Kazimierz Rudzki

Kazimierz Rudzki

Kazimierz Rudzki (1967)
Data i miejsce urodzenia	6 stycznia 1911 Warszawa
Data i miejsce śmierci	2 lutego 1976 Warszawa
Zawód	aktor, reżyser, konferansjer, pedagog
Współmałżonek	Waleria Rudzka
Lata aktywności	1945–1976
Odznaczenia

Grób Kazimierza Rudzkiego i jego żony Wali - Cmentarz Wojskowy na Powązkach w Warszawie

Kazimierz Rudzki (ur. 6 stycznia 1911 w Warszawie, zm. 2 lutego 1976 tamże) – polski aktor, reżyser, konferansjer, pedagog i oficer rezerwy Wojska Polskiego.

Życiorys

Ukończył studia ekonomiczne, słuchacz Instytutu Reduty związanego z Juliuszem Osterwą, a następnie Państwowego Instytutu Sztuki Teatralnej w Warszawie, który ukończył w 1938. W tym samym roku zadebiutował w Warszawie. W międzyczasie odbył jednoroczną służbę wojskową i został mianowany na stopień podporucznika ze starszeństwem z 1 stycznia 1936 i 81. lokatą w korpusie oficerów rezerwy łączności^[1].

W 1939 został powołany do wojska, brał udział w kampanii wrześniowej i dostał się do niewoli pod Kockiem, trafiając do obozu jenieckiego w Woldenbergu (Dobiegniewie). Tam zorganizował teatr, w którym był aktorem, reżyserem i konferansjerem.

Po wojnie wrócił do Warszawy i występował w teatrze, radiu i telewizji (niemal od początku). Jego dorobek sceniczny to ok. 20 ról, filmowy ponad 20 ról. Wykorzystywał w nich perfekcyjnie swoje warunki fizyczne (był wysoki, szczupły z orlim nosem i bardzo charakterystycznym tembrem głosu, podawał mistrzowsko błahe i komiczne teksty z kamienną twarzą i tonem), wypracował swoisty styl konferansjerki estradowej i kabaretowej.

Od 1956 profesor warszawskiej Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej, a następnie jej prorektor. Sukces przyniosła mu rola podporucznika Turka w filmie Eroica Andrzeja Munka, lecz dziś pamiętany jest z roli ojca Pawła w serialu Wojna domowa Jerzego Gruzy. Prowadził też w Polskim Radiu audycje dla młodzieży propagujące kulturę słowa, uczące podstawowych umiejętności aktorskich.

Życie prywatne

Urodzony w rodzinie Bronisława, właściciela wydawnictwa nutowego i wytwórni płytowej. Jego siostrą była Lena Rudzka-Głowacka, matka pisarza Janusza Głowackiego.

Był żonaty z Walą, nie mieli dzieci^[2]. Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera A39-3-2)^[3].

Filmografia (wybór)

• Eroica (1957) – podporucznik Turek
• Głos z tamtego świata (1962) – Zenon Aksamitowski
• Pasażerka (1963)
• Pierwszy dzień wolności (1964) – podpułkownik Ostrowski
• Wojna domowa (1965–1966) – Kazimierz Jankowski (ojciec)
• Lenin w Polsce (1966) – ksiądz
• Marysia i Napoleon (1966) – Talleyrand
• Jak rozpętałem drugą wojnę światową (1969) – oficer brytyjski
• Nie lubię poniedziałku (1971) – dyrektor „Maszynohurtu”
• Milion za Laurę (1971) – lekarz psychiatra
• Czterdziestolatek (1974) – profesor

Role teatralne (wybór)

• Fouché w Madame Saint-Gêne
• Dr Knock w Knock, czyli triumf medycyny

Odznaczenia i nagrody

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1955)^[4]
• Medal 10-lecia Polski Ludowej (1955)^[5]
• Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego (1967)
• Nagroda państwowa III stopnia (1952)^[6]
• Nagroda Ministra Kultury i Sztuki II stopnia za prace sceniczne, filmowe i estradowe (1963)

O życiu i twórczości

• Szkic - esej: Kazimierz Rudzki - Mistrz stylu [w:] Marek Różycki jr. Artystyczny Bazar Różyckiego, Oficyna Wydawnicza Rafał Brzeziński /rafalbrzezinski.info/, 2016 - rozmowy, szkice i felietony z- i o najwybitniejszych twórcach kultury i sztuki, ss. 451, ISBN 978-83-65078-10-0^[7]

Przypisy

Bibliografia

• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2003. ISBN 83-7188-691-8.

Linki zewnętrzne

• Kazimierz Rudzki w bazie IMDb (ang.)
• Kazimierz Rudzki w bazie Filmweb
• Kazimierz Rudzki w bazie filmpolski.pl
• Kazimierz Rudzki, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [online] [dostęp 2021-04-09] .
• Kazimierz Rudzki na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”