Keith Tippett

Keith Tippett
Ilustracja
Keith Tippett
Data i miejsce urodzenia

25 sierpnia 1947
Bristol

Data śmierci

14 czerwca 2020

Instrumenty

fortepian

Gatunki

jazz-rock, jazz, muzyka eksperymentalna

Zawód

muzyk

Aktywność

od 1966

Powiązania

King Crimson, Centipede, Derek Bailey, Elton Dean, Composers Ensemble

Strona internetowa

Keith Tippett, właściwie Keith Graham Tippetts (ur. 25 sierpnia 1947 w Bristolu[1], zm. 14 czerwca 2020[2]) – brytyjski pianista jazzowy, lider, aranżer i kompozytor.

Życiorys

Wczesne lata

Ojciec był policjantem. Keith jako dziecko uczęszczał do szkoły Greenway Boys Secondary Modern w Southmead w Bristolu. W szkolnym przedstawieniu Tom Sawyer występował jako sopran. Jeszcze w szkole sformował swój pierwszy zespół jazzowy zwany KT7 (Keith Tippett Seven), który wykonywał utwory popularnego wówczas zespołu The Temperance Seven.

Pierwszą ważną grupą z którą grał był zespół z Południowej Afryki Chris MacGregor's Blue Notes (1966-1967). Z tymi muzykami będzie współpracował w różnych układach aż do obecnego czasu. W 1967 r. opuścił Bristol i przeniósł się do Londynu.

W 1967 r. dokonał pierwszych nagrań (niewydanych) z zespołem Keith Tippett Group. Z częścią muzyków z KTG założył w 1967 r. Keith Tippett Sextet, który czasami w zwiększonym składzie jest Septetem. Grupa ta nagrała pierwszy album You Are Here, and I Am There (1.1970). W 1969 r. jako aranżer brał udział w nagraniu solowego albumu znakomitej wokalistki brytyjskiej Julii Driscoll zatytułowanego 1969. Wkrótce Julie i Keith pobrali się; Julie przyjęła nazwisko Tippetts.

Lata 70.

Od stycznia do jesieni 1970 r. Keith jako pianista współpracował ze słynną grupą King Crimson i brał udział w nagraniu jej trzech albumów: In the Wake of Poseidon (5.1970) i Lizard (12.1970) i Islands (1971). W tym samym roku wraz z Keith Tippett Group dokonał nagrań dla programu BBC Top Gear.

Z drugim składem swojego KT6 nagrał w 1971 r. drugi album Dedicated to You But You Weren't Listening. Tytuł został zaczerpnięty z kompozycji grupy Soft Machine. W 1971 r. zorganizował swój największy projekt, 50-osobowy zespół Centipede, w skład którego weszli najwybitniejsi muzycy brytyjskiej sceny rockowej i jazzowo-rockowej. Teoretycznie grupa ta działała około pięciu lat, jednak koszty jej utrzymania był tak wielkie, że udało się zorganizować zaledwie kilka koncertów. W 1971 r. ukazał się znakomity podwójny album Septober Energy uznany przez pismo Melody Maker najlepszą płytą 1971 r.

W okresie 1970-1971 oprócz prowadzenia swoich zespołów Tippett brał udział w nagraniach takich grup i muzyków jak B.B. Blunder[3], Derek Bailey Company, Shelagh McDonald, Harold McNair i Iain Matthews. W 1971 r. działało Keith Tippett Trio, które w 1972 r. przyjęło nazwę Ovary Lodge. Grupa ta stała się później kwartetem; jednym z muzyków i wokalistką była Julie Tippetts. Grupa ta wydała trzy albumy: Blueprint (1972), Ovary Lodge (1973) i koncertowy Ovary Lodge (1975).

W 1974 r. ukazał się album TNT Live firmowany przez Stana Traceya i Keitha Tippetta. W 1975 r. powstała grupa Amalgam; plonem jej działalności jest album Innovations (1975). W tym samym roku Tippett współpracował z Elton Dean's Ninesense (1975-1978). Wydali dwa albumy: koncertowy O! For the Edge (3.1976) i Happy Daze (7.1977). W okresie tym kooperował również z Arthurem Brownem (Dance with Arthur Brown) oraz Peterem Brotzmannem i Harrym Millerem.

Także w 1975 r. ukazał się, firmowany przez Tippetta, Millera i Louisa Moholo, album Sunset Glow. Jednym z najciekawszych projektów 1975 r. był firmowany przez Jacka Lancastera i Robina Lumleya Piotruś i wilk Prokofjewa (album Peter and the Wolf). Na albumie pojawiła się właściwie cała czołówka ówczesnych muzyków, z których każdy grał jakąś rolę; np. Brian Eno był wilkiem, Jack Lancaster dziadkiem itd.

Z kwintetem Nicra nagrał Tippett album Nicra (1975). W rok później ukazała się płyta Cruel But Fair (10.1976) firmowana przez takich muzyków jak Hugh Hopper, Elton Dean, Keith Tippett i Joe Gallivan. Jako członek Elton Dean Quartet nagrał They All Be On This Old Road (11.1976). Rok 1977 rozpoczął się od albumu Piperdream; jest to płyta Marka Chariga z Tippettem i Ann Winter. Także w styczniu razem ze swoimi południowoafrykańskimi przyjaciółmi jako Harry Miller's Ipsingo wydał płytę Family Affair. W tym samym roku pianista nagrał swój album Warm Spirits, Cool Spirits. W styczniu 1978 r. Tippett firmował album In Conference.

W 1978 r. Tippett zorganizował swój drugi orkiestralny projekt Ark. Była to próba nawiązania do tak charyzmatycznego projektu jakim była grupa Centipede. Ark nagrywa album Frames[4]. W tym samym roku był także członkiem grupy swojego południowoafrykańskiego przyjaciela Louisa Moholo – Louis Moholo Octet. Nagrywają album Spirits Rejoice. W 1979 r. Tippett zdecydował się na solową turę koncertową; na koncercie w Holandii została nagrana płyta The Unlonely Raindancer.

Lata 80.

Rok 1980 był bardzo pracowitym okresem pianisty. Występował z grupą Elton Dean Quintet i nagrał z nimi album Boundaries. Pomiędzy 1980 a 1984 grał i nagrywał płyty w duetach: Luois Moholo & Keith Tippett (No Gossip); Keith Tippet & Howard Riley (First Encounter 1981) oraz On Focus 1984}. Innymi partnerami w duetach tego okresu byli Stan Tracy, Andy Sheppard i Peter Fairclough.

W 1981 r. ukazał się album Mujician. Idea przyświecająca jego nagraniu zamienia się później w stały projekt oraz w grupę muzyczną, która go realizowała.

W latach 80., zwłaszcza pod ich koniec, Tippett odbył szereg koncertowych tur po Japonii, Kanadzie, Stanach Zjednoczonych, Indiach, Litwie i Węgrzech.

Lata 90.

W 1991 r. wraz z zespołem Mujician koncertował w Gruzji. Zaowocowało to wspólnym projektem muzycznym Mujician & The Georgian Ensemble z 12 gruzińskimi muzykami. Koncertują w Tbilisi, a następnie na Bath International Music Festival. W latach 90. często występował i nagrywał jako muzyk i aranżer z Dedication Orchestra. Występowali na kilku europejskich festiwalach i osobnych koncertach. W maju 1995 r. Tippett został zaproszony do prowadzenia Berlin's Jazz Workshop Orchestra, z którą wykonywał własne kompozycje.

Odegrał także główną rolę w otwarciu Dartington International Summer School, w której zaczęto uczyć improwizacji jazzowej. Skomponował także kilka utworów dla wykonującego współczesną muzykę Composers Ensemble z Mary Wiegold. Dokonał także nagrań z Balanescu String Quartet. W swoim rodzinnym Bristolu poprowadził w tym czasie serię koncertów w ramach Rare Music Club jako założyciel, muzyk i artystyczny dyrektor. W czasie jednego koncertu wykonywano jazz, muzykę współczesną i etniczną.

Napisał muzykę dla Kreutzer String Quartet i koncertował z nim jako kwintet. W październiku 1995 r. dokonali nagrań dla BBC Radio 3, a w 1996 r. wystąpili wspólnie na Bath International Music Festival. Trzeba tu także podkreślić, iż od lat 80. interesował się także muzyką filmową. Już album Frames nagrany z 21-osobową grupą Ark nosił podtytuł Music for an Imaginary Film. Skomponował później muzykę do kilku filmów. W 1995 r. w ramach festiwalu Meltdown wystąpił jako solista w London's National Film Theatre i improwizował muzykę do czterech krótkometrażowych filmów Władysława Starewicza z początków XX wieku.

W kwietniu 1996 r. Tippett z Mujician odbyli tournée po Południowej Afryce, gdzie m.in. współpracowali z grupą Ingoma. W październiku 1997 r. odbyli wspólne tournée. Na początku 1997 r. Tippett wykonał jedną ze swoich ważniejszych kompozycji Linuckea na kwintet fortepianowy na Banlieues Bleues Festival w Paryżu. Sformował także kolejną 21-osobową grupę Tapestry, z którą wykonywał swoją kompozycję First Weaving. Wkrótce potem odbył swoje solowe tournée po Japonii i nagrał podwójny koncertowy album. W 1998 r. grupa Kokoro (jap. serce) wyłoniona z Bournemouth Sinfonietta wykonała jego kompozycję And After All It Was poświęconą jego zmarłej matce Kitty Tippetts.

Nieco później wraz z Mujician wystąpił na Europa Jazz Festival Du Mans. Następnie koncertował jako solista oraz z grupami Tapestry i Mujician na Grenoble Jazz Festival. Ukazały się także jego albumy: solowy Friday the 13th, z Mujician Colours Fulfilled i z Dreamtime Zen Fish. W 1999 r. wystąpił z Mujician na festiwalu w Kanadzie oraz odbył serię solowych koncertów w Japonii, USA i we Włoszech. Z Tapestry koncertował we Włoszech i Francji. Następnie koncertował z Julią Tippetts w Niemczech i Hiszpanii; zwykle w duecie ale i w trio.

Lata 2000.

Z ciekawych projektów roku 2000 należy wymienić jego koncerty z Julią Tippetts na dwóch dużych festiwalach w Rosji, a potem pięć koncertów jako Couple of Spirit w Wielkiej Brytanii. Nagrana w 1999 r. Linuckea ukazała się na CD. Po tournée z Mujician nagrywają piąty album dla Cuneiform Records. To CD ukazało się latem 2001 r.

W lutym 2001 r. ponownie odbył się festiwal Tippetta w Bristolu – Rare Music Club – według tej samej reguły mieszania różnych rodzajów muzyki w ramach tego samego koncertu. Otwierający festiwal koncert został nagrany i odtworzony w programie Jazz on 3 w BBC Radio 3. W lipcu w ramach tego festiwalu odbyły się trzy solowe występy Alexa Balanescu, Lola Coxhilla i Ayuba Ogady. Kolejne koncerty odbyły się w listopadzie.

W 2002 r. Keith Tippett i Julie Tippetts występowali na Stampod Festival w Leidzie, Wenecji i Rzymie, następnie na Skopje Jazz Festival. Tippett występował także w duecie z Alexem Balanescu i odbył turę koncertową po Wielkiej Brytanii z perkusistą Peterem Faircloughem. Następnie ze swoją grupą Tapestry występował na dużym festiwalu w Lizbonie i w Victoriaville w Kanadzie.

Na początku 2003 r. razem z Mujician Tippett wystąpił ponownie na Banlieues Bleues Festival w Paryżu. Następnie koncertował po Wielkiej Brytanii z Dedication Orchestra. W kwietniu zaproszony przez fińską U.M.O. Jazz Orchestra koncertował z nią; 2-godzinny koncert był transmitowany przez radio. Następnie z Mujician koncertował w Anglii, Chorwacji i Portugalii. Odbył także tournée po Wielkiej Brytanii z 3 pianistami: Stephenem Grew, Patem Thomasem i Howardem Rileyem. Ukazały się także kolejne albumy: Imago (z Peterem Faircloughem), Mpumi (z Louisem Moholo) i Another Part of Story (z Howardem Rileyem & Tilbury).

W maju występował z Mujician na Europe Jazz Festival. Odbyło się także premierowe wykonanie jego nowych kompozycji (m.in. The Monk Watches the Eagle). Latem koncertował solo i z różnymi grupami. Pod koniec sierpnia z włoskim zespołem Canto Generali wystąpił na Talos Festival w Ruvo di Puglia.

Dyskografia

  • 1969 – You Are Here... I Am There (Keith Tippett Group)
  • 1969 – In the Wake of Poseidon (King Crimson)
  • 1970 – Dedicated to You But You Weren't Listening (Keith Tippett Group)
  • 1970 – Lizard (King Crimson)
  • 1970 – Shelagh McDonald Album (Shelagh McDonald)
  • 1970 – Fable of the Wings (Keith Christmas)
  • 1970 – The Fence (Harold McNair)
  • 1970 – Epiphany/Epiphanies (Derek Bailey Company) (wyd. 1984)
  • 1971 – Septober Energy (Centipede)
  • 1971 – Islands (King Crimson)
  • 1971 – If I Saw Thro' My Eyes (Iain Matthews)
  • 1972 – Blueprint
  • 1973 – Ovary Lodge (Ovary Lodge)
  • 1974 – Innovations (Amalgam)
  • 1974 – TNT (Stan Tracey, Keith Tippett)
  • 1975 – Live (Ovary Lodge)
  • 1975 – Listen/Hear (Nicra) (wyd. 1977)
  • 1975 – Peter and the Wolf (Prokofiev/Jack Lancaster/Robert Lumley)
  • 1975 – Which Way Now: Live in Bremen (Harry Miller's Ipsingo) (wyd. 2006)
  • 1975 – Dance with Arthur Brown
  • 1975/1978 – Live at the BBC (Elton Dean's Ninesense) (wyd. 2003)
  • 1976 – Oh! For the Edge (Elton Dean's Ninesense)
  • 1976 – They All Be on This Old Road (Elton Dean Quartet)
  • 1976 – Cruel But Fair (Hugh Hopper, Elton Dean, Keith Tippett, Joe Gallivan)
  • 1977 – Pipedream (Mark Charig)
  • 1977 – Family Affair (Harry Miller's Ipsingo)
  • 1977 – Happy Daze (Elton Dean's Ninesense)
  • 1977 – Warm Spirits, Cool Spirits (Keith Tippett, Julie Tippetts, Trevor Watts, Colin McKenzie)
  • 1977 – Mercy Dash (Hugh Hopper, Elton Dean, Keith Tippett, Joe Gallivan)
  • 1978 – Frames (Ark)
  • 1978 – In Conference (Harry Miller)
  • 1978 – Spirits Rejoice (Louis Moholo Octet)
  • 1979 – The Unlonely Raindancer
  • 1980 – No Gossip (Louis Moholo, Keith Tippett) (wyd. 1982)
  • 1980 – Boundaries (Elton Dean Quintet)
  • 1981 – Mujician
  • 1981 – First Encounter (Howard Riley, Keith Tippett)
  • 1982 – Tern (Louis Moholo, Keith Tippett, Larry Stabbins)
  • 1982 – Facets (Howard Riley)
  • 1983 – Live at Ronnie Scott’s (Weekend)
  • 1984 – A Loose Kite in a Gentle Wind Floating with Only My Will for an Anchor (Keith Tippett Septet)
  • 1984 – In Focus (Howard Riley, Keith Tippett)
  • 1985 – Solo Improvisation/Duet Improvisation
  • 1985 – The Supergrass
  • 1986 – Mr. Invisible and the Drunken Sheilas (Julie Tippetts, Maggie Nicols, Keith Tippett)
  • 1986 – Cathanger '86' (Dreamtime) (wyd. 2004)
  • 1986 – Low Flying Aircraft (Low Flying Aircraft – Keith Tippett, David Cross, Dan Maurer, Jim Juhn)
  • 1986 – Mujician II
  • 1987 – Mujician III (August Air)
  • 1987 – Couple in Spirit (Keith Tippett, Julie Tippets)
  • 1988 – Trios (Elton Dean)
  • 1988 – Duos (Elton Dean)
  • 1988 – Two Steps to Easier Breathing: A South African Suite (Persuasion A)
  • 1988 – Catechism: The Names We Are Known By (Dennis Gonzalez z Dallas-London Sextet)
  • 1990 – The Journey (Mujician)
  • 1990 – The Dartington Concert (wyd. 1992)
  • 1990 – 66 Shades of Lipstick (Keith Tippett, Andy Sheppard)
  • 1991 – Mujician and the Gregorian Ensemble: Bristol Concert
(wydany w 2001, ponownie wydany w 2005 jako CD 1 w Best of Keith & Julie Tippetts)
  • 1994 – Spirits Rejoice (Dedication Orchestra)
  • 1993 – The Bern Concert (Howard Riley, Keith Tippett)
  • 1993 – Twilight Etchings: Radieru (Julie Tippets, Willi Kellers, Keith Tippett) (wyd. 1996)
  • 1994 – Poem about the Hero (Mujician)
  • 1994 – Ixesha (Dedication Orchestra)
  • 1994 – The Vortex Tapes: Quartets (Elton Dean)
  • 1994 – Une Croix Dans L'Océan
  • 1995 – Wild Silk (Peter Fairclough, Keith Tippett)
  • 1995 – Doble Mirror (Stephano Maltese)
  • 1995 – Mpume (Louis Moholo) (wyd. 2002)
  • 1995 – Birdman (Mujician)
  • 1996 – Couple in Spirit II (Keith Tippett, Julie Tippets)
(ponownie wydany w 2005 jako CD 2 w Best of Keith & Julie Tippetts)
  • 1996 – Bladik (Elton Dean)
  • 1996 – Desire and Liberation (Paul Dunmal Octet)
  • 1997 – Bebop Starburst (Paul Dunmal Octet) (wyd. 1999)
  • 1997 – Colours Fulfilled (Mujician)
  • 1997 – Friday the Thirteenth
  • 1998 – Zen Fish (Dreamtime)
  • 1998 – Live at Le Mans 1998: First Weaving (Keith Tippett Tapestry Orchestra)
  • 1998 – The First Full Turn (RoTToR)
  • 1999 – Set of 5: Two Pianos (Daryl Brunswick, Keith Tippett)
  • 2000 – Freat Divide (Paul Dunmal Octet)
  • 2000 – Onosante (Paul Dunmal, Keith Tippett, Pete Fairclough, Philip Gibbs)
  • 2000 – Linuckea
  • 2001 – Kunikazu (Paul Dunmal, Keith Tippett, Pete Fairclough, Philip Gibbs, Roberto Bellatalla)
  • 2001 – Imago (Peter Fairclough, Keith Tippett)
  • 2001 – Mahogany Rain (Keith Tippett, Julie Tippets, Philip Gibbs, Paul Dunmal) (wyd. 2005)
  • 2001 – Spacetime (Mujician)
  • 2002 – Bridging: The Great Divide (Paul Dunmal Octet)
  • 2002 – Another Part of the Story (Howard Riley, Keith Tippett, John Tilbury)
  • 2003 – I Wish You Peace (Paul Dunmal Moksha Band)
  • 2004 – Live at the Priory (Dartington Trio) (wyd. 2005)
  • 2005 – There's no Going Back Now (Mujician)
  • 2005 – Pianoforte (Pianoforte)
  • 2006 – Vampers and Champers (Duffy Power z Keith Tippett Sextet/John Mc Laughlin etc.)
  • 2007 – The Making of Quiet Things (The Number)
  • 2007 – Viva la Black Live at Ruvo (Keith Tippett/Julie Tippetts/Louis Moholo – Moholo's Vive-La-Black & Canto General)
  • 2008 - Couple in Spirit - Live at the Purcell Room (duet z Julie Tippetts)
  • 2009 - Nostalgia 77 Sessions featuring Keith & Julie Tippetts
  • 2011 - From Granite to Wind (Keith Tippett Octet - z Paulem Dunmallem, Jamesem Gardiner-Batemanem, Peterem Fairclough, Kevinem Figesem, Thadem Kellym, Julie Tippetts i Benem Waghornem)
  • 2011 - In the Moment (z Michael Giles Mad Band)

Przypisy

  1. Todd S. Jenkins: Free jazz and free improvisation: an encyclopedia. Greenwood, s. 358. ISBN 978-0313298813.
  2. Addio a Keith Tippet, icons del jazz-rock più libertario (wł.)
  3. Zasadniczo był to trzeci album grupy Blossom Toes.
  4. Oto muzycy: Alexandra Robinson, Brian Smith, Dave Amis, Frank Perry, Geoffrey Wharton, Harry Miller, Henry Lowther, Julie Tippett, Keith Tippett, Larry Stabbins, Louis Moholo, Maggie Nicols, Marc Charig, Nick Evans, Peter Kowald, Phil Wachsmann, Roddy Skeaping, Stan Tracey, Steve Levine, Timothy Kramer, Trevor Watts, Elton Dean.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Keith Tippett.jpg
Autor: Richard Kaby, Licencja: CC BY 2.0
Keith Tippett