Kazimierz Bassalik

Kazimierz Bassalik
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

12 czerwca 1879
Brzezie, Cesarstwo Niemieckie

Data i miejsce śmierci

27 czerwca 1960
Warszawa, Polska Rzeczpospolita Ludowa

Miejsce spoczynku

cmentarz Powązkowski w Warszawie

Zawód, zajęcie

botanik, mikrobiolog, profesor

Odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
Grób Kazimierza Bassalika

Kazimierz Marian Antoni Bassalik (ur. 12 czerwca 1879 w Brzeziu koło Pleszewa[1], zm. 27 czerwca 1960 w Warszawie) – polski botanik, mikrobiolog, profesor fizjologii roślin Uniwersytetu Warszawskiego, członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk[2].

Życiorys

Urodził się 12 czerwca 1879 r. w Brzeziu w powiecie pleszewskim[1]. Był synem Juliana, nauczyciela i Wandy z Piotrowiczów. Ukończył Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu. Następnie studiował na akademii leśnictwa w Tharandt pod Dreznem i na uniwersytetach w Berlinie i Bazylei[1]. W tym ostatnim uzyskał doktorat i habilitację[1]. Od 1912 r. pracował w Instytucie Botanicznym uniwersytetu w Bazylei jako asystent, a w latach 1914-1918 zastępca profesora[1].

Po powrocie do Polski w 1918 r. pracował w Państwowym Instytucie Naukowym Gospodarstwa Wiejskiego w Puławach[1] jako kierownik oddziału mikrobiologii. Od 1919 r. aż do śmierci był profesorem fizjologii roślin Uniwersytetu Warszawskiego[3]. W latach 1921-1924 był dyrektorem Państwowego Naukowego Instytutu Rolniczego w Bydgoszczy. Z jego inicjatywy w lutym 1923 r. powstał bydgoski Oddział Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika, którego był pierwszym prezesem. Był to pierwszy w II Rzeczypospolitej oddział PTP w mieście nieuniwersyteckim, skupiający 58 miejscowych członków.

Był działaczem i organizatorem, sekretarzem, a później prezesem Akademii Nauk Technicznych[2]. Był członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, Polskiej Akademii Umiejętności i Polskiej Akademii Nauk: od 1952 r. członkiem tytularnym, a od 1957 r. członkiem rzeczywistym. Był także honorowym członkiem Polskiego Towarzystwa Botanicznego[2].

Kazimierz Bassalik jest jednym z twórców polskiej mikrobiologii. Owocem jego badań były liczne prace, artykuły i referaty, publikowane m.in. w „Acta Societatis Botanicorum Poloniae”, których był redaktorem. Odznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim (1938)[4] i Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą (1951)[5] Orderu Odrodzenia Polski, był także laureatem Nagrody Państwowej 1 stopnia (1952).

W latach okupacji hitlerowskiej uczestniczył w tajnym nauczaniu uniwersyteckim w Warszawie. Zmarł 27 czerwca 1960 r. w Warszawie. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 243-3-5)[6].

Rodzina

Był dwukrotnie żonaty. Pierwsza żona Anna, lingwistka i działaczka społeczno-kulturalna, była córką wybitnego botanika i genetyka holenderskiego Hugo de Vriesa; druga żona Ludmiła z Janotów, II voto Chabielska (1924–1994), została profesorem genetyki w Instytucie Genetyki i Hodowli Zwierząt Polskiej Akademii Nauk.

Upamiętnienie

W 2003 r. decyzją Komitetu Mikrobiologii Polskiej Akademii Nauk ustanowiono nagrodę imienia Kazimierza Basalika przyznawaną za najlepsze prace z zakresu mikrobiologii wykonane w polskich laboratoriach[7].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 29.
  2. ↑ a b c Jerzy Waldorff: Cmentarz Powązkowski w Warszawie. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1984, s. 315. ISBN 83-03-00758-0.
  3. ↑ Agnieszka Mostowska i Joanna Pijanowska: Wydział Biologii U.W.. [dostęp 2009-05-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-23)]. (pol.).
  4. ↑ 10 listopada 1938 „za zasługi na polu pracy naukowej” M.P. z 1938 r. nr 258, poz. 592
  5. ↑ 20 września 1951 „za wybitną działalność naukową” M.P. z 1951 r. nr 93, poz. 1275
  6. ↑ Cmentarz Stare Powązki: KAZIMIERZ BASSALIK, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2019-10-29].
  7. ↑ KM PAN: Nagroda im. prof. K. Bassalika. [dostęp 2009-05-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-10-21)]. (pol.).

Bibliografia

  • Błażejewski Stanisław, Kutta Janusz, Romaniuk Marek: Bydgoski Słownik Biograficzny. Tom II. Bydgoszcz 1995. ISBN 83-85327-27-4, str. 28
  • Ludmiła Karpowiczowa, Kazimierz Bassalik, w: Słownik biologów polskich (redaktor Stanisław Feliksiak), Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1987, s. 61
  • Andrzej Śródka, Uczeni polscy XIX i XX stulecia, tom I: A-G, Agencja Wydawnicza ARIES, Warszawa 1994, s. 86-88 (z fotografią)

Media użyte na tej stronie

Kazimierz Bassalik.jpg
Kazimierz Bassalik
Kazimierz Bassalik grób.JPG
Kazimierz Bassalik grób, Cmentarz Powązkowski, Warszawa