Kazimierz Żuliński
Data i miejsce urodzenia | 1831 Radom |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 10 marca 1904 Lwów |
Wyznanie | katolicyzm |
Kościół | łaciński |
Prezbiterat | 26 lutego 1854 |
Kazimierz Żuliński (ur. 1831 w Radomiu, zm. 10 marca 1904 we Lwowie) – polski duchowny rzymskokatolicki, powstaniec styczniowy, brat Romana, Tadeusza i Józefa Anzelma.
Życiorys
Urodził się w 1831 w Radomiu[1][2][3]. Uczył się w Krakowie, a po śmierci ojca w Warszawie[4]. 26 lutego 1854 przyjął święcenia kapłańskie w diecezji warszawskiej[1]. Początkowo posługiwał w Złatowie na ziemi łowickiej[2]. Pierwsze lata posługi kapłańskiej spędził na wsiach[4]. Od 1859 był katechetą w zakładach naukowych w Warszawie[2][5]. Od 1862 był wikarym w warszawskiej parafii św. Aleksandra[2][3]. Był zaangażowany w działalność narodową, wygłaszał patriotyczne kazania[2]. W czasie powstania styczniowego o procesji z dnia 25 kwietnia 1863 został aresztowany wraz z 11 księżmi parafii warszawskich (był najmłodszy w tym gronie), w tym z abp. Zygmuntem Szczęsnym Felińskim[6]. Po 48 godzinach kapłani zostali zwolnieni, a następnie pozostawali pod inwigilacją władz carskich[7]. Poza obowiązkami czysto kapłańskimi ks. Żuliński udzielał się też w pracy społecznej wsrod ludności Warszawy[8]. Przez dom księdza przechodziła korespondencja i dokumenty Rządu Narodowego[9]. Wskutek zdrady i denuncjacji jednego z aresztowanych Polaków był zmuszony do opuszczenia Warszawy pod koniec 1863[2][10]. Trafił do Krakowa, gdzie pierwotnie miał zostać wikariuszem przy tamtejszej parafii Panny Maryi (wzgl. św. Krzyża), lecz ogłoszenie stanu oblężenia zniweczyło ten plan[2][11].
Wobec powyższego udał się na emigrację do Francji[2][11]. 24 października 1864 rozpoczął posługę w parafii Saint-Nicolas-des-Champs w Paryżu[11]. W październiku 1868 otrzymał możliwość czasowych odwiedzin we Lwowie, gdzie osiedli jego matka i bracia, a po sześciu miesiącach wyjechał stamtąd do Monachium, gdzie także posługiwał w polskim środowisku emigracyjnym[12]. W 1872 trafił do czeskiej Pragi, jednak wobec zakazu zamieszkiwania w Austro-Węgrzech wygnańcom z zaboru rosyjskiego po dwoch miesiącach musiał opuścić to miejsce[12]. Następnie ponownie trafił do Paryża i przez osiem lat pracował w kościele Notre-Dame w Paryżu[12]. Zorganizował związek polskich kapłanów na emigracji zakładając Stowarzyszenie Kapłanów Polskich na Obczyźnie[2][12]. Wydawał czasopismo „Wiara” o charakterze patriotyczno-religijnym[2][12]. Drukował też prace narodowe w innych czasopismach[12].
W 1880 uzyskał zgodę władz austriackich na powrót do kraju i w tym roku został spowiednikiem w kościele Panny Maryi w Krakowie[2][13]. W mieście udzielał się w pracy społecznej i zyskał tam powszechny szacunek[2][14]. W czasie pogrzebu Agatona Gillera 20 lipca 1887 w Stanisławowie wygłosił płomienne kazanie patriotyczne[15][16][3], za co spotkały go represje ze strony władz austriackich i został zmuszony do opuszczenia Krakowa[16]. Jako formalnie nieprzyjęty do diecezji duchowny otrzymał nakaz niezwłocznego opuszczenia stanowiska[17]. Po powrocie z zesłania abp. Felińskiego w latach 80. i zakładaniu przez niego szkół sióstr Zgromadzenia Rodziny Maryi ks. Żuliński został powołany przez swojego przełożonego do placówki w Łomnej[18]. Po wprowadzeniu obligatoryjnej nauki w języku niemieckim odszedł z pracy w szkole[18]. Od tego czasu przebywał w różnych mniejszych parafiach na obszarze diecezji przemyskiej i tarnowskiej[17][19]. Około 1891/1892 rezydował na plebanii w Polnej[20], potem w Krośnie (około 1892/1893)[21][22]. W 1894 przebywał w klasztorze Franciszkanów w Sanoku[23]. Jako ksiądz przynależał wówczas do parafii w tym mieście[1]. Określany wtedy jako „wygnaniec z zakordonu” w dniu 1 kwietnia 1894 wygłosił kazanie o charakterze patriotycznym podczas miejscowych obchodów setnej rocznicy kościuszkowskiej[24]. Następnie przydzielony do parafii w Turce posługiwał w Łomnej (około 1896)[25][26]. Z parafii w Turka przekazany do diecezji lwowskiej i skierowany do Niżankowic[27][28]. Około 1899 ponownie był w Łomnej[29]. W tej miejscowości pracował w zakładzie wychowawczym żeńskim oraz był tam katechetą i kapelanem[17]. W ostatnich latach życia przebywał w parafii w Boryni pod Turką u ks. Dziedzica[17].
Niedługo przed śmiercią około 50 rocznicy swoich święceń kapłańskich osiadł we Lwowie[4] jako kapelan Zakładu Sióstr Miłosierdzia. Do miasta przybył w związku z 50-leciem swojego kapłaństwa[17]. Zmarł 10 marca 1904[17]. Został pochowany w grobowcu rodzinnym na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie[3][30]. Zarząd Towarzystwa Szkoły Ludowej postanowił założyć szkołę w miejscu najbardziej zagrożonym i nazwać ją imieniem księdza Kazimierza Żulińskiego[17].
Przypisy
- ↑ a b c Schematismus universi venerabilis cleri Saecularis et Regularis Dioeceseos Ritus Latini Premisliensis pro Anno Domini 1895. Przemyśl: 1895, s. 231.
- ↑ a b c d e f g h i j k l Chołodecki 1904 ↓, s. 419.
- ↑ a b c d Stanisław Nicieja: Cmentarz Łyczakowski we Lwowie w latach 1786–1986. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1988, s. 320. ISBN 83-04-02817-4.
- ↑ a b c Strokowa 1904 ↓, s. 15.
- ↑ Strokowa 1904 ↓, s. 16.
- ↑ Strokowa 1904 ↓, s. 3-4.
- ↑ Strokowa 1904 ↓, s. 5.
- ↑ Strokowa 1904 ↓, s. 5-6.
- ↑ Strokowa 1904 ↓, s. 6.
- ↑ Strokowa 1904 ↓, s. 7.
- ↑ a b c Strokowa 1904 ↓, s. 8.
- ↑ a b c d e f Strokowa 1904 ↓, s. 9.
- ↑ Strokowa 1904 ↓, s. 10.
- ↑ Strokowa 1904 ↓, s. 11.
- ↑ Chołodecki 1904 ↓, s. 419-420.
- ↑ a b Strokowa 1904 ↓, s. 13.
- ↑ a b c d e f g Chołodecki 1904 ↓, s. 420.
- ↑ a b Strokowa 1904 ↓, s. 14.
- ↑ Strokowa 1904 ↓, s. 14-15.
- ↑ Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Premisliensis tum Saecularis tum Regularis Ritus Latini (1892). Przemyśl: 1891, s. 61, 273.
- ↑ Schematismus universi venerabilis cleri Saecularis et Regularis Dioeceseos Ritus Latini Premisliensis pro Anno Domini 1893. Przemyśl: 1892, s. 131, 260.
- ↑ W Szematyzmie na rok 1894 nie figurował w diecezji przemyskiej. Schematismus universi venerabilis cleri Saecularis et Regularis Dioeceseos Ritus Latini Premisliensis pro Anno Domini 1894. Przemyśl: 1894, s. 304.
- ↑ Kościuszkowska rocznica. Sanok. „Gazeta Narodowa”. Nr 77, s. 2, 4 kwietnia 1894.
- ↑ Kościuszkowska rocznica. Sanok. „Gazeta Narodowa”. Nr 77, s. 2, 5 kwietnia 1894.
- ↑ Schematismus universi venerabilis cleri Saecularis et Regularis Dioeceseos Ritus Latini Premisliensis pro Anno Domini 1896. Przemyśl: 1896, s. 217, 252.
- ↑ Schematismus universi venerabilis cleri Saecularis et Regularis Dioeceseos Ritus Latini Premisliensis pro Anno Domini 1897. Przemyśl: 1896, s. 217, 252.
- ↑ Schematismus universi venerabilis cleri Saecularis et Regularis Dioeceseos Ritus Latini Premisliensis pro Anno Domini 1898. Przemyśl: 1897, s. 217, 252.
- ↑ Schematismus universi venerabilis cleri Saecularis et Regularis Dioeceseos Ritus Latini Premisliensis pro Anno Domini 1899. Przemyśl: 1898, s. 217, 252.
- ↑ Schematismus universi venerabilis cleri Saecularis et Regularis Dioeceseos Ritus Latini Premisliensis pro Anno Domini 1900. Przemyśl: 1899, s. 221, 256.
- ↑ Rodzina Żulińskich. cmentarzlyczakowski.pl. [dostęp 2022-02-18].
Bibliografia
- Nieco szczegółów biograficznych dotyczących uczestników organizacyi i partyzantki r. 1863/64. W: Józef Białynia Chołodecki: Księga pamiątkowa opracowana staraniem Komitetu Obywatelskiego w czterdziestą rocznicę powstania r. 1863/1864. Lwów: 1904, s. 419-420.
- Jadwiga Strokowa: Na mogile. Wspomnienie o życiu i zasługach śp. księdza Kazimierza Żulińskiego. Lwów: 1904, s. 1-16.
- Piotr Marek Stański. Bracia Mokłowscy: Kazimierz i Tadeusz'. „Semper Fidelis”. Nr 6, 2002.
Media użyte na tej stronie
ks. Kazimierz Żuliński (1831-1904)