Kazimierz Brodzikowski
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód | |
Współmałżonek | Halina Zieleniewska |
Lata aktywności | 1922-1979 |
Odznaczenia | |
Kazimierz Brodzikowski (ur. 8 stycznia 1897 we Włocławku[1], zm. 12 lipca 1979 w Warszawie) – polski aktor i reżyser teatralny, dyrektor teatrów, aktor filmowy oraz tłumacz.
Życiorys
Syn Aleksandra i Stefanii z Jarzynów[1]. Ukończył szkołę realną we Włocławku[1]. Podczas nauki należał tam do Związku Młodzieży Postępowo-Niepodległościowej, za co był aresztowany i więziony. W 1914 roku zdał maturę. Następnie podjął studia (m.in. prawnicze) na Uniwersytetach: Warszawskim i Jagiellońskim[1]. Od 1916 roku był członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej[1]. Podczas wojny polsko-bolszewickiej brał udział m.in. w walkach o Przemyśl[1].
W latach 1920-1921 uczęszczał do Warszawskiej Szkoły Dramatycznej, a w latach 1922-1923 uczył się w Instytucie Reduty. W 1922 roku zdał egzamin aktorski ZASP. W kolejnych latach - oprócz gry w przedstawieniach Reduty w Warszawie i Wilnie - występował na scenach: Teatru im. Wojciecha Bogusławskiego w Warszawie (1923-1924), Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie (1926-1927), Teatru Nowego w Poznaniu (1927-1929, 1931-1932, 1933), Teatru Miejskiego w Bydgoszczy (1929-1930, 1931), Teatru Miejskiego w Toruniu (1930-1931), Teatru Polskiego w Warszawie (1931-1932), Teatru im. Stefana Żeromskiego w Warszawie (1932), Teatru Kameralnego w Warszawie (1932) oraz Teatru Wołyńskiego im. Juliusza Słowackiego w Łucku (1934). Kolejne lata spędził w Częstochowie, gdzie - zaangażowany przez Iwo Galla - był najpierw aktorem, a następnie reżyserem i dyrektorem (od 1935 roku) Teatru Miejskiego Kameralnego.
Podczas II wojny światowej nie angażował się scenicznie, pracując w Warszawskiej Izbie Rolniczej. Po zakończeniu walk powrócił do Częstochowy, gdzie reaktywował w lutym 1945 roku tamtejszy Teatr Miejski. Następnie przeniósł się do Krakowa, gdzie ukończył prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim i rozpoczął kolejne studia (m.in. historię sztuki). Występował na scenach teatrów Krakowskich: Starego, im. Juliusza Słowackiego oraz Kameralnego TUR. Gościnnie reżyserował w Opolu i Gorzowie Wielkopolskim. W 1949 roku miał zostać dyrektorem objazdowego Teatru Młodego Widza, ostatecznie jednak zespół nie powstał. Brodzikowski kolejne lata spędził w Bielsku-Białej, gdzie występował i reżyserował w tamtejszym Teatrze Polskim (1949-1953). Następnie pracował w Teatrach Dramatycznych w Szczecinie (1953-1954) oraz w teatrach łódzkich: Powszechnym i Młodego Widza (1954-1957). W tym czasie nawiązał współpracę z łódzką Państwową Wyższą Szkołą Teatralną, gdzie w latach 1957-1966 reżyserował spektakle dyplomowe. W 1956 roku został uhonorowany Złotym Krzyżem Zasługi.
W 1957 roku przeniósł się do Warszawy, gdzie występował w Teatrze Młodej Warszawy (nast. Kameralnym, Rozmaitości) aż do przejścia na emeryturę w 1968 roku. Później grywał jeszcze pojedyncze role. W latach 1959-1977 wystąpił również w siedmiu spektaklach Teatru Telewizji. Ponadto zajmował się również tłumaczeniami z języka rosyjskiego sztuk Aleksandra Ostrowskiego, Iwana Turgieniewa, Nikołaja Gogola, Walentina Katajewa i Dienisa Fonwizina.
Kazimierz Brodzikowski był dwukrotnie żonaty: z Haliną Zieleniewską (1924) oraz ze scenografką Marią Powala-Niedźwiedzką. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.
Filmografia
- Pałac na kółkach (1932) - automobilista
- Przeor Kordecki – obrońca Częstochowy (1934) - Michał Małynicz
- Nawrócony (1947)
- Pierwsze dni (1951) - inżynier Karwacki
- Młodość Chopina (1951) - woźnica u Skarbków
- Podhale w ogniu (1955)
- Zemsta (1956) - ksiądz
- Panny z Wilka (1979) - lokaj w Wilku
Przypisy
Bibliografia
- Ryszard Klimczak: Kazimierz Brodzikowski (1897 - 1979). dziennikteatralny.pl, 2020-07-11. [dostęp 2020-12-29]. (pol.).
Linki zewnętrzne
- Kazimierz Brodzikowski w bazie filmpolski.pl
- Kazimierz Brodzikowski w bazie Filmweb
- Kazimierz Brodzikowski w bazie IMDb (ang.)