Kazimierz Bąbiński

Kazimierz Damian Bąbiński
Luboń, Orlica, Maciej Boryna,
Zrąb, Krzysztof
Ilustracja
ppłk Kazimierz Bąbiński (1934)
pułkownik piechoty pułkownik piechoty
Data i miejsce urodzenia

29 października 1895
Stopnica

Data i miejsce śmierci

24 września 1970
Szczecinek

Przebieg służby
Lata służby

1914–1945

Siły zbrojne

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png Armia Austro-Węgier
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie
Kotwica symbol.svg Armia Krajowa

Formacja

Orzełek legionowy.svg Legiony Polskie

Jednostki

5 Pułk Piechoty
5 Pułk Piechoty Legionów
Batalion KOP „Troki”
42 Pułk Piechoty
5 Pułk Piechoty Legionów
Okręg Wołyń AK
27 Dywizja Piechoty AK

Stanowiska

dowódca batalionu piechoty
zastępca dowódcy pułku
dowódca pułku piechoty
komendant okręgu
dowódca dywizji piechoty

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa
akcja „Burza”

Odznaczenia
Odznaka honorowa za Rany i Kontuzje - czterokrotnie ranny
Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920-1941, czterokrotnie) Krzyż Walecznych (od 1941, trzykrotnie) Złoty Krzyż Zasługi Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal Pamiątkowy Jubileuszowy 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej
Odznaka „Za wierną służbę”
ppłk Kazimierz Bąbiński wręcza nagrody po zawodach sportowych.

Kazimierz Damian Bąbiński, ps. Luboń, Orlica, Maciej Boryna, Zrąb, Krzysztof (ur. 29 października 1895[1][2] w Opatowie, zm. 24 września 1970 w Szczecinku) – pułkownik piechoty Wojska Polskiego, komendant Okręgu Armii Krajowej „Wołyń”, twórca i pierwszy dowódca 27 Dywizji Wołyńskiej Armii Krajowej, żołnierz I Brygady Legionów, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej i kampanii wrześniowej.

Życiorys

Syn geometry Rudolfa Stanisława i Marii z Marskich. Uczył się początkowo w Szkole Polskiej w Lublinie, a następnie w gimnazjum w Radomsku. W sierpniu 1914 wstąpił do I Brygady Legionów. Podczas bitwy pod Krzywopłotami, walcząc w II batalionie I Brygady Legionów, został ciężko ranny[3]. Po wyleczeniu został przydzielony do 5 pułku piechoty Legionów Polskich i wziął udział w walkach pod Styrem na Wołyniu. W bitwie pod Kostiuchnówką ponownie ciężko ranny.

Od grudnia 1916 do lipca 1917 przebywał na kursie oficerskim, po odmowie złożenia przysięgi na wierność obcym monarchom opuścił szeregi wojska (w miesiącach od lipca do grudnia 1917 był internowany w Szczypiornie)[4] i podjął pracę konspiracyjną w Polskiej Organizacji Wojskowej[5]. W listopadzie 1918 zameldował się w odtworzonym 5 pułku piechoty Legionów i jako dowódca plutonu 4 kompanii walczył w obronie Przemyśla, a następnie ruszył na odsiecz Lwowa[6]. W 1919 został wyznaczony do kadry 1 Dywizji Piechoty Legionów formującej się w Komorowie. Następnie w stopniu podporucznika jako dowódca 5 kompanii brał udział w walkach o Lidę i w zdobyciu Wilna, brał także udział w wyprawie kijowskiej.

W sierpniu 1920 został adiutantem dowódcy II batalionu 5 pp Leg., mjr. Wincentego Kowalskiego. Brał udział w bitwie o Białystok i bitwie nad Niemnem.

3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 1576. lokatą w korpusie oficerów piechoty[7]. W latach 1922–1923 był I oficerem sztabu 1 Dywizji Piechoty Legionów w Wilnie, pozostając oficerem nadetatowym 5 pp Leg.[8] Z dniem 15 października 1924 roku powrócił do macierzystego pułku[9][10]. W 1925 roku został przeniesiony do Nowych Święcian na stanowisko dowódcy kadry instruktorskiej 20 batalionu granicznego. 18 lutego 1928 roku awansował na majora ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 roku i 148. lokatą w korpusie oficerów piechoty[11]. 26 kwietnia 1928 roku został wyznaczony na stanowisko dowódcy II batalionu 5 pp Leg[12][13]. 23 marca 1932 roku został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza na stanowisko dowódcy batalionu KOP „Troki” w Nowych Trokach[14]. 24 stycznia 1934 roku został awansowany na podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1934 roku i 14. lokatą w korpusie oficerów piechoty[15]. 31 sierpnia 1935 roku ogłoszono jego przeniesienie do 42 pułku piechoty w Białymstoku na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[16]. 15 listopada 1938 objął dowództwo 5 pp Leg. w Wilnie.

28 sierpnia 1939 wyruszył z Wilna na czele zmobilizowanego 5 pp Leg.[4] i dowodził nim w czasie kampanii wrześniowej. Walczył 7 września[4] pod Pułtuskiem, bronił przeprawy na Bugu pod Wyszkowem od 8 do 10 września[4] oraz w rejonie Stoczka, a ostatni bój stoczył w dniach 13–14 września pod Oleśnicą, Wodyniami i Seroczynem[4]. Podczas przebijania się w lasy Jagodne został kontuzjowany i 14 września został wzięty do niewoli niemieckiej, z której uciekł po kilkunastu godzinach[4] i przedostał się do Warszawy.

W listopadzie 1939 gen. Stefan Rowecki mianował go szefem Wydziału Piechoty i Wyszkolenia w Oddziale III Sztabu Głównego Komendy Związku Walki Zbrojnej. Używał wówczas pseudonimów „Marcin” i „Krzysztof”[4].

W lipcu 1942 Komendant Sił Zbrojnych w kraju wydzielił z obszaru lwowskiego samodzielny Okręg Wołyń Armii Krajowej, którego komendantem został ppłk Kazimierz Bąbiński. Działał tam początkowo pod pseudonimami „Boryna” i „Orlica”[4]. W marcu 1943 przyjechał na stałe do Kowla i używał wówczas pseudonimów „Zrąb” i „Luboń”[4], a 20 marca otrzymał awans na stopień pułkownika[17].

15 stycznia 1944 płk Bąbiński wydał rozkaz rozpoczęcia akcji „Burza”[4] i zarządził mobilizację 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK liczącej około 6,5 tys. żołnierzy.

W lutym 1944 objął stanowisko w III Oddziale Sztabu Głównego AK w Warszawie, a dowództwo 27 Wołyńskiej Dywizji AK przekazał ppłk Janowi Wojciechowi Kiwerskiemu „Oliwa”. Za dowodzenie i walkę na Wołyniu płk Kazimierz Bąbiński odznaczony został Krzyżem Złotym Orderu Wojennego Virtuti Militari. 2 listopada 1945 został aresztowany i więziony. Wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Warszawie skazany na 6 lat więzienia. Zwolniony z więzienia 16 marca 1947 na mocy amnestii. Aresztowany ponownie 16 grudnia 1947, skazany wyrokiem WSR Warszawa na 10 lat więzienia. Zwolniony z więzienia na mocy amnestii z dnia 16 grudnia 1953, zamieszkał w Szczecinku, gdzie pracował jako referent w Rejonie Przemysłu Leśnego. Zrehabilitowany orzeczeniem Sądu Wojewódzkiego dla m.st. Warszawy z dnia 7 sierpnia 1958.

Zmarł 24 września 1970 w Szczecinku i został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 150-3-20)[18].

Ordery i odznaczenia

Upamiętnienie

Od 6 czerwca 2019 placówka Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej w Lublinie nosi imię pułkownika Kazimierza Bąbińskiego[25].

Przypisy

  1. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 266 sprostowano datę urodzenia z 10 października 1895 roku na 29 października 1895 roku.
  2. Faszcza 2010 ↓, s. 7 wg autora urodził się 17 października 1895 roku.
  3. Faszcza 2010 ↓, s. 12.
  4. a b c d e f g h i j k Fijałka 1986 ↓, s. 164.
  5. Faszcza 2010 ↓, s. 24.
  6. Faszcza 2010 ↓, s. 27.
  7. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 64.
  8. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 87, 137, 418.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 89 z 31 sierpnia 1924 roku, s. 502.
  10. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 133, 362.
  11. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 21 lutego 1928 roku, s. 46.
  12. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 133.
  13. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 21, 184.
  14. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 253.
  15. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 24 stycznia 1934 roku, s. 1.
  16. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 31 sierpnia 1935 roku, s. 102.
  17. Radosław Butryński [Butryk], BĄBIŃSKI, Kazimierz Damian., www.dws-xip.pl [dostęp 2018-03-05].
  18. Cmentarz Stare Powązki: KAZIMIERZ BĄBIŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2019-11-02].
  19. Dekret Wodza Naczelnego L. 2630 z 16 lutego 1921 r. Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 8 poz. 239, s. 340.
  20. M.P. z 1931 r. nr 87, poz. 137 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  21. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 87.
  22. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.
  23. a b c d e Na podstawie fotografii [1].
  24. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 12 z 6 sierpnia 1929 r.
  25. Lubelska placówka Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej zyskała patrona, Polskie Radio Lublin, 6 czerwca 2019 [dostęp 2022-08-30] (pol.).

Bibliografia

  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
  • Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
  • Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
  • Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
  • Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
  • Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
  • Michał Fijałka: 27 Wołyńska Dywizja Piechoty Armii Krajowej. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1986. ISBN 83-211-0734-6.
  • Andrzej Krzysztof Kunert: Słownik biograficzny konspiracji warszawskiej 1939–1945 T.1. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1987, s. 29–30. ISBN 83-211-0758-3.
  • Józef Turowski, „Pożoga. Walki 27 Wołyńskiej Dywizji AK”, Wyd. PWN, Warszawa 1990.
  • Marek Ney-Krwawicz: Komenda Główna Armii Krajowej 1939–1945. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1990, s. 426. ISBN 83-211-1055-X.
  • Dariusz Faszcza: „Luboń”, „Wiktor”, pułkownik Kazimierz Bąbiński 1895–1970. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej, 2010. ISBN 978-83-7399-407-2.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

PL Epolet plk.svg
Naramiennik pułkownika Wojska Polskiego (1919-39).
Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.

It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.

After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Kotwica symbol.svg
Autor: Liftarn, Licencja: CC BY-SA 2.5
Kotwica symbol
Orzełek legionowy.svg
Orzełek legionowy
POL Krzyż Walecznych (1941) 3r BAR.svg
Baretka: Krzyż Walecznych (1941) nadany trzykrotnie.
Za wierną służbe 4.jpg
Autor: Saper65, Licencja: CC BY-SA 3.0
Odznaka Za Wierną Służbę.
Oficerowie baonu KOP Troki.jpg
Oficerowie baonu KOP Troki: ppłk K. Bąbiński i por. S. Zalfresso-Jundziło, Troki 1934 r.
Zawody sportowe w baonie KOP Troki.jpg
Wręczenie nagród podczas zawodów sportowych, pierwszy z lewej ppłk. K. Bąbiński, Troki 1934 r.