Kazimierz Grabowski (marszałek)
Oksza | |
Rodzina | Grabowscy |
---|---|
Data urodzenia | ok. 1774 |
Data śmierci | 1842 |
Ojciec | Stanisław August Poniatowski (oficjalnie Jan Jerzy Grabowski) |
Matka | |
Żona | |
Dzieci | Zuzanna Anna Grabowska |
Kazimierz Grabowski (ur. ok. 1774, zm. 1842) – marszałek wołkowyski, tłumacz, najprawdopodobniej nieślubny syn króla polskiego Stanisława Augusta Poniatowskiego i jego kochanki Elżbiety Grabowskiej, oficjalnie uchodzący za syna generała lejtnanta wojsk koronnych Jana Jerzego Grabowskiego, komandor maltański[1].
Życiorys
Kazimierz Grabowski otrzymał zapewne imię po bracie swojego biologicznego ojca, podkomorzym nadwornym koronnym Kazimierzu Poniatowskim[2]. Wychowywany był w wierze katolickiej[3]. 29 grudnia 1793 w Wielkanocy[4] ożenił się z pochodzącą z kalwińskiego rodu Ludwiką Kurnatowską, córką Aleksandra Kurnatowskiego i Ludwiki z Bronikowskich[5]. Z tego małżeństwa pochodziła urodzona w 1794 córka Zuzanna Anna, zmarła w niemowlęctwie i pochowana 27 września 1794 w Wielkanocy. Pierwsza żona Kazimierza zmarła 25 grudnia 1795[3]. Drugą żoną Grabowskiego została w 1797 Monika Sobolewska, córka kasztelana warszawskiego Macieja Sobolewskiego i ciotki Kazimierza, Ewy Szydłowskiej[6]. Z małżeństwa Kazimierza i Sobolewskiej pochodziło czworo dzieci:
- Maksymilian (ur. 17 grudnia 1797, zm. 24 lutego 1868),
- Mateusz Alfred Edward (ur. 1799) – ochrzczony 21 maja 1799 w katedrze Świętego Krzyża,
- Kazimierz Maurycy (ur. 14 grudnia 1800, zm. przed 12 lutego 1880) – kapitan wojsk belgijskich,
- Gustaw Jan (ur. 1806, zm. w czerwcu 1831) – walczący w bitwie pod Ostrołęką.
W latach 1798–1808 Kazimierz Grabowski sprawował urząd marszałka wołkowyskiego[3][6]. W 1810 wraz z braćmi Michałem i Stanisławem oraz siostrą Izabelą ufundował nagrobek swojej matki Elżbiety[7]. We wrześniu 1812 Kazimierz został mianowany delegatem powiatów brzeskiego, kobryńskiego i prużańskiego w ramach przygotowywanej przez cesarza Francuzów Napoleona Bonaparte kampanii rosyjskiej[8].
Kazimierz Grabowski większość swojego życia spędził na Litwie, gdzie zajmował się tłumaczeniem dzieł angielskich pisarzy na język polski[9]. W 1817 przetłumaczył na język polski powieść Olivera Goldsmitha Czuły człowiek. W 1819 w swojej majętności w Podorosku przyjmował polskiego dramaturga Juliana Ursyna Niemcewicza[10]. W tym samym roku Kazimierz został mianowany marszałkiem guberni grodzieńskiej. Funkcję tę pełnił do 1825[11]. 20 stycznia 1829 zmarła druga żona Kazimierza, Monika z Sobolewskich Grabowska. 13 lutego 1833 w sądzie w Wołkowysku Kazimierz zapisał majątek Izabelin wraz z przylegającymi do niego wsiami i folwarkami swojemu synowi Maksymilianowi[12].
Przypisy
- ↑ Спісы маршалкаў шляхты Гарадзенскай губерні ў ХІХ ст. (паводле Люцыяна Шчукі), w:ГЕРОЛЬД LITHERLAND № 3–4 (3). Горадня, 2001. Год І, s. 110.
- ↑ K. Zienkowska, Stanisław August Poniatowski, Wrocław 2004, s. 272.
- ↑ a b c S. Konarski, Szlachta kalwińska w Polsce, Warszawa 1936, s. 97.
- ↑ W akcie ślubu występuje pod imieniem Michał. Zob. S. Konarski, Szlachta kalwińska w Polsce, Warszawa 1936, s. 97.
- ↑ S. Konarski, Szlachta kalwińska w Polsce, Warszawa 1936, s. 165.
- ↑ a b A. Boniecki, Herbarz polski. T. 7: Grabowscy - Hulkiewiczowie, Warszawa 1904, s. 11.
- ↑ K. W. Wójcicki, Cmentarz Powązkowski pod Warszawą. T. 3, Warszawa 1858, s. 4.
- ↑ D. Nawrot, Litwa i Napoleon w 1812 roku, Katowice 2008, s. 407.
- ↑ L. Dembowski, Moje wspomnienia. Tom 1, Petersburg 1898, s. 217.
- ↑ J. U. Niemcewicz, Juljana Ursyna Niemcewicza podróże historyczne po ziemiach polskich od 1811 do 1828 roku, Petersburg 1859, s. 301.
- ↑ L. Szczuka, Marszałkowie szlachty gubernji grodzieńskiej, Wilno 1924, s. 424.
- ↑ Fateeva G.A.: Historia gminy Izabelin. [dostęp 2014-08-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-20)].
Bibliografia
- Boniecki A., Herbarz polski. T. 7: Grabowscy - Hulkiewiczowie, Warszawa 1904, ss. 10–11. (e-biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego)
- Dembowski L., Moje wspomnienia. Tom 1, Księgarnia K. Grendyszyńskiego, Petersburg 1898, s. 217. (Rolnicza Biblioteka Cyfrowa)
- Fateeva G.A.: Historia gminy Izabelin. [dostęp 2014-08-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-20)].
- Konarski S., Szlachta kalwińska w Polsce, Warszawa 1936, ss. 97, 165. (Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa)
- Dariusz Nawrot , Litwa i Napoleon w 1812 roku, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2008, s. 407, ISBN 978-83-226-1748-9, OCLC 233505840 .
- Niemcewicz J. U., Juljana Ursyna Niemcewicza podróże historyczne po ziemiach polskich od 1811 do 1828 roku, Nakładem Bolesława Maurycego Wolffa, Petersburg 1859, s. 301. (Cyfrowa Biblioteka Narodowa Polona)
- Szczuka L., Marszałkowie szlachty gubernji grodzieńskiej, (w:) K. Chodynicki, Ateneum Wileńskie : czasopismo naukowe poświęcone badaniom przeszłości ziem W. X. Litewskiego : wydawnictwo III Wydziału Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Wilnie. R. 2, 1924, z. 7-8, Wydział Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Wilnie, Wilno 1924, ss. 424, 427. (e-biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego)
- Uruski S., Rodzina: herbarz szlachty polskiej, t. 4, Gebethner i Wolff, Warszawa 1907, s. 346. (Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa)
- Wójcicki K. W., Cmentarz Powązkowski pod Warszawą. T. 3, Warszawa 1858, s. 4. (Cyfrowa Biblioteka Narodowa Polona)
- Zienkowska K., Stanisław August Poniatowski, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, Wrocław 2004, ISBN 83-04-04725-X, s. 272.