Kazimierz II pomorski

Kazimierz II

książę pomorski
Okres	od 1187 do 1211
Poprzednik	Bogusław I
Następca	Bogusław II
książę szczeciński
Okres	od 1187 do 1211
Poprzednik	Bogusław I
Następca	Bogusław II
książę dymiński
Okres	od 1211 do 1219
Poprzednik	wydzielone z Księstwa Szczecińskiego
Następca	Warcisław III
Dane biograficzne
Dynastia	Gryfici
Data urodzenia	p. 1179
Data śmierci	1219
Ojciec	Bogusław I
Matka	Anastazja Mieszkówna
Żona	Ingarda
Dzieci	Elżbieta, Warcisław III

Kazimierz II (ur. p. 1179, zm. 1219^[1]) – książę dymiński, młodszy syn Bogusława I i księżniczki wielkopolskiej Anastazji, córki księcia Mieszka III Starego.

Lata panowania

Rządy

Po śmierci Bogusława I w 1187, rządy nad księstwem wobec małoletności książąt – Kazimierza II i Bogusława II, obejmował Warcisław II Świętoborzyc (kasztelan szczeciński), w dwa lata później natomiast Jaromar I, książę rugijski. Po raz pierwszy Kazimierz został wspomniany imiennie, w dokumencie matki z około 1194^[2].

Kazimierz był zwolennikiem zacieśniania stosunków z Polską. W 1205, w czasie ataków Duńczyków na Pomorze, interweniował Władysław Laskonogi, książę wielkopolski^[3][4]. Późniejsze spotkanie księcia wielkopolskiego z królem duńskim Waldemarem II, doprowadziło do rozstrzygnięć spraw spornych i ustaleń stref wpływów na ziemiach pomorskich. Natomiast w 1207 metropolita gnieźnieński Henryk Kietlicz uzyskał bullę papieską o podległości biskupstwa kamieńskiego Gnieznu^[3][4].

Po dokonaniu podziału księstwa w 1211, Kazimierz II objął dzielnicę dymińską. Dzielnica obejmowała terytorium czerezpieniańskie, ziemie lesiańską, starogardzką i bezrzecką, kamieńską, wolińską i trzebiatowską. Brat Bogusław II zarządzał dzielnicą uznamsko-szczecińską. Natomiast ziemia kołobrzeska i choćkowska była zarządzana wspólnie^[5].

W 1211 Kazimierz II ożenił się z Ingardą, córką duńskiego możnowładcy^[6], co z jednej strony spowodowało osłabienie ataków duńskich, z drugiej natomiast spowodowało natężenie ataków Brandenburczyków. Ich najazd skończył się zdobyciem Szczecina (1214), który został odparty przy pomocy duńskiej^[3]. Efektem tego, było potwierdzenie przez cesarza Ottona IV praw zwierzchnich Danii nad Pomorzem^[4]. Duńczycy odbudowali zniszczony w 1205 Dymin, tytułem posagu Ingardy. Termin ten zbiegł się z przejęciem na tych terenach władzy przez Kazimierza II i ustanowieniu Dymina jako siedziby księstwa^[7].

W 1214 wystawił wraz z bratem Bogusławem II dokumenty, tytułując się jako princeps Slavorum i dux Pomeraniae (tyczyły one ziemi kołobrzeskiej). Pierwsze natomiast samodzielne dokumenty dotyczące księstwa dymińskiego pochodziły z 1215. Kazimierz występował w nich jako Pomeranorum dux, Leuticiorum princeps^[8].

Udział księcia w V krucjacie

Herb rodowy Gryfitów

Udział Kazimierza II w V krucjacie w 1217 jest poświadczony w źródłach i stał się bezsporny. Na Pomorzu Zachodnim ruch krucjatowy był bardzo żywy, co poświadczają Roczniki kołbackie^[9]. Książę Kazimierz II wyprawił się ze znacznym orszakiem rycerstwa pomorskiego do Ziemi Świętej. Środki na wyprawę książę zdobył dzięki sprzedaży dwóch wsi klasztorowi darguńskiemu. Flota pomorska, z oddziałami krzyżowców (z Fryzji, Skandynawii, arcybiskupstwa Kolonii i Bremy), zebrała się w końcu maja 1217 u wybrzeży Holandii, a dotarła do Ziemi Świętej wiosną 1218. Krzyżowcy brali udział m.in. w walkach o Damiettę, po jej zdobyciu – w walce o jej obronę w 1219. Pomorscy krzyżowcy powrócili z wyprawy w drugiej połowie 1219^[10].

Rodzina

Kazimierz II żonaty był z Ingardą, która w literaturze przedmiotu czasem jest identyfikowana z córką króla duńskiego Waldemara I, bądź jego syna Kanuta VI^[3]. Zdaniem Edwarda Rymara (genealoga) – była córką duńskiego możnowładcy Esberna i Heleny (córki jarla szwedzkiego Guttorma)^[11]. Z mariażu z Ingardą - Kazimierz miał dwoje dzieci: Elżbietę i Warcisława III^[12].

Genealogia

Śmierć księcia

Ostatni dokument Kazimierz wystawił w 1219, podczas zjazdu rodzinnego – w obecności Władysława Laskonogiego, księcia wielkopolskiego. Zmarł prawdopodobnie na skutek odniesionych ran po powrocie z Ziemi Świętej. Miejsce jego pochówku jest nieznane^[13].

Przypisy

Bibliografia

Opracowania

• KazimierzK. Kozłowski KazimierzK., JerzyJ. Podralski JerzyJ., Gryfici. Książęta Pomorza Zachodniego, Szczecin: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1985, ISBN 83-03-00530-8, OCLC 189424372 .
• EdwardE. Rymar EdwardE., Rodowód książąt pomorskich, Szczecin: Książnica Pomorska im. Stanisława Staszica, 2005, ISBN 83-87879-50-9, OCLC 69296056 .
• Szymański J.W., Książęcy ród Gryfitów, Goleniów – Kielce 2006, ISBN 83-7273-224-8.

Literatura dodatkowa (opracowania)

• Smoliński M., Potencjalny udział oddziałów zachodniopomorskich w V krucjacie (1217?,1219?), świetle relacji krucjatowych Olivera z Paterborn [w]: Kozłowski K. i Rymar E. (pod red.) Pomorze Militarne XII – XXI wiek, Szczecin 2004, ISBN 83-89341-13-1, ss. 175-200.

Literatura dodatkowa (online)

• Madsen U., Kasimir II. Herzog in Demmin (niem.), [dostęp 2012-04-13].