Kazimierz Piechotka
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Miejsce spoczynku | |
Zawód, zajęcie | |
Miejsce zamieszkania | |
Uczelnia | |
Wydział | |
Małżeństwo | |
Odznaczenia | |
Kazimierz Maciej Piechotka ps. Jacek[2] (ur. 20 listopada 1919 w Warszawie, zm. 6 marca 2010 tamże[1]) – polski architekt, żołnierz ZWZ i AK[3][2], uczestnik powstania warszawskiego[2].
Działalność w AK
Od początku wojny zaangażowany w działalność konspiracyjną i tajne nauczanie. W ramach działalności podziemnej pracował w Wydziale Legalizacji i Techniki, w komórce kierowanej przez Piotra Biegańskiego. Cały wydział, kierowany przez Stanisława Jankowskiego „Agatona”, zajmował się fałszowaniem dokumentów na potrzeby działalności konspiracyjnej[2]. Z takich dokumentów korzystał m.in. Kazimierz Leski, udając generała Wehrmachtu[2][4].
W powstaniu warszawskim walczył w plutonie „Agaton” batalionu „Pięść”, dowodzonym przez Stanisława Jankowskiego, jako strzelec z cenzusem[2]. Służył w ochronie generała Tadeusza Bora-Komorowskiego[2]. Po powstaniu, wspólnie z żoną – Marią – trafił do obozu jenieckiego Stalag IV B Mühlberg – Rez. Laz. Kgf. w Zeithain[2][5], gdzie oboje pracowali jako personel szpitalny[6].
Działalność zawodowa
W 1937 roku rozpoczął studia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej[5]. W trakcie studiów architektonicznych rozpoczął pracę w Zakładzie Architektury Polskiej PW[2].
W czasie wojny uczestniczył w tajnych kompletach, zajmował się także inwentaryzacją architektoniczną zabytkowych budynków – wyniki tej pracy posłużyły po wojnie do odbudowy miasta, a także uczestniczył w pracach projektowych dotyczących koncepcji przyszłej odbudowy miasta[2]. Przez czas wojny pracował jako asystent w Zakładzie Architektury Polskiej oraz współpracował z Zakładem Historii Architektury Nowożytnej i Zakładem Badań Urbanistycznych[3].
Do Warszawy wrócił w 1945 roku[2]. Po powrocie rozpoczął pracę w Biurze Odbudowy Stolicy[7]. We współpracy z Janem Zachwatowiczem oraz żoną opracował projekt odbudowy warszawskiej katedry św. Jana[8]. W 1946 r. ukończył studia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej[1]. W roku 1952, pod wpływem nacisków politycznych, odszedł z pracy na uczelni[3]. W 1948 założył wspólnie z żoną spółkę autorską: Maria i Kazimierz Piechotkowie[5]. Wraz z żoną pracował m.in. w Miastoprojekcie Stolica Północ. W tym czasie zaprojektował liczne budynki mieszkalne i usługowe, m.in. na terenie warszawskich Bielan – osiedla Bielany I-IV, wpisane przez SARP na listę dóbr kultury współczesnej[9][10].
Kierował wielobranżowym zespołem opracowującym system budownictwa wielkopłytowego W-70 oraz Wk-70, który zwyciężył w dwustopniowym konkursie na projekt systemu budownictwa wielkopłytowego i został wdrożony do realizacji na terenie całego kraju[5]. Na jego podstawie, przy współpracy ITB, razem z żoną i synem, opracował system ECA dla potrzeb budownictwa w Algierii, uwzględniający tamtejsze uwarunkowania, w tym zagrożenia sejsmiczne[3]. Wspólnie z żoną zajmował się także zagadnieniem integracji różnych systemów wielkopłytowych (ISBO)[11][3].
Wraz z żoną zajmował się badaniem synagog. Opracowali liczne publikacje na temat architektury żydowskiej na terenach Polski, m.in. książki:
- „Bramy nieba. Bożnice drewniane na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej” (wyd. I – 1957, wyd. II rozszerzone – 1996) [3]
- „Bramy nieba. Bożnice murowane” (1999)
- „Krajobraz z menorą” (2008)
Zmarł 20 marca 2010 w Warszawie. Został pochowany na cmentarzu Bródnowskim (kwatera 22B-VI-12/13)[1].
Życie prywatne
Krótko przed wybuchem Powstania oświadczył się Marii z domu Huber[12]. 30 sierpnia 1944, w trakcie powstania, wzięli ślub w kościele Dzieciątka Jezus przy ul. Moniuszki[12][2]. Ich synowie, Maciej i Michał, również zostali architektami, współpracowali zawodowo z rodzicami[3]. Mieszkał na Bielanach, ostatnio przy ul. Kleczewskiej.
Nagrody i odznaczenia
- Za działalność przy fałszowaniu dokumentów otrzymał w 1944 Brązowy Krzyż Zasługi z Mieczami[1][5].
- Za walkę w powstaniu warszawskim w 1944 został odznaczony Krzyżem Walecznych i osobiście przez generała Tadeusza Bora-Komorowskiego Orderem Virtuti Militari V klasy (Krzyżem Srebrnym)[1][5][2].
- W roku 1951, za zasługi przy organizacji II Światowego Kongresu Pokoju, odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi[13].
- W roku 1957 otrzymał Nagrodę Miasta Stołecznego Warszawy[5].
- W roku 1974 – Nagroda Państwowa II stopnia[1].
- W roku 1977 odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[1].
- W roku 2000 laureat – wspólnie z żoną – Nagrody Jana Karskiego i Poli Nireńskiej, przyznanej przez YIVO za prace nad historią architektury synagogalnej[14].
- W roku 2004 laureat – wspólnie z żoną – nagrody Polskiego Komitetu Narodowego ICOMOS im. Jana Zachwatowicza[5][15].
- Laureat licznych nagród branżowych oraz konkursów m.in. Odznaka „Milionera”[1]
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h i Kazimierz Maciej Piechotka. SARP, 2011-12-14. [dostęp 2012-11-18].
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Archiwum Historii Mówionej – Kazimierz Maciej Piechotka. Muzeum Powstania Warszawskiego, 2005-06-02. [dostęp 2012-11-18].
- ↑ a b c d e f g Maria Piechotka: MARIA I KAZIMIERZ PIECHOTKOWIE: 70 LAT z ARCHITEKTURĄ. SARP, 2008-02-18. [dostęp 2012-11-18].
- ↑ Kazimierz Leski – „Bradl”. stanislawjankowskiagaton.pl. [dostęp 2012-12-01].
- ↑ a b c d e f g h Kazimierz Maciej Piechotka 20.11.1919 – 6.03.2010. SARP, 2010-03-08. [dostęp 2012-11-18].
- ↑ Archiwum Historii Mówionej – Maria Piechotka. Muzeum Powstania Warszawskiego, 2005-06-02. [dostęp 2012-12-04].
- ↑ Widziałam miasto ruin. Przegląd. [dostęp 2012-11-18].
- ↑ Bazylika archikatedralna św. Jana Chrzciciela w Warszawie. SARP, 2012-12-04. [dostęp 2012-12-28].
- ↑ Lista obiektów architektury XX w. z lat 1945−1989. SARP, 2006-12-31. [dostęp 2012-11-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-11-22)].
- ↑ Dziedzictwo architektury warszawskiej. Dwudziestolecie powojenne lata 1945–1965. SARP, 2006-12-31. [dostęp 2012-11-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-01)].
- ↑ Bohdan Lewicki z zespołem: Budynki wznoszone metodami uprzemysłowionymi. Warszawa: Arkady, 1979, s. 44. ISBN 83-213-2944-6.
- ↑ a b Miłość w czasach umierania. Wirtualna Polska, 2008-08-11. [dostęp 2012-11-18].
- ↑ M.P. z 1951 r. nr 33, poz. 402
- ↑ YIVO News. YIVO, 2001. s. 7. [dostęp 2012-12-09]. (ang.).
- ↑ Wręczenie dorocznej nagrody PKN ICOMOS im. profesora Jana Zachwatowicza. ICOMOS, 2004-03-27. [dostęp 2012-12-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-09)].
Media użyte na tej stronie
Baretka: Krzyż Walecznych (1920).
Baretka: Brązowy Krzyż Zasługi z Mieczami – II RP (1942).
Autor: Brunong87, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Marii i Kazimierza Piechotków na Cmentarzu Bródnowskim.
Pierwsze dni sierpnia 1944. Patrol porucznika Stanisława Jankowskiego "Agatona" z batalionu "Pięść" na pl. Kazimierza Wielkiego w drodze na dalekie rozpoznanie do Śródmieścia. Po prawej kolejno kamienice pl. Kazimierza Wielkiego 8 i 10. Idą od prawej: Stanisław Jankowski ps. Agaton, Witold Abrożewicz ps. Witek, Kazimierz M. Piechotka ps. Jacek, Leon Putowski ps. Pakulski i Wojciech Bernatowicz ps. Marek. Opis sytuacji, w jakiej wykonano zdjęcie, znajduje się w książce: S. Jankowski „Agaton”, Z fałszywym ausweisem... Tom 2, s. 231. Nazwiska osób: na podstawie podpisu pod fotografią między s. 224 i 225. Uwaga, z treści książki S. Jankowskiego wynika, że fotografia została wykonana po 1 sierpnia 1944.