Kazimierz Świtała

Kazimierz Świtała
Data i miejsce urodzenia	21 kwietnia 1923 ; Rakoniewice
Data i miejsce śmierci	6 marca 2011 ; Warszawa
	Minister spraw wewnętrznych
Okres	od 15 lipca 1968; do 13 lutego 1971
Przynależność polityczna	Polska Zjednoczona Partia Robotnicza
Poprzednik	Mieczysław Moczar
Następca	Franciszek Szlachcic
	Odznaczenia

Kazimierz Czesław Świtała (ur. 21 kwietnia 1923 w Rakoniewicach, zm. 6 marca 2011 w Warszawie) – polski prawnik i polityk. Minister spraw wewnętrznych w latach 1968–1971, członek KC PZPR (1968–1971), szef Kancelarii Sejmu (1972–1986).

Życiorys

Syn Wacława i Marii^[1]. W sierpniu 1944 wstąpił do Wojska Polskiego. Został przydzielony do 37 Pułku Artylerii, następnie skierowany do Oficerskiej Szkoły Artylerii przy 2 Armii WP^[2]. Ukończył ją pod koniec 1944 w stopniu podporucznika. Brał udział w walkach 2 Armii WP, jako dowódca plutonu ogniowego i oficer łącznikowy sztabu artylerii. Zdemobilizowany został w 1946 w stopniu porucznika^[2].

W 1951 ukończył studia prawnicze w Wyższej Szkole Prawniczej w Warszawie, a następnie na Uniwersytecie Poznańskim, uzyskując dyplom magistra praw.

Od 1951 był sędzią Sądu Powiatowego i Sądu Wojewódzkiego w Poznaniu oraz Wojewódzkim Kierownikiem Szkolenia Ideologiczno-Zawodowego (od 1952). W latach 1955–1958 prezesem Sądu Wojewódzkiego w Katowicach. Od 1958 był wiceprezesem Sądu Wojewódzkiego dla miasta stołecznego Warszawy, a następnie prezesem Sądu Wojewódzkiego dla województwa warszawskiego. W latach 1960–1961 dyrektor Departamentu Nadzoru Sądowego w Ministerstwie Sprawiedliwości, w 1961 prezes Sądu Wojewódzkiego dla miasta stołecznego Warszawy, a w latach 1961–1965 zastępca Prokuratora Generalnego. W latach 1965–1967 był podsekretarzem stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości. Od 1967 był wiceministrem spraw wewnętrznych (jednym z zastępców gen. Mieczysława Moczara), a od 15 lipca 1968 do 13 lutego 1971 był ministrem tegoż resortu w czwartym rządzie Józefa Cyrankiewicza oraz rządzie Józefa Cyrankiewicza i Piotra Jaroszewicza. Jako minister spraw wewnętrznych nie odgrywał decydującej roli w kierowaniu resortem (a w szczególności pionem bezpieczeństwa), gdyż nie wywodził się z aparatu bezpieczeństwa.

W grudniu 1970 uczestniczył w naradzie w gabinecie I sekretarza KC PZPR Władysława Gomułki, podczas której podjęto decyzję o użyciu broni wobec protestujących na Wybrzeżu. Po wydarzeniach grudniowych 1970 został usunięty ze stanowiska ministra spraw wewnętrznych i przeniesiony na stanowisko szefa Kancelarii Sejmu, które sprawował w latach 1972–1986.

W marcu 1948 wstąpił do Polskiej Partii Robotniczej^[2], a następnie do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Był członkiem egzekutywy podstawowej organizacji partyjnej PZPR przy Wyższej Szkole Prawniczej im. Teodora Duracza (do 1949) i przy Sądzie Wojewódzkim w Poznaniu, a także I sekretarzem POP przy Sądach Poznańskich (1952–1954), w latach 1968–1971 był członkiem Komitetu Centralnego PZPR.

Grób Kazimierza Świtały na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach

Członek Związku Bojowników o Wolność i Demokrację, w latach 1979–1990 członek prezydium Zarządu Głównego ZBoWiD, od 1985 przewodniczący Komisji Weryfikacyjnej ZG ZBoWiD. Od 1951 był także członkiem Związku Prawników Polskich (od 1968 wiceprezes). Wieloletni prezes Towarzystwa Polska – Turcja.

W 1995 oskarżony o sprawstwo kierownicze masakry robotniczej na Wybrzeżu w 1970. Ze względu na zły stan zdrowia został wyłączony z postępowania sądowego w tej sprawie.

Mieszkał w Warszawie. Był żonaty z Urszulą Marią z domu Stróżyk (1926–2004). Pochowany na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera B35-2-5)^[3].

Odznaczenia (wybrane)

Order Sztandaru Pracy I klasy
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
Złoty Krzyż Zasługi
Srebrny Krzyż Zasługi (1955)^[4]
Medal 40-lecia Polski Ludowej
Medal 30-lecia Polski Ludowej
Medal 10-lecia Polski Ludowej (1955)^[5]
Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego
Order Czerwonego Sztandaru (Związek Radziecki, 1968)
Medal jubileuszowy „Czterdziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (Związek Radziecki, 1985)

Przypisy

↑ Dane osoby z katalogu funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa. katalog.bip.ipn.gov.pl. [dostęp 2019-04-04].
↑ ^a ^b ^c Dane osoby z katalogu kierowniczych stanowisk partyjnych i państwowych PRL. katalog.bip.ipn.gov.pl. [dostęp 2019-04-04].
↑ Wyszukiwarka grobów w Warszawie. [dostęp 2020-05-15].
↑ M.P. z 1955 r. nr 115, poz. 1480.
↑ M.P. z 1955 r. nr 50, poz. 493.

Bibliografia

Z. Branach, Pierwszy grudzień Jaruzelskiego, Wydawnictwo Cetera, 1998
Dzieje Sejmu Polskiego (opracowanie zbiorowe), Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1997
W. Jaruzelski, Przeciwko bezprawiu, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2004
Kto jest kim w Polsce 1984. Informator encyklopedyczny, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1984, str. 985
H. Kula, Grudzień 1970: „oficjalny” i rzeczywisty, Wydawnictwo L&L, 2006
Leksykon Historii Polski, Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”, Warszawa 1996
T. Mołdawa, Ludzie władzy 1944–1991, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1991
P. Pytlakowski, Republika MSW, Wydawnictwo Andy Grafik, 1991
B. Seidler, Kto kazał strzelać: Grudzień ’70, Polska Oficyna Wydawnicza „BGW”, Warszawa 1991
Tajne dokumenty Biura Politycznego. Grudzień 1970, Wyd. „Aneks”, Londyn 1991
A. Walicki, Polskie zmagania z wolnością: widziane z boku, Biblioteka „Kuźnicy”, Universitas, 2000
„Za Wolność i Lud”, 1985, nr 21 (1118), str. 5
VI Kongres ZBoWiD Warszawa 7–8 maja 1979, Wydawnictwo ZG ZBoWiD, Warszawa 1979
VII Kongres ZBoWiD, Wydawnictwo ZG ZBoWiD, Warszawa 1985

[1] Dane osoby z katalogu funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa. katalog.bip.ipn.gov.pl. [dostęp 2019-04-04].

[:0-2] Dane osoby z katalogu kierowniczych stanowisk partyjnych i państwowych PRL. katalog.bip.ipn.gov.pl. [dostęp 2019-04-04].

[3] Wyszukiwarka grobów w Warszawie. [dostęp 2020-05-15].

[4] M.P. z 1955 r. nr 115, poz. 1480.

[5] M.P. z 1955 r. nr 50, poz. 493.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne

Kazimierz Świtała

Spis treści

Życiorys

Odznaczenia (wybrane)

Przypisy

Bibliografia

Media użyte na tej stronie


Data i miejsce urodzenia	21 kwietnia 1923 Rakoniewice
Data i miejsce śmierci	6 marca 2011 Warszawa
Minister spraw wewnętrznych
Okres	od 15 lipca 1968 do 13 lutego 1971
Przynależność polityczna	Polska Zjednoczona Partia Robotnicza
Poprzednik	Mieczysław Moczar
Następca	Franciszek Szlachcic
Odznaczenia