Kazimierz Biskupi

Kazimierz Biskupi
	wieś
	; Klasztor bernardynów
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Powiat	koniński
Gmina	Kazimierz Biskupi
Liczba ludności (2010)	4419
Strefa numeracyjna	63
Kod pocztowy	62-530
Tablice rejestracyjne	PKN
SIMC	0285860
	Położenie na mapie gminy Kazimierz Biskupi Kazimierz Biskupi
	Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Kazimierz Biskupi
	Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Kazimierz Biskupi
	Położenie na mapie powiatu konińskiego Kazimierz Biskupi
	52°18′45″N 18°09′40″E/52,312500 18,161111
	Strona internetowa

Artykuł	52°18′45″N 18°9′40″E
- błąd	38 m
WD	52°18'N, 18°9'E
- błąd	2295 m
Odległość	1671 m

Kazimierz Biskupi – wieś (dawniej miasto) w Polsce, położona w województwie wielkopolskim, w powiecie konińskim, w gminie Kazimierz Biskupi^[2]^[3].

Kazimierz uzyskał lokację miejską w 1287, a prawa miejskie utracił w 1870^[4]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego.

Miejscowość jest siedzibą gminy Kazimierz Biskupi. W Kazimierzu Biskupim znajduje się lądowisko Konin-Kazimierz Biskupi. We wsi działa GKS Polonus Kazimierz Biskupi, klub piłkarski grający w sezonie 2016/2017 w konińskiej klasie okręgowej.

Historia

Prawdopodobnie wieś została założona przez Kazimierza Odnowiciela w połowie XI wieku. Od jego imienia miejscowość posiada pierwszy człon nazwy. Drugi człon nazwy: „Biskupi” wiąże się z rządami biskupów lubuskich, którzy od 1237 (bp Henryk I) byli właścicielami Kazimierza.

W 1287 bp lubuski Konrad otrzymał od Przemysła II przywilej zezwalający na lokację w Kazimierzu miasta^[5].

W czasie wojny trzynastoletniej Kazimierz wystawił w 1458 roku 3 pieszych na odsiecz oblężonej polskiej załogi Zamku w Malborku^[6].

W 1707 w Kazimierzu Biskupim z rozkazu króla Szwecji Karola XII wykonano karę śmierci przez łamanie kołem na inflanckim generale Janie Reinholdzie von Patkul. Egzekucję upamiętniał postawiony w miejscu egzekucji głaz Patkul, przeniesiony później na Rynek.

Prawa miejskie miejscowość utraciła wskutek decyzji administracji carskiej w 1870.

Do 1945 na terenie wsi istniał majątek ziemski. Jego ostatnimi właścicielami byli Mańkowscy, a w okresie II Rzeczypospolitej szczególne zasługi dla Kazimierza Biskupiego położył Stanisław Mańkowski^[7].

W latach okupacji niemieckiej (1939–1945), w Kazimierzu Biskupim w miejscowym lesie Wygoda, doszło do masowych egzekucji ludności cywilnej – największe nasilenie zbrodni miało miejsce w 1941, kiedy oddziały niemieckie wymordowały ok. 8000 Żydów i Polaków^[8], lub jak podają inne źródła wyłącznie Żydów^[9]. W miejscu egzekucji znajduje się pomnik odsłonięty 9 maja 1980^[10]. W 1943 okupanci niemieccy wprowadzili dla miejscowości nazwę (niem. Bischofshofen, następnie Bischofsfelden)^[11].

W 1962 rozpoczęto budowę odkrywki węgla brunatnego „Kazimierz”, która zajęła m.in. północną część wsi. Pierwszy węgiel wydobyto w 1964 roku. W 1974 oddano do użytku linię kolejową do Konina (obecnie już nieistniejącą)^[12].

Zabytki

Kościół św. Marcina, pierwotnie romański z 2. połowy XII wieku, przebudowany ok. 1512 r., odbudowany po zniszczeniach w XVIII w. i powiększony w 1859 r. Znajdują się w nim relikwie Pięciu Braci Męczenników^[13].
Kościół św. Jana Chrzciciela i Pięciu Braci Męczenników z 1518 z klasztorem bernardynów wybudowanym na planie podkowy z niewielkim wirydarzem z 1520. W końcu XVIII w. zespół odbudowano po zniszczeniach wojennych. Renowację przeprowadzono w latach 1970–1973. Klasztor jest siedzibą Wyższego Seminarium Duchownego Misjonarzy Świętej Rodziny MSF jako sekcja zamiejscowa Wydziału Teologicznego UAM.
Kościół cmentarny św. Izaaka, drewniany z 1640 roku

Sport

W Kazimierzu Biskupim od 2014 działa Stowarzyszenie działające na rzecz rozwoju spadochroniarstwa, Spadochronowy Klub Sportowy Sky Camp^[14] wykonujący w sezonie (od kwietnia do października) skoki spadochronowe w tandemie oraz kursy i szkolenia spadochronowe metodą AFF. Stowarzyszenie organizuje również szereg dodatkowych szkoleń rozwijających dla samodzielnych skoczków, takie jak kursy doskonalenia pilotażu czaszy, kursy grupowej akrobacji spadochronowej, kursy układania spadochronu czy też kursy lotów w specjalnych kombinezonach. Sky Camp jest również organizatorem spotkań związanych z bezpieczeństwem w spadochroniarstwie, na którym omawiane są procedury postępowania w sytuacjach awaryjnych^[15].

Imprezy kulturalne

Przegląd Małych Form Teatralnych
Przegląd Twórczości Wielkanocnej – Zadymka Wielkanocna
Klimaty Kazimierskie
Regionalny Przegląd Zespołów Weselnych
Dożynki Gminne
Hubertus (święto myśliwych)

Wspólnoty wyznaniowe

Kościół rzymskokatolicki:
- parafia św. Marcina
Świadkowie Jehowy:
- zbór Kazimierz Biskupi (Sala Królestwa ul. Kasztanowa 2)^[16].

Galeria

Kościół św. Jana Chrzciciela i Pięciu Braci Męczenników
Klasztor bernardynów
Klasztor bernardynów
Klasztor bernardynów
Klasztor bernardynów
Kościół św. Marcina Biskupa
Kościół św. Marcina Biskupa
Kościół parafialny św. Marcina
Drewniany kościółek św. Izaaka na cmentarzu
Gminny Dom Kultury
Hala sportowa
Budynek ochotniczej straży pożarnej
Kamień upamiętniający miejsce egzekucji Jana Reinholda Patkula
Przedszkole
Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II

Przypisy

↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 443 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
↑ GUS. Rejestr TERYT
↑ Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 38-39.
↑ Zbyszko Górczak: Najstarsze lokacje miejskie w Wielkopolsce (do 1314), Poznań 2002, s. 109.
↑ Kodex dyplomatyczny Wielkiej Polski; Codex diplomaticus Majoris Poloniae zawierający bulle papieżów, nadania książąt, przywileje miast, klasztorów i wsi, wraz z innemi podobnéj treści dyplomatami, tyczącemi się historyi téj prowincyi od roku 1136 do roku 1597; zebrany z materyałow przez Kaźmierza Raczyńskiego byłego Generała W. Polskiego i Marszałka nadwornego koronnego przysposobionych; wydany przez Edwarda Raczyńskiego, Poznań 1840, s. 181.
↑ Jacek WojciechJ.W. Wojciechowski Jacek WojciechJ.W., Jak róż białych girlandy, 2013, s. 152-156, ISBN 978-83-924218-1-8 .
↑ Kazimierz Leszczyński „Eksterminacja ludności na ziemiach polskich wcielonych do Rzeszy” (wykaz miejscowości z terenów polskich przyłączonych do Rzeszy, w których okupant niemiecki dokonywał eksterminacji ludności, sporządzony na podstawie materiałów Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce). W: Eksterminacja ludności w Polsce w czasie okupacji niemieckiej 1939–1945. Poznań, Warszawa: Wydawnictwo Zachodnie, 1962, s. 106.
↑ Historia Kazimierza Biskupiego. Urząd Gminy Kazimierz Biskupi, 2000-2007.
↑ Przemysław Burchard: Pamiątki i zabytki kultury żydowskiej w Polsce. Warszawa: 1990, s. 105.
↑ Zarządzenie o zmianach nazw w Kraju Warty z 18.05.1943
↑ Piotr Maluśkiewicz Konin i okolice Wydawnictwo Poznańskie 1979 r, ISBN 83-210-0067-3,str. 80
↑ Śladami Pięciu Braci Męczenników [dostęp 2019-12-29]
↑ Strefa Spadochronowa Sky Camp, skycamp.pl [dostęp 2017-01-12] .
↑ Sytuacje awaryjne – Usystematyzowana wiedza w jednym miejscu, sytuacjeawaryjne.pl [dostęp 2017-01-12] .
↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2018-10-09] .

Linki zewnętrzne

Strona UKSW na temat wykopalisk na terenie klasztoru bernardynów
Kazimierz (zwany biskupi), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 922 .
Archiwalne zdjęcia związane z miejscowością w bibliotece Polona

[poczta-1] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 443 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .

[R2013-2] Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)

[teryt-3] GUS. Rejestr TERYT

[4] Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 38-39.

[5] Zbyszko Górczak: Najstarsze lokacje miejskie w Wielkopolsce (do 1314), Poznań 2002, s. 109.

[6] Kodex dyplomatyczny Wielkiej Polski; Codex diplomaticus Majoris Poloniae zawierający bulle papieżów, nadania książąt, przywileje miast, klasztorów i wsi, wraz z innemi podobnéj treści dyplomatami, tyczącemi się historyi téj prowincyi od roku 1136 do roku 1597; zebrany z materyałow przez Kaźmierza Raczyńskiego byłego Generała W. Polskiego i Marszałka nadwornego koronnego przysposobionych; wydany przez Edwarda Raczyńskiego, Poznań 1840, s. 181.

[7] Jacek WojciechJ.W. Wojciechowski Jacek WojciechJ.W., Jak róż białych girlandy, 2013, s. 152-156, ISBN 978-83-924218-1-8 .

[Eksterminacja_ludności_w_Polsce_w_czasie_okupacji_niemieckiej_1939–1945-8] Kazimierz Leszczyński „Eksterminacja ludności na ziemiach polskich wcielonych do Rzeszy” (wykaz miejscowości z terenów polskich przyłączonych do Rzeszy, w których okupant niemiecki dokonywał eksterminacji ludności, sporządzony na podstawie materiałów Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce). W: Eksterminacja ludności w Polsce w czasie okupacji niemieckiej 1939–1945. Poznań, Warszawa: Wydawnictwo Zachodnie, 1962, s. 106.

[Historia_Kazimierza_Biskupiego-9] Historia Kazimierza Biskupiego. Urząd Gminy Kazimierz Biskupi, 2000-2007.

[10] Przemysław Burchard: Pamiątki i zabytki kultury żydowskiej w Polsce. Warszawa: 1990, s. 105.

[11] Zarządzenie o zmianach nazw w Kraju Warty z 18.05.1943

[12] Piotr Maluśkiewicz Konin i okolice Wydawnictwo Poznańskie 1979 r, ISBN 83-210-0067-3,str. 80

[13] Śladami Pięciu Braci Męczenników [dostęp 2019-12-29]

[14] Strefa Spadochronowa Sky Camp, skycamp.pl [dostęp 2017-01-12] .

[15] Sytuacje awaryjne – Usystematyzowana wiedza w jednym miejscu, sytuacjeawaryjne.pl [dostęp 2017-01-12] .

[16] Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2018-10-09] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

Wsie	Anielewo Bielawy Bochlewo Cząstków Daninów Dębówka Dobrosołowo Jóźwin Kamienica Komorowo Kozarzew Kozarzewek Ludwików Nieświastów Posada Radwaniec Sokółki Stefanowo Tokarki Wieruszew Władzimirów Wola Łaszczowa
Kolonie	Dobrosołowo Drugie Dobrosołowo Pierwsze Dobrosołowo Trzecie Warznia
Osady	Bieniszew-Klasztor Kamienica-Majątek Nieświastów
Osady leśne	Bieniszew Borowe Marantów Mokra Olszowe Smuczyn Sowia Góra Trzy Kopce Wygoda
Integralne części wsi	Bochlewo Drugie Bochlewo Pierwsze Komorowo-Kolonia Olesin Płoski Tokarki Pierwsze Tokarki Drugie Wierzchy Wola Łaszczowa-Kolonia

Przynależność wojewódzka	gubernia kaliska (1867–1915) woj. łódzkie (II RP) (1919–32) woj. poznańskie (1956–75)
Miasta (1867–1932 → i ← 1956–75)	Kazimierz (Biskupi) (do 1870) Kleczew (do 1870 i 1919–32) Lądek (do 1870) Pyzdry (do 1870 i 1919–32) Skulsk (do 1870) Słupca Wilczyn (do 1870) Zagórów (do 1870 i od 1919)
Gminy wiejskie (1867–1932 → i ← 1973–75)	Budzisław (do 1870) Ciążeń (do 1932) Dłusk (do 1932) Emilienheim (do ?) Grodziec (do 1923 →) Kazimierz (Biskupi) (1870–1932) Kleczew (1870–1932) Lądek (od 1925) Młodojewo (do 1932) Oleśnica (?–1932) Ostrowite Przyjma (do 1870) Pyzdry (1870–1919) Skulsk (191?–1922) Skulska Wieś (do 1932) Słupca (od 1973) Strzałkowo (od 1973) Szymanowice (do 1932) Trąbczyn (do 1932) Wilcza Góra (do 1932) Zagórów (1870–1919) Zagórów (od 1973)
Gromady (1954–72)	Brudzewo (← 1956–71) Ciążeń (← 1956–72) Cienin Kościelny (← 1956–72) Cienin Zaborny (← 1956–72) Drążna (← 1956–61) Giewartów (← 1956–72) Grabina (← 1956–61) Graboszewo (← 1956–59) Kąty (← 1956–61) Kopojno (← 1956–57) Kowalewo Sołectwo (← 1956–61) Lądek (← 1956–72) Łukom (← 1956–72) Młodojewo (← 1956–72) Oleśnica (1958–72) Ostrowite (← 1957–72) Ostrowo Kościelne (← 1956–71) Siernicze Wielkie (← 1957) Słupca (1962–72) Strzałkowo (← 1956–72) Trąbczyn (← 1956–72) Zagórów (← 1956–57)

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne