO VI" DI BRESCIA E CONSEGNA DEL PREMIO FIDEI TESTIS AL CARD. KAZIMIERZ ŚWIĄTEK. vatican.va, 2004-09-27. [dostęp 2004-09-27]. (wł.).
- ↑ RINUNCIA DELL’ARCIVESCOVO DI MINSK-MOHILEV (BIELORUSSIA) E NOMINA DELL’AMMINISTRATORE APOSTOLICO "SEDE VACANTE". vatican.va, 2006-06-14. [dostęp 2006-06-14]. (wł.).
- ↑ Białoruś. Zmarł kardynał Kazimierz Świątek. gazeta.pl, 2011-07-21. [dostęp 2011-07-22].
- ↑ Кардынал Казімір Свёнтэк адышоў у вечнасць. catholic.by, 2011-07-21. [dostęp 2011-07-21].
- ↑ Białoruś pożegnała kardynała Świątka, spoczął w Pińsku. wyborcza.pl, 2011-07-25. [dostęp 2011-07-26].
- ↑ M.P. z 1995 r. nr 56, poz. 621
- ↑ Damy i Kawalerowie Orderu Ecce Homo z 2000 roku. ecce-homo.pl (arch.), 2011-07-22. [dostęp 2017-06-10].
- ↑ Odeszli na zawsze - zostali w naszej pamięci. Wspominamy zmarłych (cześć 2), Echo Dnia, 31 października 2011 [dostęp 2022-09-15] .
Bibliografia
- Kazimierz Świątek w słowniku biograficznym kardynałów Salvadora Mirandy (ang.) [dostęp 2014-06-29]
- Kazimierz Świątek w bazie catholic-hierarchy.org (ang.) [dostęp 2011-07-22]
- Dźwigał z ruin Kościół na Białorusi. naszdziennik.pl, 2009-10-21. [dostęp 2011-07-22].
- Kardynał Kazimierz Świątek. kresy.pl, 2009-10-21. [dostęp 2011-07-22].
Media użyte na tej stronie
Autor: catholic.by, Licencja: CC BY-SA 4.0
Герб кардынала-прэсвітара Казіміра Свёнтка.
Autor: Da voli, Licencja: CC BY-SA 3.0
Tomb of Cardinal Kazimir Sviontak
Autor: Serge Serebro, Vitebsk Popular News, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kardynał Kazimierz Świątek podczas uroczystości Bożego Ciała w Witebsku, 11 czerwca 2009 roku.
Autor: Serge Serebro, Vitebsk Popular News, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kardynał Kazimierz Świątek podczas uroczystości Bożego Ciała w Witebsku, 11 czerwca 2009 r., ołtarz przed kościołem Jezusa Miłosiernego w Witebsku.
Подпіс Казіміра Свёнтака