Kazimierz Rolewicz
podpułkownik piechoty | |
Data i miejsce urodzenia | 18 stycznia 1898 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 9 lutego 1986 |
Przebieg służby | |
Lata służby | 1916–1946 |
Siły zbrojne | Armia Austro-Węgier |
Główne wojny i bitwy | I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Kazimierz Rolewicz, nazwisko przybrane „Zbigniew Solski”, ps. „Kama”, „Ira”, „Oko”, „Mila”, „Olgierd”, „Zbyszek”, „Solski” (ur. 18 stycznia 1898 w Borysławiu, zm. 9 lutego 1986 w Paryżu) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego i Armii Krajowej.
Życiorys
Urodził się w rodzinie Jana, pracownika kopalni nafty „Jadwiga” w Borysławiu i Katarzyny z Dwulitów[1]. Uczęszczał do gimnazjum w Samborze. W czasie nauki gimnazjalnej przejął na siebie ciężar utrzymania rodziny po śmierci ojca (1910); udzielał korepetycji. Po maturze (1916) został powołany do armii austriackiej. Walczył na froncie włoskim I wojny światowej, dochodząc do stopnia podporucznika. W czasie powrotu do Polski w 1918 był krótko więziony przez władze austriackie, wraz z przyszłym dowódcą AK Tadeuszem Komorowskim[1].
Od 1919 służył w szeregach Wojska Polskiego. Brał udział w walkach o Lwów z siłami ukraińskimi, następnie w wojnie z Rosją. 5 kwietnia 1921 został przydzielony do Okręgowej Komendy Transportów Wojskowych Lwów z pozostawieniem w ewidencji 38 pułku piechoty[2]. Po wojnie służył w 38 pp w Przemyślu. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 2217. lokatą w korpusie oficerów piechoty[3]. W sierpniu 1929 miał być przydzielony do baonu podchorążych rezerwy piechoty nr 9[4], ale przydział ten został anulowany[5]. 2 grudnia 1930 został mianowany na stopień kapitana ze starszeństwem z 1 stycznia 1931 i 70. lokatą w korpusie oficerów piechoty[6].
Ukończył studia prawnicze, prawdopodobnie na Uniwersytecie Lwowskim; działał w harcerstwie w Przemyślu. Z dniem 1 lutego 1932 został przydzielony do dyspozycji Ministerstwa Spraw Wewnętrznych na okres sześciu miesięcy, z zachowaniem dotychczasowego dodatku służbowego[7][8]. Z dniem 31 lipca 1932 został przeniesiony do rezerwy z równoczesnym przeniesiem w rezerwie do 77 Pułku Piechoty w Lidzie[9].
Następnie pracował w administracji państwowej. Z dniem 1 sierpnia 1932 został mianowany referendarzem w Urzędzie Wojewódzkim Nowogródzkim, w VII stopniu służbowym[10]. Później jako naczelnik Wydziału Bezpieczeństwa w Urzędzie Wojewódzkim w Nowogródku i Brześciu nad Bugiem. Pełnił stanowisko wiceprezesa zarządu Harcerskiego Klubu Sportowego „Czuwaj” Przemyśl (ponownie wybrany 3 stycznia 1929)[11].
Od 1939 uczestniczył w działalności konspiracyjnej. Oficjalnie prowadził gospodarstwo rolne pod Krakowem (wspólnie z Edwardem Heilem, komendantem Krakowskiej Chorągwi Szarych Szeregów), a w podziemiu kierował Biurem Informacji i Propagandy Okręgu Związku Walki Zbrojnej-Armii Krajowej Kraków oraz wchodził w skład Komendy Okręgu. Redagował wysoko oceniane (m.in. przez pułkownika Jana Rzepeckiego) pismo Okręgu Kraków AK „Małopolski Biuletyn Informacyjny”, aktywnie organizował propagandę dywersyjną w języku niemieckim (tzw. „N”). 11 listopada 1942 dowódca AK awansował go na majora służby stałej.
Po wojnie kontynuował działalność w strukturach konspiracji. Był szefem sztabu (według innych źródeł zastępcą szefa sztabu) komendanta Okręgu Kraków pułkownika Przemysława Nakoniecznikoff-Klukowskiego, przypuszczalnie od kwietnia 1945 (po aresztowaniu Nakoniecznikow-Klukowskiego przez władze bezpieczeństwa) kierował krakowskimi strukturami konspiracyjnymi. W czerwcu 1945 sam Rolewicz został aresztowany, ale nie rozpoznany, wyszedł na wolność w październiku t.r. i działał w organizacji Wolność i Niezawisłość (WiN); był wiceprezesem Zarządu Głównego WiN. W lipcu 1946 został wysłany do Paryża jako emisariusz WiN na Zachód, później był zastępcą szefa Delegatury WiN za granicą. W strukturach Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj został zweryfikowany w stopniu podpułkownika (lub pułkownika). Na emigracji używał stale nazwiska Zbigniew Solski, stanowiącego połączenie pseudonimów WiN-owskich Zbyszek i Solski.
Osiadł we Francji, gdzie działał w szeregu organizacji emigracyjnych, m.in. był wiceprezesem Koła AK we Francji. Został pochowany na cmentarzu w Thiais. Krótko przed śmiercią zawarł związek małżeński z Zofią Kaczkowską[1].
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1934)[12]
- Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami (1945)
- Srebrny Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)[13][14]
Przypisy
- ↑ a b c Mazur 1989 ↓.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 16 kwietnia 1921 roku, s. 775.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 110.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 23 sierpnia 1929 roku, s. 294.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 23 grudnia 1929 roku, s. 423.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 3 grudnia 1930 roku, s. 332.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 252, tu „z dniem 21 grudnia 1931”.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 16 sierpnia 1932 roku, s. 375, sprostowano datę przydziału z 21 grudnia 1931 na 1 lutego 1932.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 15 listopada 1932 roku, s. 396.
- ↑ Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych nr 14 z 10 września 1932, s. 496.
- ↑ Kronika sportowa. H.K.S. Czuwaj w r. 1928. „Ziemia Przemyska”. Nr 4, s. 3-4, 26 stycznia 1929.
- ↑ M.P. z 1934 r. nr 259, poz. 337 „za zasługi na polu administracji państwowej”.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 636 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 11 listopada 1928 roku, s. 419.
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Grzegorz Mazur: Biuro Informacji i Propagandy SZP-ZWZ-AK 1939–1945. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1987, s. 397–398. ISBN 83-211-0892-X.
- Grzegorz Mazur: Kazimierz Rolewicz. W: Polski Słownik Biograficzny. T. XXXI. Polska Akademia Nauk, 1989.
Media użyte na tej stronie
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.
It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.
After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.Naramiennik podpułkownika Wojska Polskiego (1919-39).
Baretka: Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami – II RP (1942).
Autor: American1990, Licencja: CC BY-SA 3.0
Krzyż Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość" (WiN) 1945-1954