Kazimierz Dolny
| |||||
 Widok z Góry Trzech Krzyży | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||
| Powiat | |||||
| Gmina | |||||
| Prawa miejskie | XIV wiek – 1869, ponownie od 1927 | ||||
| Burmistrz | Artur Pomianowski | ||||
| Powierzchnia | 30,44 km² | ||||
| Wysokość | 125 m n.p.m. | ||||
| Populacja (31.12.2019) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
| Strefa numeracyjna | (+48) 81 | ||||
| Kod pocztowy | 24-120 | ||||
| Tablice rejestracyjne | LPU | ||||
Położenie na mapie gminy Kazimierz Dolny _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Kazimierz Dolny") | |||||
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |||||
Położenie na mapie powiatu puławskiego  | |||||
 51°19′19,45″N 21°56′44,69″E/51,322069 21,945747 | |||||
| TERC (TERYT) | 0614044 | ||||
| SIMC | 0955905 | ||||
Urząd miejski ul. Senatorska 524-120 Kazimierz Dolny | |||||
| Strona internetowa | |||||
| BIP | |||||
Kazimierz Dolny (jid. קוזמער Kuzmer lub קוזמיר Kuzmir[2]; do 1927 Kazimierz[3], Kazimierz nad Wisłą) – miasto w Polsce w województwie lubelskim, w powiecie puławskim, nad Wisłą, w Małopolskim Przełomie Wisły, w zachodniej części Płaskowyżu Nałęczowskiego.
Pod względem historycznym Kazimierz Dolny położony jest w Małopolsce, początkowo należał do ziemi sandomierskiej[4], a następnie do ziemi lubelskiej. Jest siedzibą władz miejsko-wiejskiej gminy Kazimierz Dolny. Część trójkąta turystycznego: Puławy – Kazimierz Dolny – Nałęczów[5]. Był miastem królewskim Korony Królestwa Polskiego[6] w starostwie kazimierskim województwa lubelskiego w 1786 roku[7]. Kazimierz Dolny uzyskał prawo składu w 1335 roku[8]. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa lubelskiego.
Według danych GUS z 31 grudnia 2019 r. Kazimierz Dolny liczył 2530 mieszkańców[1]. Miasto jest członkiem stowarzyszenia Unia Miasteczek Polskich[9]. W Kazimierzu znajduje się port jachtowy z polem namiotowym[10].
Historia
Początki osady sięgają XI wieku. Na jednym ze wzgórz istniała osada zwana Wietrzną Górą, należąca do zakonu benedyktynów. W 1181 roku Kazimierz Sprawiedliwy przekazał osadę norbertankom z podkrakowskiego Zwierzyńca. Norbertanki zmieniły nazwę osady na Kazimierz (imię darczyńcy). Nazwa została odnotowana w kronikach po raz pierwszy w 1249 roku, a przymiotnik „Dolny” został dodany w latach późniejszych, w celu odróżnienia osady od leżącego w górnym biegu rzeki Kazimierza, założonego pod Krakowem. Po około 150 latach osada i okoliczne wsie stały się dobrami korony. Władysław Łokietek w 1325 r. ufundował kościół parafialny.
Założenie miasta oraz budowę zamku obronnego legenda przypisuje Kazimierzowi Wielkiemu. Prawa miejskie zostały przyznane w pierwszej połowie XIV w. W 1406 r. Władysław Jagiełło dokonał lokacji miasta na prawach magdeburskich. Wytyczono rynek, ulice, wyznaczono działki pod budowę. Jedynie północną część rynku pozostawiono bez zabudowy. Dzięki temu rynek otwarty jest na farę i zamek. W 1501 r. Kazimierz Dolny został siedzibą starostwa. Zygmunt I Stary, zadłużony u Mikołaja Firleja, nadał w 1519 r. jemu i jego synowi Piotrowi dożywotni urząd starosty kazimierzowskiego. Kazimierz pozostawał we władaniu rodu Firlejów do 1644 r. W tym czasie przebudowany został zamek. Po pożarach w latach 1561 i 1585 spichlerze i domy mieszkalne zostały odbudowane przy wykorzystaniu skał wapiennych z okolicznych wzgórz. Firlejowie dbali także o uprzywilejowanie miasta w handlu zbożem spławianym Wisłą do Gdańska, który już wcześniej (od XVI do XVII w.) przyczyniał się do rozwoju miasta. Na handlu zbożem wyrosły kupieckie rody Przybyłów, Czarnotów, Celejów (przybyłych z Włoch). W 1628 r. na Wietrznej Górze osiedlili się franciszkanie, pobudowali klasztor i rozbudowali istniejący (od 1585) kościół.
Złoty wiek Kazimierza skończył się w lutym 1656 r. wraz ze spaleniem miasta i zamku przez wojska króla szwedzkiego Karola Gustawa. Powtarzające się przemarsze wojsk i późniejsza zaraza przyczyniły się do upadku miasta. W 1677 r. Jan III Sobieski wydał dekret pozwalający osiedlać się kupcom ormiańskim, greckim i żydowskim. Ożywienie gospodarcze nie trwało jednak długo. Kolejne wojny polsko-szwedzkie ponownie spustoszyły miasto. Spadło także zapotrzebowanie w Europie na polskie zboże. Kupcy próbowali rozwijać handel drewnem i przemysł szkutniczy. Jednak nie były to zyski podobne do tych osiąganych na handlu zbożem. Późniejsze rozbiory odcięły Kazimierz od rynków zbytu.
%2c_Market_square_in_Kazimierz_Dolny%2c_watercolor_and_pencil_on_cardboard%2c1899.jpeg)
18 marca 1831 roku rozegrała się bitwa pod Kazimierzem Dolnym – jedna z bitew powstania listopadowego.
W 1869 roku Kazimierz Dolny utracił prawa miejskie, w końcu XIX w. stał się miejscowością wypoczynkową. W okolicznych wąwozach zaczęły powstawać wille i pensjonaty dla letników, przede wszystkim z Lublina i Warszawy.
31 października 1927 roku miejscowość odzyskała prawa miejskie[11].
W 1940 Niemcy utworzyli w mieście getto dla ludności żydowskiej[12]. Znalazło się w nim ok. 2 tys. osób[12]. W marcu 1942 getto zostało zlikwidowane, a jego mieszkańcy wywiezieni do getta w Opolu Lubelskim[12].
Miasto zostało zajęte w lipcu 1944 roku przez oddziały 69 armii i 7 samodzielnego korpusu kawalerii gwardii 1. Frontu Białoruskiego Armii Czerwonej[13].
Kazimierz został odbudowany po zniszczeniach II wojny światowej w znacznej mierze dzięki staraniom Karola Sicińskiego, któremu to zadanie powierzył ówczesny minister kultury. Dzisiaj Kazimierz Dolny stanowi zespół urbanistyczno-krajobrazowy, w którym został zachowany historyczny układ ośrodka handlu położonego na szlaku wiślanym.
27 kwietnia 1979 roku (na podstawie projektu Zakładu Ochrony Przyrody PAN w Krakowie) został utworzony Kazimierski Park Krajobrazowy.
8 września 1994 roku kazimierski zespół zabytkowy został uznany za pomnik historii zarządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Wałęsy[14].
W Kazimierzu w latach 90. XX wieku zawiązano drużynę piłkarską Orły Kazimierz z boiskiem w Bochotnicy.
Festiwale w Kazimierzu Dolnym
Od 1966 roku odbywa się Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych, któremu od 1967 roku towarzyszą Targi Sztuki Ludowej.
Kazimierski Festiwal Organowy - odbywa się w Farze - kazimierskim kościele parafialnym.
Od 1995 do 2004 odbywał się festiwal Lato Filmów w Kazimierzu.
W 2005 roku Lato Filmów zastąpiły Wysokie Temperatury Filmowe.
Od 2007 roku, po rocznej przerwie festiwal filmowy wrócił do Kazimierza, jako Festiwal Filmu i Sztuki „Dwa Brzegi”.
Od 2006 do 2012 odbywał się Festiwalu Muzyki i Tradycji Klezmerskiej. Jest kontynuowany od 2022 roku przez Festiwal Klezmerski.
Od 2013 roku odbywa się Pardes Festival - Spotkania z Kulturą Żydowską.
Od 2014 roku Kazimiernikejszyn.
Zabytki
Kazimierz Dolny, chociaż jest niewielkim miastem, to – dzięki swej bogatej historii – obfituje w liczne interesujące zabytki architektury zarówno sakralnej, jak i świeckiej[15][16]:
- kościół farny św. Jana Chrzciciela i św. Bartłomieja – zbudowany w latach 1586–1589
- organy w modrzewiowej oprawie z 1620 r. (jedne z najstarszych w Polsce)
- renesansowe popiersie Mikołaja Przybyły
- stalle z 1 poł. XVII wieku
- chrzcielnica (warsztat Santi Gucciego)
- ołtarz główny w stylu barokowym
- ambona z 1615 r. z rokokowym zwieńczeniem
- kościół św. Anny z 1671 r. i szpital św. Ducha dla ubogich z manierystycznym szczytem z 1635 r.
- kościół Zwiastowania Najświętszej Marii Panny z 1589 r. i klasztor Reformatów z lat 1638–1668. Zespół otacza mur z 1 połowy XVIII w.
- zamek w Kazimierzu Dolnym – ruiny z wieku XIV – XVI w.
- wieża obronna tzw. Baszta (stołp) z 2 poł. XIII lub XIV w.
- kamienice Przybyłów, w Rynku, o manierystycznym wystroju z ok. 1615 należące do braci Przybyłów:
- Pod Świętym Mikołajem (restaurowana po wojnie przez Józefa Gosławskiego[17])
- Pod Świętym Krzysztofem
- kamienica Gdańska (przy rynku) z 1795 r. w stylu barokowym
- kamienica Biała (przy ul. Senatorskiej)
- kamienica Celejowska (przy ul. Senatorskiej), przebudowana przed 1630 r. przez Bartłomieja Celeja, dziś mieści się w niej oddział Muzeum Nadwiślańskiego
- spichlerze[18][19]
- Spichlerz „Pod Żurawiem” z 2 poł. XVII w., ul. Puławska 100 (hotel Spichlerz nr 1), numer w rejestrze zabytków: A/836 z 27.02.1984. Wyremontowany w latach 1988–1993 z przeznaczeniem na hotel według projektu Tadeusza Augustynka[20].
- Spichlerz „Król Kazimierz” (dawniej Przetwórnia Owoców) z 2 poł. XVII w., ul. Puławska 70 (hotel)
- Spichlerz Pielaka z XVII w., ul. Puławska 66 (w ruinie)
- Spichlerz „Pod Wianuszkami” z lat 80. XVII w. przy ul. Puławskiej 64 (schronisko młodzieżowe), nr w rejestrze zabytków: A/209 z 14.02.1967
- Spichlerz Nowakowskiego z 2 poł. XVI lub XVII w. przy ul. Puławskiej 5
- Spichlerz „Bliźniak” z pocz. XVII w. przy ul. Puławskiej 46. Dawniej nad kanałem portowym obok bliźniaczego budynku. Nr w rejestrze zabytków: A/210 z 14.02.1967
- Spichlerz Feuersteina (Krzysztofa Przybyły) z XVI w. z późnorenesansowym szczytem, ul. Puławska 40
- Spichlerz Ulanowskich (Mikołaja Przybyły) z 1591 r., ul. Puławska 34 (Muzeum Przyrodnicze)
- Spichlerz przy ul. Tyszkiewicza 18 (pod tynkiem zachowała się dekoracja sgraffitowa)
- Spichlerz Kobiałki z 1636 r., ul. Krakowska 61 (obecnie hotel PTTK)
- Spichlerz przy ul. Krakowskiej 63 z 1 poł. XVII w. (w ruinie)
- synagoga w Kazimierzu Dolnym
- jatki drewniane z początku XIX wieku na Małym Rynku
- kapliczka z Chrystusem Frasobliwym z 1588 r. przy tzw. Bramie Lubelskiej
- Stara Łaźnia (obecnie hotel „Perła Kazimierza”) z 1921 r. proj. Jan Witkiewicz Koszczyc
- Ruiny willi Stanisława Szukalskiego z 1910 r. proj. inż. Jana Albrychta na Albrechtówce (Albrychtówce)
- drewniane domy z XVIII i XIX w.
- Rynek w Kazimierzu
Rynek z kościołem farnym
Rynek w Kazimierzu
Studnia na rynku w Kazimierzu
Kamienice Przybyłów w Rynku
Zabytki nieistniejące:
- spichlerz „Pod Bożą Męką” (zwany też Pod Figurą) z 1624 r. wzniesiono dla kupca Wawrzyńca Górskiego według projektu Adama Tarnawskiego z Kraśnika. Zburzony został pomiędzy latami 1940–1944. Znajdował się przy końcu ul. Krakowskiej przy willi Mysłowskich[21]
- spichlerz z dziedzińcem przy ul. Puławskiej. Obecnie w jego miejscu znajduje się wodomistrzówka[21]
- spichlerz Pod Jeleniem[22]
- spichlerz Pod Skorupiany[22]
- spichlerz „Bliźniak II”, ul. Puławska 46[21]
- dwa spichlerze z XVII w. pomiędzy spichlerzem Kobiałki i spichlerzem przy ul. Krakowskiej 63, rozebrane przez K.T. Ulanowskiego w latach 1959–1965[21]
- Dom Błaszczyńskiego przy ul. Podzamcze, spłonął w 1917 r.[22]
- Kamienica Kwasków (tzw. Faktoria angielska) przy ul. Krakowskie Przedmieście 22. Był to spichlerz z przylegającym mieszkaniem[22].
- Dom Dziwisza, ulica Krakowska 4[22]
Części miasta
Albrechtówka, Cholewianka, Dąbrówka, Doły, Doły Wylęgowskie, Góry Drugie, Góry Pierwsze, Góry Trzecie, Helenówka, Jeziorszczyzna, Las Miejski, Mięćmierz, Nowy Las, Okale, Wylągi.
Turystyka
ścieżka dydaktyczna „Norowy Dół”[23]
- Muzeum przyrodnicze (spichlerz Przybyłów, następnie Ulanowskich)
- Spichlerze z XVI i XVII w.
- Stożek napływowy u wylotu Norowego Wąwozu
- „Norowy Dół” – efekt budowy drogi w lessie bez zabezpieczeń przed erozją wodną
- Osuwisko na zboczu wąwozu
- Odsłonięcie skał podłoża kredowego i trzeciorzędu
- Kotły sufozyjne – wynik erozji wód podziemnych w lessie
- Panorama Płaskowyżu Nałęczowskiego i Równiny Radomskiej
- Panorama Małopolskiego Przełomu Wisły
- Odsłonięcia lessu w ścianie wąwozu
- Stanowisko powojnika pnącego (gatunek śródziemnomorski)
- Ruiny baszty i zamku
- Wieś Męćmierz
Szlaki turystyczne
Filmy realizowane w Kazimierzu Dolnym nad Wisłą
- 1936: Judel gra na skrzypcach – polsko-amerykański film fabularny, musical w języku jidysz.
- 1937: Dybuk – polski film fabularny, oparty na dramacie Szymona An-skiego pod tym samym tytułem.
- 1958: Małe dramaty – film psychologiczny, film dla dzieci, reżyseria Janusz Nasfeter, premiera 1960.
- 1965: Wyspa Złoczyńców – film przygodowy dla młodzieży, reżyseria Stanisław Jędryka.
- 1971: Podróż za jeden uśmiech – serial telewizyjny i film przygodowy dla młodzieży, reżyseria Stanisław Jędryka, premiera 1972.
- 1993: Dwa księżyce – film według powieści Marii Kuncewiczowej, reżyseria Andrzej Barański.
- 1999: Ostatnia misja, reżyseria Wojciech Wójcik.
- 2001: Na dobre i na złe (odcinek 75) – serial obyczajowy (Kazimierz Dolny był miejscem spotkania Jakuba Burskiego i Edyty Kuszyńskiej).
- 2008, 2017: M jak miłość (odcinki: 585-586, 1317-1320) – serial obyczajowy (Kazimierz Dolny był miejscem spotkania Kuby i Olgi Ziober oraz Magdy Marszałek-Chodakowskiej-Budzyńskiej i Andrzeja Budzyńskiego)
- 2007: Braciszek – film fabularny, reżyseria i scenariusz Andrzej Barański
- 2017: Volta – film fabularny
- od 2017: W rytmie serca – serial obyczajowy, premiera od 10 września 2017 roku w Polsacie.
Miasta partnerskie
Szklarska Poręba[24]
Hortobágy[25][26]
Staufen[27][28]- Worpswede[29]
- Steglitz (dzielnica Berlina)[30]
Demografia
W 2008 miasto liczyło 3485 mieszkańców[31].
- Piramida wieku mieszkańców Kazimierza Dolnego w 2014 roku[32].
Transport
Transport drogowy
Drogi w Kazimierzu Dolnym
Kazimierz Dolny posiada obwodnicę w ciągu drogi wojewódzkiej nr 824.
Na terenie miasta obowiązuje ograniczenie tonażowe do 3,5 tony.
Komunikacja autobusowa
W Kazimierzu Dolnym znajduje się dworzec autobusowy.
Na pętli autobusowej Kazimierz Dolny-Czerniawy kurs kończy linia 12 MZK Puławy[33].
Transport szynowy
Miasto nie posiada i nie posiadało dostępu do kolei normalnotorowej.
W 2014 roku Przewozy Regionalne zorganizowały połączenie interREGIObus z dworcami kolejowymi w Puławach i Nałęczowie[34].
Dawniej w kamieniołomie istniała kolejka przemysłowa (wąskotorowa) do przewozu urobku na barki, zlikwidowana wraz z Kamieniołomem w latach osiemdziesiątych XX wieku[35].
Transport rzeczny
W mieście znajduje się przystań i port jachtowy oraz WOPR[36].
Zobacz też
- Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych
- stary cmentarz żydowski w Kazimierzu Dolnym
- nowy cmentarz żydowski w Kazimierzu Dolnym
- konflikt w domu zakonnym w Kazimierzu Dolnym
- gmina Kazimierz (województwo lubelskie)
Przypisy
- ↑ a b Wyniki badań bieżących – Baza Demografia – Główny Urząd Statystyczny, demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-07-19].
- ↑ Yiddishland: Countries, Cities, Towns, Rivers. YIVO Institute for Jewish Research. [dostęp 2018-01-02]. (ang. • jid.).
- ↑ Dz.U. z 1927 r. nr 94, poz. 840
- ↑ Teodor Wierzbowski: Monumenta medii aevi historica, tomus II: Codex epistolaris saeculi decimi quinti. Pomniki dziejowe wieków średnich, t. II: Kodeks listów z XV stólecia, zebrany pracą A. Sokołowskiego i J. Szujskiego – krytyka, w: „Ateneum. Pismo naukowe i literackie”, t. IV. Drukarnia K. Kowalewskiego, Warszawa 1877, s. 168.
- ↑ Trójkąt turystyczny Puławy – Kazimierz – Nałęczów. pulawy.powiat.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-01-23)]. na stronie Starostwa Powiatowego w Puławach.
- ↑ Magazin für die neue Historie und Geographie Angelegt, t. XVI, Halle, 1782, s. 12.
- ↑ Karol de Perthées, Mappa szczegulna woiewodztwa lubelskiego 1786.
- ↑ Stan Lewicki, Historja handlu w Polsce na tle przywilejów handlowych: (prawo składu), Warszawa 1920, s. 135.
- ↑ Członkowie. Unia Miasteczek Polskich. [dostęp 2016-01-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-06-20)].
- ↑ Przebudowa portu jachtowego w Kazimierzu Dolnym nad Wisłą. Navimor Invest. [dostęp 2014-05-13].
- ↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 17 października 1927 r. o zaliczeniu osady Kazimierz Dolny w powiecie puławskim, województwie lubelskiem, w poczet miast i włączeniu do nowo utworzonego miasta niektórych sąsiednich miejscowości (Dz.U. z 1927 r. nr 94, poz. 840).
- ↑ a b c Czesław Pilichowski: Obozy hitlerowskie na ziemiach polskich 1939–1945. Informator encyklopedyczny. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979, s. 223. ISBN 83-01-00065-1.
- ↑ Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939–1945, Sport i Turystyka 1988, ISBN 83-217-2709-3, s. 425.
- ↑ Zarządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 8 września 1994 r. w sprawie uznania za pomnik historii, isap.sejm.gov.pl [dostęp 2020-07-09] (pol.).
- ↑ Maciej Masłowski: Kazimierz Dolny, „Ziemia”, Warszawa 1927, nr 19.
- ↑ Maciej Masłowski: Architektura świecka Kazimierza Dolnego, „Ziemia”, Warszawa 1927, nr 20.
- ↑ Kalendarium życia Józefa Gosławskiego. W: Anna Rudzka: Józef Gosławski. Rzeźby, monety, medale. Wyd. 1. Warszawa: Alegoria, 2009, s. 62. ISBN 978-83-62248-00-1.
- ↑ K. Siciński, Spichrze w Kazimierzu nad Wisłą, „Ochrona Zabytków”, II – III, 1950, s. 134–146.
- ↑ W dół Wisły: spichlerze, e-Kazimierz [dostęp 2012-06-20] (pol.).
- ↑ Spichlerz Pod Żurawiem, kazimierzdolny.pl [dostęp 2012-06-20] (pol.).
- ↑ a b c d Jerzy Żurawski, Spichlerze Zbożowe Kazimierza Dolnego, TONZ, 1998.
- ↑ a b c d e Wacław Husarski, Kazimierz Dolny, Warszawa 1957.
- ↑ Górami i Norowym Dołem – Kazimierz Dolny. [dostęp 2011-10-10]. (pol.).
- ↑ Szklarska Poręba – Kazimierz Dolny – Oficjalna Strona Miasta Kazimierz Dolny. www.kazimierz-dolny.pl. [dostęp 2015-10-23].
- ↑ Hortobagy – Kazimierz Dolny – Oficjalna Strona Miasta Kazimierz Dolny. www.kazimierz-dolny.pl. [dostęp 2015-10-23].
- ↑ Miasta partnerskie – Hortobagy, Miasta partnerskie – Hortobagy. Kazimierz Dolny. Kazimierz Dolny ::: Informacje o mieście weekend, kwatery, hotele, pensjonaty. www.kazimierzdolny.pl. [dostęp 2015-10-23].
- ↑ Miasta partnerskie – Staufen, Miasta partnerskie – Staufen. Kazimierz Dolny. Kazimierz Dolny ::: Informacje o mieście weekend, kwatery, hotele, pensjonaty. www.kazimierzdolny.pl. [dostęp 2015-10-23].
- ↑ Staufen – Kazimierz Dolny – Oficjalna Strona Miasta Kazimierz Dolny. www.kazimierz-dolny.pl. [dostęp 2015-10-23].
- ↑ Miasta partnerskie – Worpswede, Miasta partnerskie – Worpswede. Kazimierz Dolny. Kazimierz Dolny ::: Informacje o mieście weekend, kwatery, hotele, pensjonaty. www.kazimierzdolny.pl. [dostęp 2015-10-23].
- ↑ Berlin – Steglitz – Zehlendorf – Kazimierz Dolny – Oficjalna Strona Miasta Kazimierz Dolny. www.kazimierz-dolny.pl. [dostęp 2015-10-23].
- ↑ Lucyna Nowak, Joanna Stańczyk, Agnieszka Znajewska, Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2008 r.), „{{{czasopismo}}}”, GUS, Departament Badań Statystycznych, Główny Urząd Statystyczny, 2009, ISSN 1734-6118 [zarchiwizowane z adresu 2013-10-29] (pol.).
- ↑ Kazimierz Dolny w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2016-01-09] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ MZK Puławy | Strona internetowa Miejskiego Zakładu Komunikacji w Puławach. Znajdziesz tutaj rozkład jazdy, ceny biletów, kontakt, strefy funkcjonowania, aktualności oraz informacje o zakładzie. [dostęp 2021-02-04] (pol.).
- ↑ Kurier Kolejowy, Z Przewozami Regionalnymi do Kazimierza Dolnego, kurier-kolejowy.pl [dostęp 2021-02-04].
- ↑ W Kazimierzu Dolnym.pl – Kamieniołomy – Jerzy Kuna, wkazimierzudolnym.pl [dostęp 2021-02-04].
- ↑ Port Jachtowy i Kemping w Kazimierzu Dolnym: uroki Kazimierza z perspektywy Wisły, portkazimierzdolny.pl [dostęp 2021-02-04].
Linki zewnętrzne
- Serwis BIP urzędu miejskiego w Kazimierzu Dolnym
- dwabrzegi.pl
- Oficjalna serwis Urzędu Miasta w Kazimierzu Dolnym
- Kazimierz Dolny, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 924.
- Archiwalne widoki i publikacje związane z miejscowością w bibliotece Polona
- Blog o Kazimierzu Dolnym i jego atrakcjach - Kazimierz Dolny na weekend
- Siedziba gminy: Kazimierz Dolny
| Miasta | |
|---|---|
| Wsie | |
| Części miejscowości |
|
| Części miasta wg TERYT |
|
|---|
| Miasta powiatowe |
| ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Miasta gminne |
|
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lublin Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 52.35 N
- S: 50.20 N
- W: 21.52 E
- E: 24.25 E
Logo Pomników Historii Polski
Autor: Enzo83, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Kamienica Rynek 12, Kazimierz Dolny
Autor: Jacek Karczmarz, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kazimierz Dolny. Studnia na rynku
Autor: Polskawliczbach, Licencja: CC BY-SA 2.5 pl
Piramida wieku mieszkańców Kazimierza Dolnego, 2014
Autor: Kamillaess, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Park krajobrazowy Kazimierski Park Krajobrazowy.
Kazimierz Dolny, Jesien 2008.
© Marek i Ewa Wojciechowscy / Trips over Poland, CC BY-SA 3.0
Kazimierz Dolny in Poland
Autor: Alians PL, Licencja: CC0
Kazimierz Dolny
herb województwa lubelskiego
Autor: Enzo83, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Kazimierz Dolny - zespół kościoła: kościół par. p.w. śś. Jana Chrzciciela i Bartłomieja
.jpg)
(c) mamik / fotopolska.eu, CC BY-SA 3.0
Kamienica Celejowska - siedziba Muzeum Nadwiślańskiego
Autor: Pawel.stoczysnki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Zimowa panorama Kazimierza Dolnego z Góry Trzech Krzyży.
Kazimierz Dolny - view from The Three Crosses mountain
Autor: APN-PL, Licencja: CC BY-SA 4.0
Muzeum przyrodnicze w Kazimierzu Dolnym, woj. lubelskie, powiat puławski
Autor: Bartek z Polski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Obwodnica Kazimierza Dolnego w ciągu DW 824 na Skowieszynku.
Autor: Bartek z Polski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Statek turystyczny "Celina" na Wiśle w Kazimierzu Dolnym (powiat puławski, województwo lubelskie)
Autor: Enzo83, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Kazimierz Dolny, układ urbanistyczno-architektoniczno-krajobrazowy miasta
Autor: Cancre, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół św. Anny w Kazimierzu Dolnym
flaga Kazimierza Dolnego
Oznaczenie ścieżki edukacyjnej w Polsce wg http://www.pttk.pl/pttk/przepisy/instrukcja_znakowania_szlakow_0707.pdf