Kazimierz Przybyłowski

Kazimierz Przybyłowski

Data i miejsce urodzenia	9 października 1900 Lwów
Data i miejsce śmierci	1 października 1987 Kraków
profesor nauk prawnych
Alma Mater	Uniwersytet Lwowski
Doktorat	1923
Habilitacja	9 maja 1927
Profesura	5 grudnia 1929
Uczelnia	Uniwersytet Lwowski Uniwersytet Jagielloński Katolicki Uniwersytet Lubelski
Dziekan Wydziału Prawa
Odznaczenia

Kazimierz Karol Przybyłowski (ur. 9 października 1900 we Lwowie, zm. 1 października 1987 w Krakowie) – polski prawnik, profesor Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie i Uniwersytetu Jagiellońskiego (od 1945), członek Komisji Kodyfikacyjnej RP, ostatni dziekan Wydziału Prawa UJK, adwokat.

Życiorys

Urodzony 9 października 1900 we Lwowie, w rodzinie Piotra i Julii z Kozaków. Ukończył 4 klasy szkoły ludowej, a następnie VI gimnazjum, zdając w 1918 egzamin dojrzałości. W okresach: grudzień 1917 – lipiec 1918 służył w Polskim Korpusie Posiłkowym. Od 21 listopada 1918 do 21 sierpnia 1919 w Wojsku Polskim^[1]. Za walkę w obronie Lwowa w 1918 otrzymał odznakę „Orlęta”. Następnie jako ochotnik (bombardier) Wojska Polskiego walczył w wojnie z Rosją Sowiecką (lipiec – listopad 1920).

W latach 1919–1922 studiował na Wydziale Prawa UJK we Lwowie. W okresie od września 1922 do marca 1924 odbył aplikację w Prokuratorii Generalnej we Lwowie. W marcu 1924 został mianowany asesorem, a w czerwcu 1929 referendarzem Prokuratorii Generalnej RP, oddział we Lwowie. Zwolniony został ze służby w Prokuratorii w styczniu 1930 z powodu mianowania go profesorem nadzwyczajnym prawa cywilnego w UJK.

Od 1923 był asystentem przy Katedrze Prawa Cywilnego, kierowanej przez prof. Ernesta Tilla i Romana Longchamps de Bérier. Po rocznych studiach we Francji (Strasburg, Paryż) oraz w Szwajcarii (Bazylea) w dniu 6 maja 1927 habilitował się, otrzymując stopień naukowy docenta prawa cywilnego na Wydziale Prawa UJK. W roku akademickim 1927/1928 był zastępcą na II Katedrze prawa cywilnego (po zmarłym prof. E. Tillu). 5 grudnia 1929 Prezydent RP mianował go profesorem nadzwyczajnym prawa cywilnego na UJK, a 4 kwietnia 1936 profesorem zwyczajnym prawa cywilnego w UJK od roku akademickiego 1936/1937^[2].

W latach 1934/35 – 1936/37 był delegatem Wydziału Prawa do Senatu Akademickiego UJK, a latach 1937/38^[3] – 1939/40 dziekanem Wydziału Prawa (po raz trzeci wybrany na przełomie czerwca/lipca 1939^[4], funkcję pełnił do 5 grudnia 1939).

Od 1928 kierował II Katedrą Prawa Cywilnego UJK, a od 1932 Zakładem Prawa Międzynarodowego Prywatnego na WP UJK. W latach 1930–1939 wykładał prawo prywatne międzynarodowe w Akademii Handlu Zagranicznego we Lwowie, a w latach 1931–1939 i 1945–53 wykładał również prawo cywilne w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. W latach 1940–41 i 1944–45 kierował katedrą prawa cywilnego na Państwowym Uniwersytecie Lwowskim (od 8 stycznia 1940 Państwowym Uniwersytecie Lwowskim im. Iwana Franki). W latach 1941–1945 kierował tajnym Wydziałem Prawa UJK.

Aresztowany 3 stycznia 1945 w ramach sowieckiej akcji przeciwko „polskim nacjonalistom i folksdojczom”, więziony był wraz z kilkunastoma innymi polskimi uczonymi w obozie kontrolno-filtracyjnym nr 037 w Krasnodonie, skąd został zwolniony 8 września 1945.

W październiku 1945 został zmuszony wraz z innymi Polakami do opuszczenia Lwowa i przeniósł na Uniwersytet Jagielloński, gdzie wykładał w latach 1945–1971 będąc profesorem zwyczajnym na Wydziale Prawa UJ. W 1985 Wydział Prawa UJ nadał mu godność doktora honoris causa^[5].

Opublikował m.in.: Klauzula rebus sic stantibus w rozwoju historycznym (Lwów 1926), Wpływ zmiany stosunków na zobowiązania (Klauzula rebus sic stantibus – jej renesans w dobie współczesnej) (Lwów 1926), Der Einfluß veränderter Umstände auf die schuldverhältnisse in der polnischen Rechtsprechung und Literatur (Berlin 1929), Podstawowe zagadnienia z zakresu ochrony posiadania (Lwów 1929), Czasowe ograniczenie roszczeń posesoryjnych (Lwów 1931), Kilka uwag o znaczeniu rejestru statków powietrznych w zakresie praw rzeczowych (Poznań 1937), Prawo prywatne międzynarodowe, cz. I (Lwów 1935), Z problematyki stosowania obcych norm kolizyjnych. Ustawowe uregulowanie uwzględnienia obcych norm kolizyjnych w polskim prawie międzynarodowym prywatnym (Kraków 1959).

Jego uczniami byli m.in.: Bronisław Walaszek, Sylwester Wójcik, Mieczysław Sośniak, Franciszek Zachariasiewicz, Józef Skąpski, Maksymilian Pazdan, Edward Drozd, Andrzej Mączyński.

Zmarł 1 października 1987 w Krakowie. Pochowany został 8 października 1987 na Cmentarzu Rakowickim^[6] (kwatera PAS 100-85-za gr. rodziny Wadowskich, przy ogrodzeniu)^[7].

Od 13 czerwca 1927 był mężem Marii Kazimiery Dworzak^[1].

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1965)
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (3 lutego 1947)^[8]
• Złoty Krzyż Zasługi (28 września 1954)^[9]
• Odznaka pamiątkowa „Orlęta”

Przypisy

Literatura

• S. Grodziski, Komisja Kodyfikacyjna Rzeczypospolitej Polskiej, Czasopismo Prawno-Historyczne 1981, t. XXXIII, z. 1, s. 47 i n.
• S. Wójcik, Kazimierz Przybyłowski (1900–1987), „Studia Cywilistyczne” 1988, t. XXXIV.
• S. Wójcik, W stulecie urodzin Kazimierza Przybyłowskiego, „Rejent” nr 10 (115) 2000.
• S. Wójcik, Kazimierz Przybyłowski (1900–1987), [w:] Uniwersytet Jagielloński. Złota Księga Wydziału Prawa i Administracji, red. Jerzy Stelmach, Wacław Uruszczak, Kraków 2000, s. 367–381.
• L. Górnicki, Prawo cywilne w pracach Komisji Kodyfikacyjnej Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919–1939, Wrocław 2000.
• S. Kalbarczyk, Polscy pracownicy nauki ofiary zbrodni sowieckich w latach II wojny światowej, Warszawa 2001, s. 245.
• A. Redzik, Wydział Prawa Uniwersytetu Lwowskiego w latach 1939–1946, Lublin 2006.
• A. Redzik, Kazimierz Przybyłowski (1900–1987), „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 2007, nr 4.

Linki zewnętrzne

• Adam Redzik, Wydział Prawa Uniwersytetu Lwowskiego w latach 1939–1945