Kazimierz Ryczan

Kazimierz Ryczan

Kazimierz Ryczan (2007)
(c) I, SajoR, CC BY-SA 2.5 In vinculo communionis W więzach wspólnoty
Kraj działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	10 lutego 1939 Żurawica
Data i miejsce śmierci	13 września 2017 Kielce
Miejsce pochówku	bazylika katedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kielcach
Biskup diecezjalny kielecki
Okres sprawowania	1993–2014
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Prezbiterat	16 czerwca 1963
Nominacja biskupia	17 lipca 1993
Sakra biskupia	11 września 1993
Odznaczenia

Kazimierz Ryczan (ur. 10 lutego 1939 w Żurawicy, zm. 13 września 2017 w Kielcach) – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor habilitowany nauk teologicznych, biskup diecezjalny kielecki w latach 1993–2014, od 2014 biskup senior diecezji kieleckiej.

Życiorys

Urodził się 10 lutego 1939 w Żurawicy^[1]. Ukończył II Liceum Ogólnokształcące im. Kazimierza Morawskiego w Przemyślu^[2]. W latach 1956–1963 studiował w Wyższym Seminarium Duchownym w Przemyślu^[3]. Studia musiał przerwać w celu odbycia dwuletniej służby wojskowej w Morągu^[1]. Święceń prezbiteratu udzielił mu 16 czerwca 1963 biskup diecezjalny przemyski Franciszek Barda^[4]. W latach 1966–1969 odbył studia specjalistyczne w Instytucie Teologii Pastoralnej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Ukończył je ze stopniem licencjata na podstawie pracy Społeczno-religijne uwarunkowania powołań kapłańskich i zakonnych w diecezji przemyskiej obrządku łacińskiego w latach 1900–1960. W tym samym instytucie kontynuował studia w latach 1975–1978, które zwieńczył doktoratem na podstawie dysertacji Ciągłość i zmiana tradycji religijnej. Studium socjologiczne na przykładzie wybranej społeczności miejskiej^[5].

W latach 1963–1965 pracował jako wikariusz w parafii w Szebniach, następnie w latach 1965–1966 w parafii farnej w Rzeszowie^[5]. W latach 1970–1975 był duszpasterzem akademickim w Rzeszowie^[1].

Specjalizację pogłębiał na stypendiach naukowych w Instytucie Katolickim w Paryżu w 1979 i na Uniwersytecie Katolickim w Leuven w 1989. Habilitację uzyskał w 1992 na Wydziale Teologii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego po przedłożeniu rozprawy Wartości katolików a typ środowiska miejskiego. W latach 1970–1975 był wykładowcą katolickiej nauki społecznej w Wyższym Seminarium Duchownym w Przemyślu. Od 1976 pracował w Katedrze Socjologii Religii w Instytucie Teologii Pastoralnej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, najpierw na stanowisku asystenta, od 1980 starszego asystenta, a od 1983 adiunkta^[5]. Po uzyskaniu habilitacji objął funkcję kierownika tej katedry. W 1993 został wybrany prodziekanem Wydziału Teologii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Nie objął jednak urzędu z powodu nominacji na biskupa diecezjalnego w Kielcach^[1]. W 1997 został mianowany na stanowisko profesora nadzwyczajnego. Pracując na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, był sekretarzem, a następnie w latach 1980–1981 I wiceprzewodniczącym Komisji Uczelnianej „Solidarności” (1980–1981), od 1983 do 1989 wicedyrektorem, a w latach 1989–1993 dyrektorem konwiktu księży studentów^[5].

Prowadził wykłady we Wszechnicy Związkowej. W listopadzie 1981 udzielił wsparcia strajkującym lubelskim nauczycielom. Działalność opozycyjną kontynuował po wprowadzeniu stanu wojennego mimo przeprowadzenia z nim rozmowy ostrzegawczej w ramach akcji „Klon”. Był łącznikiem między grupami pracowników na Lubelszczyźnie prowadzącymi działania konspiracyjne. Wykładał w ramach Wszechnicy Nauczycielskiej, Studium Katolickiej Nauki Społecznej Kościoła przy lubelskiej kurii biskupiej i Studium Społecznego Duszpasterstwa Ludzi Pracy przy Duszpasterskim Ośrodku Kultury Chrześcijańskiej w Stalowej Woli^[6].

17 lipca 1993 został prekonizowany biskupem diecezjalnym diecezji kieleckiej^[7]. 11 września 1993 odbył ingres do bazyliki katedralnej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kielcach, gdzie otrzymał święcenia biskupie^[8]. Udzielił mu ich kardynał Franciszek Macharski, arcybiskup metropolita krakowski, z towarzyszeniem arcybiskupa Edwarda Nowaka, sekretarza Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych, i Mieczysława Jaworskiego, biskupa pomocniczego kieleckiego^[4]. Jako dewizę biskupią przyjął słowa „In vinculo communionis” (W więzach wspólnoty)^[2]. 11 października 2014 papież Franciszek przyjął jego rezygnację z urzędu biskupa diecezjalnego kieleckiego^[9][10]. Do czasu objęcia urzędu przez jego następcę Jana Piotrowskiego 28 listopada 2014 pełnił funkcję administratora apostolskiego diecezji^[11].

W ramach Konferencji Episkopatu Polski należał do Rady Stałej^[12], ponownie został wybrany do tego gremium w 2011 jako jeden z sześciu biskupów diecezjalnych^[13]. W 1994 objął funkcję przewodniczącego Komisji Społecznej^[7]. W 2008 został delegatem ds. Duszpasterstwa Ludzi Pracy^[14]. Ponadto wszedł w skład Rady Naukowej^[13].

W 2005 konsekrował biskupa pomocniczego kieleckiego Kazimierza Gurdę, a 1998 asystował w sakrze Mariana Florczyka, także biskupa pomocniczego kieleckiego^[4].

Zmarł 13 września 2017 w Świętokrzyskim Centrum Onkologii w Kielcach^[15]. 19 września 2017 został pochowany w krypcie biskupów kieleckich w podziemiach kieleckiej katedry^[16].

Odznaczenia i wyróżnienia

W 2009 został odznaczony przez prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego Złotym Medalem za Długoletnią Służbę^[17]. Pośmiertnie prezydent RP Andrzej Duda odznaczył go 14 października 2019 Krzyżem Wolności i Solidarności^[18], a w 2021 Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski^[19].

W 2013 nadano mu tytuł honorowego obywatela Kielc^[20]. Otrzymał również honorowe obywatelstwo gminy Żurawica^[21].

W 1996 został przyjęty w poczet członków Zakonu Rycerskiego Grobu Bożego w Jerozolimie w randze Komandora z Gwiazdą^[22].

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Nota biograficzna Kazimierza Ryczana na stronie diecezji kieleckiej [dostęp 2018-03-08]
• Nota biograficzna Kazimierza Ryczana na stronie Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego [dostęp 2013-05-19]
• Kazimierz Ryczan w bazie catholic-hierarchy.org (ang.) [dostęp 2011-07-16]
• Kazimierz Ryczan, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2013-05-19] .