Kazimierz Horoszkiewicz

Kazimierz Horoszkiewicz

tytularny generał dywizji
Data i miejsce urodzenia	3 marca 1867 Bajmaki
Data i miejsce śmierci	12 grudnia 1942 Tobolsk
Przebieg służby
Lata służby	1889–1890 1895–1926
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Cesarsko-królewska Obrona Krajowa Wojsko Polskie
Jednostki	1 Pułk Strzelców Podhalańskich 2 Dywizja Górska 1 Dywizja Górska 23 Dywizja Piechoty
Stanowiska	dowódca pułku piechoty dowódca piechoty dywizyjnej dowódca dywizji piechoty
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka
Odznaczenia

Kazimierz Andrzej Horoszkiewicz (ur. 3 marca 1867 w Bajmakach pow. złoczowski, zm. 12 grudnia 1942 w Tobolsku^[1]) – tytularny generał dywizji Wojska Polskiego.

Życiorys

Urodził się w przysiółku wsi Przewłoczna, w ówczesnym powiecie złoczowskim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Mikołaja, dzierżawcy majątku i właściciela folwarku, i Kamili z Babireckich. W 1888 zdał egzamin dojrzałości w C. K. Gimnazjum w Brzeżanach^[2]. Rozpoczął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Lwowskiego. W latach 1889–1890 odbył jednoroczną służbę wojskową^[3]. Na stopień podporucznika (niem. leutnant) został mianowany ze starszeństwem z 1 maja 1891 roku w korpusie oficerów rezerwy piechoty. Posiadał przydział w rezerwie do 55 Galicyjskiego pułku piechoty we Lwowie. W 1895 został przemianowany na oficera zawodowego w stopniu podporucznika ze starszeństwem z 1 listopada 1895 roku w korpusie oficerów c. k. Obrony Krajowej i przydzielony do 19 pułku piechoty OK we Lwowie. Na stopień porucznika (niem. oberleutnant) został mianowany ze starszeństwem z 1 listopada 1898 roku. W 1901 roku został przeniesiony do 17 pułku piechoty OK w Rzeszowie. Na stopień kapitana (niem. hauptmann) został mianowany ze starszeństwem z 1 listopada 1908 roku. W 1913 roku powrócił do 19 pułku piechoty OK we Lwowie.

W czasie I wojny światowej dowodził kompanią, następnie batalionem. Pod koniec 1914 odniósł rany ręki pod Miżyńcem. Od września 1915 ponownie był na froncie^[4]. Na stopień majora został mianowany ze starszeństwem z 1 września 1915 roku. Jego oddziałem macierzystym był nadal 19 pułk piechoty OK, przemianowany następnie na 19 pułk strzelców^[5][6]. Na stopień podpułkownika został mianowany ze starszeństwem z 1 listopada 1917 roku^[7]. Pod koniec wojny dowodził pułkiem.

Z dniem 1 listopada 1918 roku został przyjęty do Wojska Polskiego z zatwierdzeniem posiadanego stopnia podpułkownika i przydzielony do komendy 8 pułku piechoty w Krakowie (późniejszego 13 pułku piechoty)^[8]. Od 25 stycznia 1919 był dowódcą 1 pułku Strzelców Podhalańskich, który w organizacji Wojska Polskiego występował jako 19 pułk piechoty. 4 kwietnia 1919 roku został mianowany dowódcą tego pułku przez Naczelnego Wodza^[9]. W 1920 na jego czele wziął udział w ofensywie kijowskiej. 7 maja wkroczył do Kijowa, a następnie bronił jego przedmieść pod Roszówką i Browarami. 22 maja 1920 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu pułkownika, w piechocie, „w grupie oficerów byłej armii austro-węgierskiej”^[10]. 9 czerwca wycofał się z Kijowa i wraz z pułkiem przebijał się przez linie okrążenia wojsk bolszewickich. 20 czerwca został ranny w lasach owruckich, nad rzeką Żołoń, mimo to nie przestał dowodzić. Od 2 do 5 sierpnia walczył o Brześć nad Bugiem oraz wziął udział w kontruderzeniu znad Wieprza. 4 czerwca uczestniczył w walkach pod Białymstokiem i Grodnem. Ścigając wojska bolszewickie, dotarł w październiku aż do Oszmiany. Po zawieszeniu broni udał się na kurs informacyjny do Warszawy, a następnie wrócił do Nowego Sącza, do swojego pułku, którego dowódcą pozostał do końca sierpnia 1921.

Od października 1921 pełnił funkcję dowódcy piechoty dywizyjnej w 2 Dywizji Górskiej, a następnie – 1 Dywizji Górskiej. 9 kwietnia 1922 został mianowany dowódcą 23 Dywizji Piechoty w Katowicach^[11]. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu generała brygady ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 45. lokatą w korpusie generałów^[12]. W czerwcu na czele dywizji zajął tereny Górnego Śląska, przyznane Polsce po plebiscycie. 12 kwietnia 1926 roku został zwolniony z zajmowanego stanowiska i pozostawiony w dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr V do czasu przeniesienia w stan spoczynku^[13]. 31 marca 1926 roku Prezydent RP nadał mu stopień generała dywizji (wyłącznie z prawem do tytułu) z dniem 31 maja 1926 roku– datą przeniesienia w stan spoczynku^[14]. Po zakończeniu służby wojskowej pozostał mieszkańcem Katowic.

We wrześniu 1939, uciekając przed Niemcami, dotarł do Lwowa, który niebawem zajęły wojska sowieckie. Pod koniec czerwca 1940 został wywieziony wraz z żoną, synową i wnukiem do ZSRR na Syberię. Zmarł 12 grudnia 1942 w Tobolsku^[15][16], w trakcie drogi z zesłania do tworzącej się Armii Polskiej gen. Andersa^[17]. Tam też został pochowany.

Upamiętnienie

Nazwisko Kazimierza Horoszkiewicza zostało wymienione na tablicy pamiątkowej, umieszczonej w kościele św. Kazimierza w Nowym Sączu w 1988, honorującej dowódców 1 pułku Strzelców Podhalańskich^[18].

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (17 maja 1921)^[19]
• Krzyż Walecznych (dwukrotnie)
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
• Odznaka za Rany i Kontuzje
• Krzyż Oficerski Orderu Legii Honorowej (Francja)
• Order Korony Żelaznej III klasy z dekoracją wojenną i mieczami (Austro-Węgry)^[6]
• Krzyż Zasługi Wojskowej III klasy z dekoracją wojenną (Austro-Węgry, 1916)^[20]
• Srebrny Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej (Austro-Węgry, dwukrotnie)
• Brązowy Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej (Austro-Węgry)
• Brązowy Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Sił Zbrojnych i Żandarmerii (Austro-Węgry)
• Krzyż Jubileuszowy Wojskowy (Austro-Węgry)
• Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913 (Austro-Węgry)
• Odznaka za Służbę Wojskową (Austro-Węgry)
• Krzyż Żelazny (Prusy)^[4]

Przypisy

Bibliografia

• Ranglisten der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1916. Wiedeń: 1916.
• Ranglisten der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1918. Wiedeń: 1918.
• Dziennik Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych. Wojskowa Biblioteka Cyfrowa „Zbrojownia”. [dostęp 2018-05-15].
• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1934. [dostęp 2016-06-11].
• Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
• Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918–1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.